Dostarlimab lần đầu tiên được phê duyệt để điều trị ung thư nội mạc tử cung ở Mỹ và Liên minh châu Âu vào năm 2021.
Mới đây, loại thuốc điều trị miễn dịch này xuất hiện trên nhiều tờ báo khắp thế giới nhờ tác dụng khiến một nhóm nhỏ 12 bệnh nhân ở New York (Mỹ) hết ung thư trực tràng. Dostarlimab đang được coi là một “liệu pháp thần kỳ” cho bệnh ung thư sau một nghiên cứu tại Trung tâm Ung thư Memorial Sloan Kettering.
Người bệnh sử dụng 9 liều thuốc trong 6 tháng. Mỗi liều có giá 11.000 USD.
Sau quá trình điều trị, mọi bệnh nhân được khám sức khỏe, chụp nội soi, chụp cắt lớp nhưng đều không phát hiện ung thư. Họ không cần điều trị thêm trong thời gian lên tới 1 năm.
Ngoài ra, không có tác dụng phụ nào nghiêm trọng ảnh hưởng tới các hoạt động hằng ngày của người bệnh.
Thuốc hoạt động như thế nào?
Dostarlimab là một loại kháng thể đơn dòng ngăn chặn các protein được gọi là PD-1 - chốt chặn được tạo thành từ các tế bào của hệ miễn dịch, chẳng hạn như tế bào T và một số tế bào ung thư.
Những chốt chặn trên cản trở phản ứng miễn dịch hoạt động quá mạnh và có thể ngăn tế bào T tiêu diệt tế bào ung thư. Khi các chốt chặn bị vô hiệu hóa, các tế bào T sẽ tự do tiêu diệt tế bào ung thư hiệu quả hơn.
Thuốc có chống lại tất cả các bệnh ung thư không?
Theo nhà nghiên cứu về ung thư, Tiến sĩ Aju Mathew, các loại thuốc dựa trên nguyên tắc của chất ức chế PD-1, như Dostarlimab, chỉ có thể dùng cho những bệnh nhân có đặc tính di truyền là hệ thống sửa lỗi ghép cặp suy giảm.
Những bệnh nhân này được xác định dựa trên các xét nghiệm di truyền hoặc tế bào học. Họ có các tế bào bị đột biến hoặc thay đổi trong một số gen nhất định liên quan đến việc sửa chữa những sai lầm khi sao chép DNA trong tế bào.
Theo ước tính, dưới 10% bệnh nhân ung thư ruột kết có thể bị suy giảm hệ thống sửa lỗi ghép cặp.
Tình trạng này phổ biến ở ung thư đại trực tràng, các loại ung thư đường tiêu hóa khác và ung thư nội mạc tử cung. Bệnh nhân ung thư vú, tuyến giáp, tuyến tiền liệt và bàng quang cũng bị như vậy.
Lý do những phát hiện từ thử nghiệm dostarlimab đáng chú ý
Các phát hiện của thử nghiệm lâm sàng nhỏ, được công bố trên tạp chí Y học New England cho thấy, loại thuốc này giống như kỳ tích trong việc điều trị bệnh nhân ung thư trực tràng chưa di căn.
Trong quá trình nghiên cứu, bệnh nhân sử dụng Dostarlimab 3 tuần một lần trong 6 tháng.
Tất cả 12 bệnh nhân đã hoàn thành liệu trình không cần điều trị thêm trong thời gian nghiên cứu.
Tiến sĩ Parveen Jain, Trưởng khoa ung thư tại Aakash Healthcare ở Delhi (Ấn Độ), nói rằng các chất điều trị miễn dịch, chẳng hạn như Dostarlimab, được dung nạp tốt hơn so với hóa trị liệu thông thường.
“Đây là lần đầu tiên một chất điều trị miễn dịch - và trên thực tế là bất kỳ phương pháp điều trị chống ung thư nào - đạt được tỷ lệ thuyên giảm hoàn toàn 100%”, Tiến sĩ Jain nói.
Đây có phải là thần dược chữa ung thư?
Tiến sĩ Mathew nhận được rất nhiều các câu hỏi về thuốc Dostarlimab trong những ngày qua.
“Tôi rất vui về kết quả đầy hứa hẹn từ nghiên cứu này nhưng chúng ta cần hiểu rằng đó là một thử nghiệm rất nhỏ và có hiệu quả với những bệnh nhân mắc một loại ung thư rất cụ thể”, Tiến sĩ Mathew nói.
Tiến sĩ CS Pramesh nhận định: “Mặc dù kết quả nghiên cứu có thể thú vị, nhưng cần điều trị, theo dõi và đánh giá kết quả của số lượng bệnh nhân lớn hơn nhiều”.
