Đột quỵ tim ở người trẻ
Các chuyên gia tim mạch cảnh báo, trên thế giới đang chứng kiến sự trẻ hóa nhanh chóng của bệnh vữa xơ động mạch. Có đến 4-10% bệnh nhân đột quỵ tim hay còn gọi nhồi máu cơ tim cấp có tuổi đời dưới 45 tuổi và phần lớn là nam giới đang khỏe mạnh.
Trường hợp của anh Nguyễn Văn H. (38 tuổi, trú tại Hai Bà Trưng, Hà Nội) bất ngờ bị đau tức ngực khi đang lái xe trên đường. Ngay lập tức, anh H. được bạn đưa vào cấp cứu ở BV Trung ương quân đội 108. Bác sĩ cho biết anh bị nhồi máu cơ tim cấp. Trong quá trình điều trị, bác sĩ phát hiện mạch máu của anh H. như người già 70 tuổi. Mạch máu xơ vữa, tắc lại khiến máu không nuôi được cơ tim.
Trường hợp của anh H, may mắn phát hiện sớm, can thiệp kịp thời. Các bác sĩ cho rằng đột quỵ tim ở người trẻ đang gia tăng và đa phần do vấn đề mạch máu xơ vữa. Nếu trước kia mạch máu xơ vữa thường chỉ xuất hiện ở người già nhưng hiện nay ngay cả người bệnh mới 30 tuổi mạch máu đã như 70 tuổi.
Đột quỵ tim người trẻ thường có tiên lượng tốt hơn so với người già vì tổn thương thường chỉ một động mạch và sức khỏe chung còn tốt. Tuy nhiên, hậu quả của nó cũng rất nặng nề làm giảm tuổi thọ đáng kể cho bệnh nhân.
Thạc sĩ bác sĩ Nguyễn Mạnh Cường – Trưởng khoa tim mạch, Bệnh viện Đa khoa quốc tế SIS Cần Thơ, cho biết đột quỵ tim hay còn gọi là nhồi máu cơ tim cấp. Khi đó, mạch máu nuôi tim tắc nghẽn đột ngột gây nguy hiểm cho bệnh nhân có thể gây đột tử ngay tại nhà trước khi tới bệnh viện.
 |
| Bác sĩ cấp cứu cho bệnh nhân. |
Cơ chế của đột quỵ tim là do mạch máu hẹp và xơ vữa, các trường hợp bị bóc tách mạch máu, co thắt mạch máu đột ngột làm cho mạch máu không được lưu thông tốt để nuôi cơ tim gây đột quỵ tim.
BS Cường cho biết ở người trẻ do stress hoặc bản thân người bệnh có bệnh lý về van tim, cơ tim từ trước không biết khi có biểu hiện đột quỵ tim mới vào cấp cứu.
Ai có nguy cơ mắc
Dấu hiệu của bệnh, BS Cường cho rằng đột quỵ tim biểu hiện bằng cơn đau ngực trái dữ dội. Một số người thì có biểu hiện đau dữ dội ở thượng vị có thể nhầm với đau dạ dày. Người bệnh cảm thấy như bóp nghẹt ngực, cơn đau lan ra tay làm tê tay, đau cả ở bàn tay. Trường hợp nặng quá có thể gây ngừng tim đột ngột, đột tử ngay tại nhà.
Một số trường hợp có biểu hiện mơ hồ hơn như đau dạ dày, cảm giác mệt, yếu sức, đi lại khó thở, cảm giác choáng váng, chóng mặt.
Những người có nguy cơ đột quỵ tim:
Theo BS Cường, bệnh này liên quan tới yếu tố gia đình rất lớn. Nếu bố mẹ, anh em có tiền sử đột quỵ tim thì bạn cũng dễ bị bệnh này hơn. Những người có các bệnh lý về tiểu đường, huyết áp cao cũng có thể gặp biến cố đột quỵ tim.
Đặc biệt, BS Cường cho biết hiện lối sống thay đổi người dân ăn nhiều thức ăn nhanh không tốt, đồ hộp làm cho mạch máu xơ vữa dẫn tới đột quỵ tim. Ngoài ra, bia rượu thuốc lá cũng là tác nhân gây đột quỵ tim.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng người trẻ hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây vữa xơ động mạch và các nghiên cứu đã chỉ ra rằng hút thuốc lá thụ động cũng là nguyên nhân gây ra xơ vữa động mạch. Đặc biệt là trẻ em sống trong gia đình có bố hoặc mẹ hút thuốc lá có biểu hiện xơ vữa động mạch từ rất sớm.
Trước kia bệnh đột quỵ tim tỷ lệ sống là 50 : 50. Nhưng hiện nay, bệnh nhân phát hiện đột quỵ tim sớm người bệnh được can thiệp sớm để lưu thông máu về tim. Bác sĩ có thể sử dụng dụng cụ ống thông luồn dây từ mạch máu ở tay hoặc đùi đưa dần lên mạch máu ở vị trí hẹp và đưa bóng lên vị trí hẹp và đặt giá đỡ như các ống nhỏ trên vị trí hẹp để tim được cung cấp máu.
Trường hợp đột quỵ tim phức tạp, bệnh nhân có thể mổ bắc cầu động mạch vành để cung cấp máu cho cơ tim vùng xa.
Để phòng tránh đột quỵ tim, bạn cần kiểm soát các yếu tố gây bệnh như giảm stress, tăng cường thể dục thể thao, nên chạy bộ ít nhất 30 phút/lần/tuần. Ngoài ra, chế độ ăn bạn cần ăn uống đủ dinh dưỡng, hạn chế thức ăn dầu mỡ, thức ăn nhanh để giảm cholesteron máu, giảm ăn muối. Tăng cường thức ăn là rau củ, chất xơ và uống đủ nước.
Những người có tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu cần kiểm soát các bệnh đó để phòng đột quỵ tim.
Khánh Chi
