Ngày 5/3, TAND TP.HCM mở phiên xét xử sơ thẩm đối với bị cáo Trương Mỹ Lan (68 tuổi, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) cùng chồng là Chu Lập Cơ (68 tuổi).
Ngoài vợ chồng bị cáo Trương Mỹ Lan còn có cháu gái bà Lan là bị cáo Trương Huệ Vân và 45 cựu lãnh đạo, cán bộ Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB); 15 cựu cán bộ Ngân hàng Nhà nước; 3 cựu cán bộ Thanh tra Chính phủ và 1 cựu cán bộ Kiểm toán Nhà nước, cũng bị đưa ra xét xử về các tội “Tham ô tài sản”, “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ”, “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”, “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Riêng bị cáo Nguyễn Cao Trí (Chủ tịch HĐQT Công ty Văn Lang và Công ty Capella) bị xét xử về tội "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản". Theo hồ sơ, sau khi bà Lan bị bắt, ông Trí đã cho soạn thảo các văn bản điều chỉnh giá và thanh lý toàn bộ hợp đồng chuyển nhượng 10% vốn điều lệ Công ty Văn Lang đã ký theo thỏa thuận với bà Lan để chiếm đoạt của bà này 1.000 tỷ đồng. Hiện, ông Trí đã khắc phục toàn bộ số tiền đã chiếm đoạt.
Phiên tòa dự kiến kéo dài tới ngày 29/4, do thẩm phán Phạm Lương Toản - Chánh tòa hình sự làm chủ tọa. Có 10 kiểm sát viên thuộc Viện KSND tối cao và Viện KSND TP.HCM giữ quyền công tố tại tòa.
Có hơn 200 luật sư tham gia bào chữa cho các bị cáo. Tòa cũng triệu tập hơn 2.400 người có nghĩa vụ liên quan gồm cán bộ Ngân hàng SCB; các cá nhân đứng tên công ty, đứng tên vay, đứng tên các tài sản thế chấp tại SCB, thực hiện nộp rút tiền; các pháp nhân thuộc nhóm đứng tên vay, nhận tiền tại SCB; các cá nhân tại Ngân hàng Nhà nước; và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan khác.
Để đảm bảo an ninh, phiên tòa được bảo vệ nghiêm ngặt, chỉ những người có giấy triệu tập mới được tham dự phiên tòa. Các phóng viên tác nghiệp được cấp thẻ và theo dõi phiên tòa tại phòng riêng.
Theo cáo buộc, từ năm 2012 đến tháng 10/2022, bà Trương Mỹ Lan đã thâu tóm, nắm giữ trên thực tế số lượng cổ phần gần tuyệt đối của Ngân hàng SCB (từ 85-91,5% cổ phần), qua đó trở thành cổ đông có “quyền lực". Bà Lan đã chỉ đạo, điều hành, thực chất là thao túng toàn bộ hoạt động của SCB, phục vụ cho các mục đích khác nhau của mình.
Bà Trương Mỹ Lan cùng nhiều đồng phạm đã thực hiện một chuỗi hành vi gồm: Tuyển chọn, bố trí nhân sự thân tín của mình vào các vị trí chủ chốt tại SCB; Thành lập một số đơn vị thuộc SCB chuyên trách cho vay, giải ngân theo yêu cầu của bà Lan; Thành lập, sử dụng hàng nghìn công ty “ma”, thuê nhiều cá nhân; câu kết với các cá nhân đứng đầu nhiều doanh nghiệp liên quan để thực hiện tội phạm.
Đồng thời, bà Lan cùng đồng phạm còn thông đồng với nhiều công ty thẩm định giá để nâng khống giá trị tài sản bảo đảm; tạo lập số lượng rất lớn hồ sơ vay vốn khống để rút tiền từ SCB; lập phương án rút tiền, “cắt đứt” dòng tiền sau giải ngân; bán nợ xấu, bán các khoản cấp tín dụng trả chậm để giảm dư nợ tín dụng, giảm nợ xấu, để che giấu sai phạm; mua chuộc, tác động người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan Nhà nước làm trái công vụ.
Cáo buộc cho rằng, từ ngày 1/1/2012 đến 7/10/2022, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã lập một số lượng lớn các hồ sơ vay vốn khống để rút ra số tiền đặc biệt lớn.
Cụ thể, từ ngày 1/1/2012 đến 31/12/2017, bà Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lập khống 368 hồ sơ vay vốn để rút tiền của SCB sử dụng vào các mục đích khác nhau, đến 17/10/2022, còn dư nợ 132.247 tỷ đồng, không có khả năng thu hồi.
Hành vi của bà Trương Mỹ Lan đã gây hậu quả thiệt hại cho Ngân hàng SCB số tiền hơn 64.621 tỷ đồng.
Từ ngày 9/2/2018 đến 7/10/2022, bà Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lập khống 916 hồ sơ vay vốn, chiếm đoạt của Ngân hàng SCB hơn 304.096 tỷ đồng, gây thiệt hại số tiền hơn 129.372 tỷ đồng.
