Vì sao Toyota do dự với xe điện?

Lối đi riêng

Khoảng hai thập kỷ trước, Toyota đã cho ra đời chiếc xe hybrid Prius (kết hợp sử dụng động cơ xăng và động cơ điện).

Đến nay, các đời xe Prius, bao gồm một phiên bản kết hợp pin, vẫn là một trong những mẫu xe tiết kiệm nhiên liệu nhất ở Mỹ.

Tuy nhiên, trong khi các nhà sản xuất ô tô như General Motors, Volkswagen và những “ông lớn” khác đã cam kết sẽ đầu tư hàng chục tỷ USD để phát triển các loại xe chạy hoàn toàn bằng điện thì Toyota đến gần đây mới công bố các khoản đầu tư tương tự.

Tháng 12/2021, Toyota công bố kế hoạch đầu tư 4 nghìn tỷ yên, tương đương khoảng 28 tỷ USD để phát triển các dòng xe điện chạy bằng pin vào năm 2030.

Mẫu xe hybrid Toyota Prius 2022. Ảnh: Toyota

Đồng thời, hãng này vẫn tiếp tục đầu tư vào danh mục các phương tiện hybrid khác như Prius và các mẫu xe tiềm năng thay thế xe sử dụng pin điện.

Vài tuần trước, công ty này cũng tuyên bố sẽ dành tới 5,6 tỷ USD cho việc sản xuất pin cho các mẫu xe hybrid và xe chạy bằng điện 100% ở thị trường Nhật Bản và Mỹ để hỗ trợ cho các kế hoạch đã công bố trước đó.

Tuy nhiên, Toyota chỉ đặt mục tiêu bán 3,5 triệu xe điện/ năm vào năm 2030, chiếm hơn 1/3 doanh số hiện tại.

Trong khi đó, từ lâu GM đã đặt mục tiêu 100% xe mới là xe điện không phát thải vào năm 2035. Một số nhà sản xuất ô tô khác cũng đưa ra cam kết tương tự.

Về tổng thể, chiến lược này đã đặt nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới ở vị thế trái ngược với nhiều đối thủ.

Lời giải thích

Đối mặt nhiều chỉ trích, Toyota cho rằng xe chạy hoàn toàn bằng điện không phải là giải pháp duy nhất cho mục tiêu không phát thải carbon của công ty này.

Ông Jim Adler, Giám đốc điều hành Toyota Ventures, đơn vị đầu tư mạo hiểm của nhà sản xuất ô tô này cho biết: “Trong tương lai xa, tôi sẽ không đầu tư với giả định rằng pin điện chiếm 100% thị trường. Thị trường sẽ là tổng hòa của nhiều mẫu xe hỗn hợp”.

Các giám đốc điều hành của Toyota cũng dự đoán rằng các khu vực khác nhau trên thế giới sẽ tiếp cận xe điện với tốc độ khác nhau, dựa trên nhiều yếu tố như lượng nhiên liệu có sẵn, chi phí mua xe cao, cơ sở hạ tầng phục vụ xe điện và cả nguyên liệu thô cần thiết để sản xuất pin.

Bản xe điện bZ4X mới được giới thiệu tháng 1 năm nay. Ảnh: Bloomberg

Ngoài xe hybrid và xe điện plug-in (kết hợp 1 động cơ đốt trong và 1 động cơ điện sạc ngoài), Toyota đã đầu tư rất nhiều vào xe điện chạy bằng pin hydro.

Xe này hoạt động giống như xe chạy bằng pin nhưng được cung cấp năng lượng từ hydro và oxy.

Ông Gill Pratt, nhà khoa học trưởng của Toyota kiêm Giám đốc điều hành của Viện nghiên cứu Toyota cho biết: “Chúng tôi muốn cung cấp cho mọi người nhiều lựa chọn”.

Bên cạnh nhiều lời chỉ trích, ông Paul Waatti, Giám đốc phân tích ngành ô tô tại đơn vị tham vấn AutoPacific cho rằng, việc Toyota bảo thủ khi nói đến xe điện cũng không hẳn là điều xấu: “Tôi nghĩ rằng họ đang phòng ngừa rủi ro cho các chương trình phát triển. Vẫn có những thị trường chưa hề có cơ sở hạ tầng cho xe điện”.

Năm 2021, Toyota đã bán được 10,5 triệu xe tại khoảng 200 quốc gia và khu vực, nhiều hơn bất kỳ nhà sản xuất ô tô toàn cầu nào khác.

Mức giá xe Toyota Prius hybrid bản 2022 có giá khởi điểm khoảng 25.000 USD, thấp hơn 17.000 USD so với chiếc crossover bZ4X chạy hoàn toàn bằng điện.

Một yếu tố nữa củng cố cho quan điểm của Toyota đó là sản xuất pin xe điện cực kỳ tốn kém và giá sẽ còn tiếp tục tăng do lạm phát và nhu cầu về các nguyên liệu ngày càng lớn.

The Metals Co., một công ty khoáng sản có trụ sở tại Canada, ước tính không có đủ sản lượng niken, coban và mangan sunfat để sản xuất đủ đáp ứng mục tiêu xe điện ở Mỹ vào năm 2030.