Người ta gọi “miệt” là nơi xa xôi hẻo lánh, còn “thứ” là thứ tự các con rạch đánh số từ Thứ Hai đến Thứ Mười Một. Có tổng cộng 10 con rạch xuôi theo dòng kênh Xẻo Rô đổ ra biển.
Trong ảnh là cầu Thứ Hai, con rạch miệt Thứ đầu tiên, nhưng tại sao không gọi là Thứ Nhất mà là Thứ Hai, bởi vì cách gọi của dân miền Tây, như anh Hai chứ không phải là anh Nhất trong một gia đình.
Cầu Thứ Hai bắc qua con rạch thứ nhất trên miền miệt Thứ. Ảnh: Trần Hoàng Vân Hùng
Có tổng cộng sáu “thứ” trên địa bàn huyện An Biên từ Thứ Hai đến Thứ Bảy trên QL63 đi Cà Mau, trong đó thị trấn Thứ Ba là trung tâm hành chính của huyện.
Các “thứ” này cách nhau không xa lắm, tầm một, hai cây cầu là tới.
Thứ Hai đến Thứ Bảy trên địa bàn huyện An Biên. Ảnh: Trần Hoàng Vân Hùng
Nói thêm một chút về cách đặt tên địa danh của người miền Nam xưa, “xẻo” là tên gọi của một con rạch nhỏ, như Xẻo Rô, Xẻo Bướm, Xẻo Bèo…
Còn “xáng” là đào, “kênh” là con sông do người đào, Kênh Xáng là kênh đào nhân tạo có từ thời Pháp thuộc, những cây cầu bắc qua kênh chủ yếu là cầu treo bằng sắt do chính quyền địa phương hoặc người dân đóng góp xây dựng nên sẽ có thu phí.
Cầu treo Thứ Bảy qua chợ Thứ Bảy. Ảnh: Trần Hoàng Vân Hùng
Miệt Thứ kênh rạch chằng chịt trên mảnh đất phèn chua mặn, dân cư tập trung đông đúc ở gần các cây cầu hoặc đò ngang qua Kênh Xáng.
Hiện nay đường sá láng nhựa rộng rãi thoải mái nhưng người dân vẫn còn thói quen đi xuồng ba lá, một loại phương tiện đặc trưng của miền Tây.
Đất phèn chua bên bờ Kênh Xáng. Ảnh: Trần Hoàng Vân Hùng
Còn trên địa bàn huyện An Minh thì có Thứ Tám đến Thứ Mười Một.
Lúc này, các “thứ” đã bắt đầu cách xa nhau và không rõ nét như trước, chủ yếu tập trung theo một cụm nhỏ, cầu cũng không còn mang tên “thứ” nữa. Đường đầy ổ gà chạy dọc theo dòng kênh đào đỏ quạch phù sa.
Thứ Tám đến Thứ Mười Một trên địa bàn huyện An Minh. Ảnh: Trần Hoàng Vân Hùng
Hiện nay ngoài các con rạch cũ có nguồn gốc lâu đời thì người ta còn đào thêm vài con kênh mới, cho nên hình thành một địa danh thú vị: Thứ Chín Rưỡi, nằm giữa Thứ Chín và Thứ Mười.
Thứ Tám đến Thứ Mười Một trên địa bàn huyện An Minh. Ảnh: Trần Hoàng Vân Hùng
Thị trấn Thứ Mười Một là trung tâm của huyện An Minh, nhà cửa sầm uất bên cây cầu treo rộng rãi sạch đẹp, nơi kết thúc của miền miệt Thứ Kiên Giang
Ngày nay, đường về miệt Thứ đã không còn trắc trở, cũng chẳng phải chốn ‘khỉ ho cò gáy’, khoảng cách xa xôi đã được rút ngắn dần nối liền những điểm đến đặc sắc đang chờ du khách khám phá.
