Khi nói đến học sinh trung học, chúng ta tự nhiên sẽ liên tưởng đến áp lực học tập lớn. Nói chung, học sinh trung học về cơ bản là trẻ vị thành niên, cả về tư tưởng và tâm lý, hầu hết chưa trưởng thành. Nếu gặp phải thất bại, tổn thương, không thể được giải quyết hợp lý, lo lắng bên trong sẽ được phóng đại vô hạn, những cảm xúc tiêu cực này sẽ đè bẹp họ, sau đó rất có thể sẽ làm cho hành vi cực đoan, chẳng hạn như bắt đầu nhảy lầu tự tử.
Là một người mẹ, thỉnh thoảng chị L. cũng trò chuyện trong hội nhóm phụ huynh, đôi khi chị nghe thấy những điều đáng ngạc nhiên.
Chị nghe nói có một nữ sinh học lớp bên cạnh con trai mình bị trầm cảm, tính cách thay đổi thất thường, thường xuyên uống thuốc, đôi khi vẫn còn trong lớp học đột nhiên khóc òa lên, cũng nhiều lần có ý tưởng bỏ học, mà một phần nguyên nhân gây trầm cảm của cô bé là quá nhiều áp lực học tập.
Trong những năm gần đây, trầm cảm đã trở thành kẻ giết người lớn thứ hai ở người sau ung thư. Hơn nữa, trầm cảm bắt đầu cho thấy xu hướng tuổi tác thấp hơn.
Theo thống kê ở ở một nước châu Á: tỷ lệ trầm cảm ở thanh thiếu niên là 4% ~ 8%, trong cuộc khảo sát và thống kê này cho thấy 88,7% nguồn căng thẳng của học sinh trung học cơ sở đến từ áp lực học tập, 27,5% từ giao tiếp giữa cá nhân các em và những người khác.
Như vậy có thể thấy, học sinh trung học cơ sở áp lực lớn như thế nào.
Vậy tại sao điều này xảy ra?
Một mặt, chúng ta đều biết rằng áp lực của học sinh trung học là rất lớn, áp lực học tập, khối lượng học tập quan trọng của tất cả các môn học, cộng với sự sắp xếp chặt chẽ về thời gian, chồng chất các bài kiểm tra của các khóa học khác nhau, đôi khi để học, học sinh có thể không ăn, thậm chí không ngủ.
Mặt khác, áp lực từ phía cha mẹ, một số phụ huynh sẽ yêu cầu con cái của họ không những làm bài đầy đủ mà còn phải xuất sắc hơn những người khác, thậm chí một số cha mẹ sẽ chủ động liên hệ với giáo viên, nhờ cậy giáo viên nghiêm khắc với con cái của mình.
Ngoài ra còn có một phần áp lực giữa giáo viên và học sinh. Một số giáo viên không thể giao tiếp lành mạnh với học sinh, hoặc giáo viên có thành kiến hoặc phân biệt đối xử đối với một học sinh, dùng lời lẽ quá đáng với trẻ ở nơi đông người… Dưới áp lực giữa các bạn cùng lớp, một số học sinh học tập chăm chỉ hơn bất cứ ai, nhưng thành tích không thể đi lên, sau đó sẽ bị chế giễu…
Là cha mẹ, chúng ta nên làm gì để giảm căng thẳng cho trẻ?
Một tài khoản mạng xã hội tâm sự: “Suy nghĩ tiêu cực ở tuổi này chắc nhiều người sẽ phải trải qua, chỉ là lúc đó nếu có ai níu kéo lại vỗ về, đôi lúc những câu nói an ủi hoặc động viên vu vơ ngay lúc đó, có thể khiến suy nghĩ tiêu cực tan biến.
Thật ra năm đó không có mẹ chắc mình cũng vậy rồi, sau này lớn thì nhận ra khi mình mất đi thì chỉ có cha mẹ đau lòng nhất còn những người khác cũng sẽ quên mình nhanh thôi. Cuộc sống này có bao giờ hết áp lực và mệt mỏi đâu, nhưng các bậc phụ huynh nhớ lại xem khi mang thai con mọi người muốn điều gì nhất? Không phải là mong con khỏe mạnh sinh ra và hạnh phúc lớn lên hay sao? Học thì phải cả đời còn tuổi thơ của con thì chỉ có một cứ cho nó tận hưởng một chút. Chính chúng ta cũng sẽ được hạnh phúc lây”.
Xét cho cùng, có thể giúp con thoát ra khỏi áp lực cuộc sống, bên cạnh xã hội và nhà trường thì gia đình, đặc biệt là cha mẹ vẫn đóng vai trò quan trọng nhất. Vậy cha mẹ cần làm gì?
