USV Mantas T-12 trước một tàu tuần duyên của Mỹ (Ảnh minh họa: Quân đội Mỹ).
Theo Forbes, chiến sự Nga - Ukraine kéo dài trong 3 tháng qua đã chứng kiến các bên ứng dụng nhiều dòng vũ khí không người lái, gây ra những thiệt hại nhất định cho đối phương. Tuy nhiên, hầu hết sự chú ý từ trước tới nay đều dồn vào các máy bay không người lái (UAV), trong khi đó các chuyên gia nhận định, lô USV mà Mỹ viện trợ cho Ukraine có thể sẽ tạo ra những tác động nhất định tới tình hình chiến sự.
USV là những chiến hạm có thể hoạt động từ xa, có tính tự động cao. Lầu Năm Góc tiết lộ, ngoài cung cấp cho Ukraine các hệ thống USV, họ còn hỗ trợ huấn luyện phía Kiev sử dụng các hệ thống này.
Hiện chưa có bất cứ thông tin chi tiết nào về các USV mà Mỹ chuyển cho Ukraine, nhưng Washington hiện đang vận hành 2 dòng chính. USV cỡ lớn ví dụ như Leidos Sea Hunter, có thể thực hiện các nhiệm vụ dài hạn trên đại dương, trong đó USV cỡ nhỏ chủ yếu có chức năng thu thập thông tin tình báo, chuyển tiếp thông tin liên lạc và quét mìn. Các USV được cung cấp cho Ukraine có thể là các hệ thống cỡ nhỏ.
Một ứng viên tiềm năng có thể Mỹ đã gửi cho Ukraine là USV Common do nhà thầu Textron chế tạo. USV này dài khoảng 10m, bằng một tàu tuần tra tiêu chuẩn. Nó có thể mang theo vũ khí bên trên. Một loại USV khác có thể là Mantas T-12 do MARTAC chế tạo, với chiều dài chỉ khoảng 3,6m. Nó chủ yếu nhận nhiệm vụ thu thập tin tức tình báo.
Các chuyên gia nhận định, dù USV mà Mỹ cấp cho Ukraine có thuộc loại nào thì nó cũng có thể sẽ đóng vai trò quan trọng trong chiến sự giữa Kiev và Moscow. Nga hiện đã kiểm soát toàn bộ khu vực duyên hải biển Azov của Ukraine và họ đang phong tỏa khu vực biển Đen của Ukraine. Nhờ vậy, họ có thể đưa các khí tài hải quân tới hỗ trợ lực lượng mặt đất. Một điểm cần lưu ý rằng Nga có một trong những nền hải quân mạnh nhất thế giới, áp đảo hoàn toàn Ukraine.
Nhờ lực lượng hải quân hùng hậu, Nga có thể tiếp tế hậu cần trên biển - phương pháp an toàn hơn tiếp tế trên bộ. Ngoài ra, hải quân Nga có thể mở đường cho một cuộc đổ bộ vào Ukraine nhằm xuyên vào lá chắn phòng thủ của Kiev. Mặt khác, hải quân Nga có nhiều vũ khí uy lực như tên lửa hành trình tầm bắn trên 1.000km và đơn vị này có thể phóng hỏa lực nhằm hỗ trợ lực lượng mặt đất.
Với sự chênh lệnh hiện tại về quy mô hải quân, việc Ukraine định vị hay nhằm mục tiêu vào tàu Nga không phải là điều dễ dàng. USV có thể là câu trả lời cho Ukraine, khi nó có thể giúp thu thập thông tin để truyền về cho các lực lượng phòng thủ bờ biển của Kiev.
Lợi thế của USV là không người lái, nghĩa là nó có thể tác chiến trong vùng biển xảy ra giao tranh hoặc khu vực nguy hiểm mà không lo gây ra thiệt hại về người. Nó cũng có thể hoạt động một mình trong thời gian dài ở khu vực bờ biển để phát hiện các tàu tiếp cận bờ nhằm tiếp tế hoặc thực hiện đổ quân. Ngoài ra, USV có thể được triển khai ra biển Đen để định vị chính xác tàu Nga.
Theo Forbes, USV có thể sẽ giúp Ukraine có khả năng làm giảm thế áp đảo của hải quân Nga trong tương lai gần.
