Danh tính nhóm cán bộ chứng khoán bị truy tố
Cơ quan Cảnh sát điều tra (C01) Bộ Công an vừa ban hành kết luận điều tra bổ sung, đề nghị truy tố 4 bị can là lãnh đạo Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (Hose) về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, gồm: Trần Đắc Sinh (cựu chủ tịch HĐQT Sở giao dịch); Lê Hải Trà (cựu ủy viên HĐQT, Tổng giám đốc, thành viên độc lập Hội đồng niêm yết); Trầm Tuấn Vũ (nguyên Phó Tổng giám đốc, Phó Chủ tịch hội đồng niêm yết) và Lê Thị Tuyết Hằng (Giám đốc phòng quản lý và thẩm định niêm yết, thành viên Hội đồng niêm yết).
Ngoài ra, cơ quan điều tra cũng đề nghị truy tố với ông Lê Công Điền (Vụ trưởng Giám sát công ty đại chúng thuộc Ủy ban Chứng khoán Nhà nước); Dương Văn Thanh (Tổng Giám đốc Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam); Phạm Minh Trung (Trưởng phòng Đăng ký chứng khoán thuộc Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam) về tội “Công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán”.
Sai phạm của nhóm cán bộ trên được xác định liên quan đến hành vi “Thao túng thị trường chứng khoán” và “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” của ông Trịnh Văn Quyết (cựu Chủ tịch Tập đoàn FLC) cùng đồng phạm.
Cụ thể, ở hành vi “Thao túng thị trường chứng khoán", từ giữa 2017 đến đầu 2022, Trịnh Văn Quyết đã chỉ đạo em gái Trịnh Thị Minh Huế, cùng đồng phạm… mở tài khoản chứng khoán, tài khoản ngân hàng để sử dụng thực hiện hành vi thao túng thị trường chứng khoán đối với 5 mã cổ phiếu AMD, HAI, GAB, FLC, ART, thu lợi bất chính trên 723 tỷ đồng.
Đối với hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, cơ quan điều tra cáo buộc từ năm 2014 - 2016, Trịnh Văn Quyết chỉ đạo các cá nhân là lãnh đạo, nhân viên Công ty Faros, các Công ty thuộc Tập đoàn FLC; người thân, họ hàng đứng tên làm cổ đông góp vốn, thực hiện các thủ đoạn lập và ký khống hồ sơ góp vốn, nâng khống hơn 3.102 tỷ đồng vốn góp vào Công ty Faros làm tăng vốn điều lệ của Công ty từ 1,5 tỷ đồng lên 4.300 tỷ đồng.
Sau đó, các bị can tạo lập hồ sơ, đề nghị các cơ quan quản lý Nhà nước về chứng khoán chấp thuận đăng ký công ty đại chúng, đăng ký lưu ký chứng khoán và niêm yết 430 triệu cổ phiếu hình thành từ vốn góp khống của Công ty Faros tại Sở giao dịch Chứng khoán TP.HCM, rồi bán 391 triệu cổ phiếu 4.818 tỷ đồng, trong đó cơ quan điều tra xác định nhóm ông Quyết chiếm đoạt hơn 3.620 tỷ đồng của các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán.
Dàn lãnh đạo HOSE giúp đỡ vì có quan hệ từ trước
Điều tra bổ sung, C01 xác định, sau khi nhận được hồ sơ đề nghị niêm yết cổ phiếu của Faros, bị can Trần Đắc Sinh với vai trò là Chủ tịch HĐQT HOSE biết báo cáo kiểm toán về tài chính năm 2014 và 2015 của doanh nghiệp này “không phù hợp; không đủ cơ sở để xác định số vốn thực góp". Tuy nhiên, do mối quan hệ cá nhân và nhiều lần được ông Quyết và Doãn Văn Phương (cựu Tổng Giám đốc Tập đoàn FLC đang bỏ trốn) giúp đỡ nên ông Sinh đã hỗ trợ Faros được niêm yết.
Cùng với đó, ông Sinh còn nhiều lần trực tiếp chỉ đạo cấp dưới là Lê Hải Trà, Trầm Tuấn Vũ và Lê Thị Thanh Hằng tạo điều kiện sớm nhất cho Faros.
Theo quy chế hoạt động của HOSE thì việc thẩm định, chấp thuận niêm yết cổ phiếu không thuộc thẩm quyền của HĐQT. Tuy nhiên, tháng 8/2016, khi Faros chưa bổ sung đầy đủ hồ sơ, ông Sinh đã chỉ đạo Văn phòng HĐQT của HOSE làm văn bản thông báo, yêu cầu Hội đồng niêm yết phải báo cáo về kết quả thẩm định.
HĐTV HOSE trong đó có cả ông Sinh đã chấp thuận niêm yết và ký ban hành nghị quyết với nội dung: "Hồ sơ của Faros đủ các điều kiện niêm yết". Từ đó, mã cổ phiếu Faros được chấp thuận niêm yết, mệnh giá 10.000 đồng/cổ phiếu.
Còn ông Lê Hải Trà khi thẩm định hồ sơ đăng ký niêm yết của Faros biết rõ báo cáo kiểm toán về tài chính có "vi phạm" bởi chưa có căn cứ xác định số vốn thực góp; cũng như có hai lần hội ý với các thành viên Hội đồng niêm yết và đều thống nhất chưa đủ điều kiện, yêu cầu công ty phải giải trình. Tuy nhiên, lúc được báo cáo giải trình của Faros, ông Trà và các thành viên Hội đồng niêm yết chưa nghiên cứu nhưng đã đồng ý ngay.
Tại cơ quan điều tra, ông Trà khai có "quan hệ" với ông Quyết và nhóm thuộc cấp của Chủ tịch FLC. Việc chấp thuận niêm yết giúp cho Faros có điều kiện thu hút vốn của các nhà đầu tư trên thị trường và HOSE có doanh thu từ thu phí niêm yết, phí giao dịch chứng khoán, thông qua đó nâng cao uy tín bản thân.
Ở vai trò Vụ trưởng Giám sát Công ty đại chúng, khi thẩm định hồ sơ của Faros đã phát hiện không đủ cơ sở xác định vốn góp. Thế nhưng bị can Lê Công Điền không kiểm tra mà ký văn bản chấp thuận hồ sơ đăng ký rồi công bố trên phương tiện thông tin đại chúng. Faros được niêm yết thành công với vốn điều lệ 4.300 tỷ đồng.
Lời khai của ông Điền thể hiện do Faros là công ty lớn, ông Quyết có nhiều mối quan hệ với lãnh đạo các cấp, có một công ty chuyên tư vấn pháp luật nên lo sợ.
Khi thẩm định, ông Điền đã yêu cầu cung cấp thêm bằng chứng nhưng 2 lần bị Faros khiếu nại là làm vượt thẩm quyền, gây khó khăn cho doanh nghiệp. Do lo sợ bị ảnh hưởng đến công việc nên ông Điền biết sai vẫn làm.