Cha mẹ không nên để con cái quá căng thẳng, không thể đặt tất cả các ký thác của riêng mình trên đứa trẻ, cũng không có tâm lý so sánh, mỗi đứa trẻ là duy nhất, có lẽ con học tập không tốt, nhưng con chắc chắn có những khía cạnh khác là điểm sáng.
Không chỉ vậy, là cha mẹ, không thể theo đuổi thành tích, nên chú ý đến sự quan tâm học tập của trẻ, có thể đưa trẻ em đến bảo tàng, bảo tàng khoa học và công nghệ, vườn thực vật và những nơi khác, để kích thích sự quan tâm học tập của trẻ em.
Cha mẹ cũng cần phải biết rằng, khi trẻ em còn là một thiếu niên, lòng tự trọng là rất mạnh mẽ, tính cách cũng rất bốc đồng, nếu trẻ thực sự làm điều gì đó sai trái, xin vui lòng không chỉ trích trẻ trước đám đông, điều này rất có thể gây ra ảnh hưởng xấu, và sau đó niềm tin của trẻ dành cho cha mẹ cũng giảm đáng kể.
***
Thanh thiếu niên ngày nay đang trải qua những khó khăn mà chúng ta không bao giờ nghĩ đến:
Có thể bị áp lực bởi học tập gần như chiếm tất cả thời gian tự do…
Có thể bị ngăn cản yêu đương khi đang ở tuổi mộng mơ…
Có lẽ sống trong sự mong đợi của cha mẹ nhưng sống mà như không sống, đơn giản chỉ là kéo dài hơi thở…
Có thể bị lôi qua kéo lại giữa giấc mơ và thực tế,..
Còn có thể bị mắng chửi thậm tệ, sau đó chỉ biết tìm một góc mà lén lút khóc…
Đa phần trẻ sẽ phải đấu tranh với việc sống theo cách bố mẹ sống, không muốn bố mẹ thất vọng hay sống theo cách của riêng mình và không muốn mất những gì các em khao khát, nhưng cuối cùng, vẫn sẽ miễn cưỡng dành tất cả thời gian cho việc học.
Sự kìm nén như vậy sẽ xuất hiện rất nhiều mâu thuẫn. Cha mẹ và chính trẻ phải hiểu rằng: Bất cứ ai cũng có điểm sáng độc đáo riêng của mình. Người này có thể nấu ăn giỏi, người kia tiếng Anh là lợi thế, người khác lại là một kiện tướng chạy nước rút…
Ở đây, không ai muốn khuyến khích trẻ em bỏ học, nhưng nếu có thể tìm thấy một hướng tốt hơn, trẻ có thể sử dụng những thành tựu của riêng mình đầu tiên để chứng minh bản thân, để cho cha mẹ, người lớn tuổi tin tưởng với mình, và sau đó từ từ tạo ra một bầu trời của riêng mình.
***
Đối với trẻ, nếu đang mắc phải những vấn đề gây căng thẳng, để xử lý nó, trẻ cần khôn ngoan hơn, không được quá cực đoan, tự điều chỉnh bản thân hoặc nếu thấy khó khăn thì viết nhật ký, tìm giáo viên hoặc bạn cùng lớp để nói chuyện, tìm kiếm sự giúp đỡ có thể.
Rõ ràng tự tử không phải là cách giải thoát triệt để hay cách để "trả thù" cha mẹ. Con mất đi nhưng bố mẹ còn ở lại mới là những người phải chịu đau khổ nhất, thậm chí phải chịu sự phán xét gay gắt của xã hội. Nhưng có sinh ra con mới hiểu được nỗi lòng của cha mẹ, như một tài khoản mạng xã hội nhận định: "Khi bạn nhìn vào một cuốn phim, nó cứ trôi, bạn có thể đoán trước được phim kết thúc có hậu hay kết thúc mở hoặc bạn im lặng xem hết nó. Cuộc đời không như vậy nó có nhiều hơn 3 lựa chọn, chúng ta không ở cùng một vĩ độ trong cuộc sống với họ mà nói rằng họ phải như thế này, như thế kia. Cái ranh giới của sự vô tâm, sự quan tâm hay sự thái quá nó mỏng manh lắm. Ở trong trường hợp này, chúng ta nên coi câu chuyện của họ như cuốn phim và mang bài học về cho bản thân chúng ta hơn là tự coi ta là nhân vật chính mà phán xét họ".
Theo V.A - Vietnamnet
