Như Dân trí đã đưa tin, ngày 27/1/2023, báo North Jersey (Mỹ) đăng tải câu chuyện về người cựu binh đang lưu giữ cuốn nhật ký của người lính Việt Nam và muốn trao trả lại. Cựu binh Mỹ có tên Peter Mathews. Ông tìm thấy cuốn nhật ký trong chiếc ba lô của bộ đội Việt Nam vào tháng 11/1967 và giữ nó đến nay. Sau hơn nửa thế kỷ, cựu binh Mỹ muốn tìm chủ nhân để trả lại. Khi một số trang trong cuốn nhật ký được dịch, cựu binh Mỹ biết được tên người lính phía bên kia chiến tuyến là Cao Xuân Tuất, có địa chỉ tại một xã thuộc huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.
Nắm được thông tin trên, ông Trần Nhật Tân, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam tỉnh Hà Tĩnh, đã tìm cách liên hệ với người viết câu chuyện đăng tải trên tờ báo North Jersey này. Qua kết nối từ nữ phóng viên nước ngoài, rất nhanh, ông Tân đã liên hệ được với cựu binh Peter Mathews, với mong muốn được cung cấp đầy đủ 93 trang nhật ký để nắm thêm manh mối, phục vụ cho công tác tìm kiếm. Ông Tân đã liên tiếp gửi nhiều lượt email trao đổi tới ông Peter Mathews và gặp không ít khó khăn khi người cựu binh này năm nay đã 77 tuổi, lại không thành thạo sử dụng máy tính và các phần mềm chia sẻ. Trong các cuộc trò chuyện và hình ảnh cầm trên tay cuốn sổ gửi mail cho ông Tân, ánh mắt ông Peter Mathews luôn đỏ hoe, ông đã khóc.
Đến hơn 21h ngày 31/1 (giờ Việt Nam), ông Peter Mathews đã gửi ảnh chụp một số trang của cuốn nhật ký, gợi mở thông tin quý báu.
Đây là một trang viết khá chi tiết về địa chỉ. Đó là: "Cao Xuan Tuat, xom Cao Thắng, xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh". Ngay sau đó, cơ quan chức năng Hà Tĩnh đã vào cuộc rà soát và cho thấy duy nhất có một người trùng địa chỉ, tên gần giống người được ghi trong cuốn nhật ký, chỉ khác tên đệm. Đó là liệt sĩ Cao Văn Tuất, có địa chỉ tại xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh.
"Chúng tôi đã trực tiếp đến nhà gặp thân nhân liệt sĩ nhằm xác minh. Có khả năng là liệt sĩ này nhưng một số tình tiết phải làm rõ hơn, chưa thể kết luận. Cơ quan chức năng đang làm rõ thêm", Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam Hà Tĩnh thông tin.
Còn đây là những bài thơ, bài nhạc được chủ nhân cuốn nhật ký ghi chép.
Ở trang này, người lính viết về tình yêu lứa đôi vào năm 1966. Qua đó có thể thấy người chiến sĩ đã gác tình cảm cá nhân và đặt tình yêu Tổ Quốc, quê hương lên hàng đầu. Bài viết có đoạn: "Anh đi gìn giữ bầu trời tự do, giải phóng quê hương...".
Còn đây là một số trang, chủ nhân đã vẽ và viết những dòng chữ có nội dung thể hiện ý chí, lý tưởng, khát vọng hòa bình và lòng yêu nước.
(Ảnh chụp màn hình Báo North Jersey và Chủ tịch MTTQ Việt Nam Hà Tĩnh cung cấp)
