Vụ nữ sinh lớp 9 nghi bị hiếp dâm tập thể: Xử lý ra sao nếu nhóm đối tượng chưa đủ tuổi thành niên?

Hình phạt cao nhất với tội Hiếp dâm có thể là tử hình

Liên quan đến vụ việc nữ sinh lớp 9 nghi bị xâm hại tập thể xảy ra ở địa bàn xã Chiềng Khoang (huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La), hiện cơ quan công an đã xác định 4 đối tượng có hành vi xâm hại và 2 đối tượng dùng điện thoại quay lại video.

Đáng lưu ý trong vụ án là cả nạn nhân và các nghi phạm đều chưa đủ tuổi vị thành niên. Vậy theo quy định của pháp luật, các đối tượng có thể bị xử lý thế nào?

Trao đổi với phóng viên về tình huống trên, TS. Luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn luật sư TP Hà Nội) nhận định, cơ quan điều tra có thể khởi tố vụ án hình sự về tội Hiếp dâm người dưới 16 tuổi, bởi hành vi lợi dụng nạn nhân không thể tự vệ được để thực hiện hành vi quan hệ trái ý muốn là hành vi hiếp dâm.

TS. Luật sư Đặng Văn Cường.

Hành vi lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân do say rượu, ốm đau bệnh tật, do bị uống thuốc mê hoặc do nguyên nhân khách quan khác mà thực hiện hành vi quan hệ tình dục với họ thì đây là hành vi hiếp dâm quy định tại Điều 141 Bộ luật hình sự.

Trường hợp thực hiện hành vi hiếp dâm người dưới 16 tuổi thì người vi phạm sẽ bị xử lý hình sự về tội Hiếp dâm người dưới 16 tuổi theo Điều 142 Bộ luật hình sự.

Tại Khoản 1 Điều 142 quy định, người thực hiện một trong các hành vi như: Dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi trái với ý muốn của họ; Giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi thì bị phạt tù từ 7 - 15 năm.

Theo Khoản 2 của quy định, phạm tội thuộc một trong các trường hợp: Có tính chất loạn luân; Làm nạn nhân có thai; Phạm tội 2 lần trở lên; Đối với 2 người trở lên…thì bị phạt tù từ 12 - 20 năm.

Hành vi hiếp dâm với người dưới 16 tuổi thì đây là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Hình phạt cao nhất có thể là tù chung thân hoặc tử hình với người phạm tội là người đã thành niên (theo Khoản 3).

Với người chưa thành niên phạm tội hiếp dâm với người dưới 16 tuổi thì hình phạt cao nhất có thể tới 18 năm tù.

Người phạm tội dưới 16 tuổi thì sao?

Cơ quan điều tra sẽ xác minh ngày, tháng, năm sinh của nạn nhân để làm rõ độ tuổi của nạn nhân làm căn cứ xem xét trách nhiệm pháp lý với những đối tượng vi phạm theo quy định của pháp luật.

Nếu tính đến thời điểm nạn nhân bị thực hiện hành vi hiếp dâm mà chưa đủ 16 tuổi thì các đối tượng thực hiện hành vi hiếp dâm trong trường hợp này sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi theo điều 142 bộ luật hình sự nêu trên.

Hình ảnh vụ việc được phát tán lên mạng xã hội.

Trường hợp đến thời điểm thực hiện hành vi quan hệ tình dục trái ý muốn, nạn nhân đã đủ 16 tuổi thì các đối tượng này vẫn bị xử lý hình sự về tội hiếp dâm theo điều 141 bộ luật hình sự.

Với hành vi hiếp dâm có tổ chức với nạn nhân chưa đủ 16 tuổi hoặc nhiều người hiếp một người thì người phạm tội sẽ phải đối mặt với khung hình phạt cao nhất của tội danh này là phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

Trong vụ việc này, các đối tượng thực hiện hành vi hiếp dâm nạn nhân cũng là người chưa thành niên (bộ luật hình sự gọi là người dưới 18 tuổi), bởi vậy theo quy định của pháp luật, trường hợp kết tội những người này thì sẽ không áp dụng hình phạt là tù chung thân hoặc tử hình.

Người phạm tội là người chưa thành niên chỉ có thể bị áp dụng tù có thời hạn nhưng cũng sẽ được hưởng chính sách khoan hồng của người chưa thành niên theo quy định của pháp luật. Theo đó, những người từ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội sẽ phải chịu mức hình phạt không quá 18 năm tù và không quá 12 năm tù với người từ đủ 14 tuổi nhưng dưới 16 tuổi.

Ngoài ra, các đối tượng trong vụ việc còn có thể bị xử lý về hành vi truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy nếu hình ảnh này được ghi lại và phát tán cho nhiều người xem.

"Đây là một vụ việc rất đáng tiếc khi các em còn quá nhỏ tuổi, thiếu kỹ năng sống, thiếu sự quan tâm, giám sát của cha mẹ và tập quán, thói quen uống rượu của người dân vùng cao. Tổn hại đối với nạn nhân là rất lớn, hệ lụy kéo dài, có thể ảnh hưởng đến tương lai, hạnh phúc của nạn nhân.

Tuy nhiên đối tượng gây án cũng là người chưa đủ 18 tuổi, lại thực hiện hành vi trong thời điểm bị kích thích bởi rượu bia nên cũng là chuyện đáng tiếc. Các đối tượng này sẽ phải chịu những chế tài của pháp luật và cũng là bài học cho hành vi thiếu tôn trọng danh dự nhân phẩm của người khác, coi thường pháp luật. Đây cũng là bài học các bậc phụ huynh trong việc quản lý con cái, trong các cuộc vui, sử dụng rượu bia", luật sư Cương bày tỏ ý kiến.