"Quan sát hành vi của đối phương là niềm đam mê của tôi. Bạn thấy một sĩ quan phát xít kiêu ngạo và tự cao bước ra từ một hầm đào và ra lệnh cho người của mình xung quanh một cách hống hách. Họ tuân thủ nghiêm ngặt ý muốn, mong muốn và ý muốn của anh ta. Tuy nhiên, hắn không biết rằng cuộc đời hắn sẽ kết thúc sau vài giây…”, xạ thủ bắn tỉa Vasily Zaitsev đã viết trong hồi ký của mình.
Trong chiến tranh, xạ thủ Vasily Zaitsev đã bắn hạ 242 binh sĩ và sĩ quan phát xít. Anh ta không phải là tay bắn tỉa nguy hiểm nhất trong Chiến tranh Thế giới thứ 2, nhưng chắc chắn là tay súng bắn tỉa nổi tiếng nhất trong chiến dịch Stalingrad của Hồng quân Liên Xô.
Bản lĩnh được tôi luyện từ thủa thiếu thời
Vasily Grigoryevich Zaitsev đã học cách sử dụng súng từ khi còn nhỏ. Ông nội của Zaitsev là một thợ săn giàu kinh nghiệm và thường xuyên đưa cháu trai đi săn ở rừng Taiga.
Tuy nhiên, khi chiến tranh bùng nổ, anh không tham gia một trung đội bắn tỉa mà ở Hạm đội Thái Bình Dương. Nhờ có trình độ học vấn cơ bản tốt, thanh niên trẻ Zaitsev bắt đầu phục vụ tại phòng kinh tế của một đơn vị thuộc Hạm đội Thái Bình Dương.
 |
| Vasily Zaitsev khi phục vụ tại Hạm đội Thái Bình Dương. Ảnh: Rian |
Nhiều người lính hải quân háo hức ra mặt trận và Zaitsev cũng không ngoại lệ. Người anh hùng tương lai của Stalingrad đã 5 lần nộp đơn ra mặt trận. Tới mùa hè năm 1942, đơn xin ra trận của anh đã được chấp thuận.
“Trong suốt 5 năm, tôi tự hào mặc chiếc áo sọc thủy thủ và sẵn sàng chiến đấu trên sóng biển… Nhưng cuối cùng tôi lại chiến đấu trên đất liền”, trích hồi ký của Vasily Zaitsev.
Tháng 9-1942, Vasily Zaitsev đến Stalingrad và được biên chế cho Sư đoàn bộ binh số 284 thuộc Tập đoàn quân 62 do Trung tướng Vasily Chuikov chỉ huy. Ban đầu, Vasily Zaitsev tham chiến trong thành phố với vai trò như một lính bộ binh thông thường. Tuy nhiên, tài thiện xạ của anh nhanh chóng được nhận ra. Một nhóm binh sĩ Hồng quân đang cảnh giới tại vị trí được phân công, thì bất ngờ có 2 lính phát xít Đức xuất hiện. Xạ thủ Zaitsev kể lại: "Tôi giơ súng trường lên và gần như không nhắm mục tiêu mà bắn. Tên phát xít đầu tiên ngã xuống. Vài giây sau, tên thứ 2 xuất hiện và tôi cũng hạ gục hắn".
Khả năng thiện xạ của Vasily Zaitsev đã được chỉ huy trung đoàn chứng kiến và ngay sau đó, cuộc đời xạ thủ bắn tỉa nổi tiếng ở Stalingrad bắt đầu.
Kỹ năng của xạ thủ bắn tỉa bậc thầy
Vasily Zaitsev có thị lực và thính giác tuyệt vời. Kết hợp với đó là sức bền, ý chí sắt đá và sự điềm tĩnh trong chiến đấu. Anh nhanh chóng được thăng chức và được biên chế vào nhóm những tay bắn tỉa giỏi nhất ở Stalingrad.
Zaitsev không ngừng trau dồi kỹ năng bắn tỉa, nghiên cứu chiến thuật của kẻ thù, đưa ra các quy tắc của bản thân và khả năng ứng biến với mọi tình huống chiến đấu. "Khi đến gần khu vực chiến đấu, hãy ngụy trang, nằm yên và quan sát, nghiên cứu địa hình, lập sơ đồ và đánh dấu các đặc điểm nổi bật của chiến trường", Vasily Zaitsev kể lại.
 |
| Một đội bắn tỉa Hồng quân tại Stalingrad. Ảnh: Rian |
Có một điều đặc biệt là Vasily Zaitsev luôn cố gắng không tham chiến vào lúc hoàng hôn do mặt trời có thể phản chiếu trong ống ngắm quang học và làm lộ vị trí của người bắn tỉa. Điều này cũng tương tự với bình minh
“Ví dụ, nếu vào lúc bình minh, bạn nhìn thấy ánh sáng phản chiếu của bất kỳ vật gì trên chiến trường. Nó cảnh báo bạn rằng một tay súng bắn tỉa đang ẩn nấp. Hãy sẵn sàng và chờ đợi: Một làn khói thuốc lá sẽ xuất hiện. Sau đó có thể là mũ bảo hiểm có thể xuất hiện trong tích tắc. Tốt nhất là bạn đừng để bị lộ vị trí trước khi biết đối phương ở đâu!”
“Đối đầu”
Không chỉ là xạ thủ bắn tỉa tài năng, Vasily Zaitsev còn huấn luyện và đào tạo nhiều tay bắn tỉa khác. Họ có biệt danh là “Zaichata” (tạm dịch: Thỏ rừng nhỏ) lấy từ tên của chính người thầy của họ.
Có khoảng 30 Zaichata được đào tạo. Vasily Zaitsev dạy họ thay đổi vị trí sau hai hoặc ba phát súng, ngụy trang cẩn thận và đặt mồi nhử để đánh lừa kẻ thù. Yêu cầu chính của Vasily Zaitsev yêu cầu là phải suy nghĩ sáng tạo và ứng biến. Đặc biệt, xạ thủ Zaitsev đã nghĩ ra chiến thuật truy đuổi các mục tiêu theo nhóm 6 người. ba cặp xạ thủ bắn tỉa hỗ trợ nhau kiểm soát một khu vực rộng lớn.
Trong trận chiến ở Stalingrad, Vasily Zaitsev đã tiêu diệt 11 tay súng bắn tỉa phát xít Đức. "Tôi đã học được cách phân biệt nhanh chóng dấu vết của những tay súng bắn tỉa phát xít và bằng cách đánh giá phong cách tác xạ cũng như phương pháp ngụy trang của họ. Tôi không gặp khó khăn khi phân biệt những xạ thủ có kinh nghiệm hơn với những tay ngang", ông Vasily Zaitsev kể lại trong hồi ký cá nhân.
Cuộc đọ sức giữa Zaitsev và Thiếu tá König (Konings) đã trở nên đặc biệt nổi tiếng. Lính bắn tỉa người Đức được cử đến Stalingrad để loại bỏ Zaichata và tất nhiên là cả Vasily Zaitsev. Cuộc đối đầu giữa hai tay thiện xạ bậc thầy thậm chí đã được Hollywood dựng thành phim.
 |
| Xạ thủ bắn tỉa Vasily Zaitsev. Ảnh: Rian |
Danh tính của Thiếu tá König đã được các nhà sử học truy vấn. Theo các thông tin không chính thức König là bí danh của sĩ quan SS Standartenführer Heinz Thorvald, Hiệu trưởng trường bắn tỉa ở thị trấn Zossen. Tay xạ thủ phát xít này đã bắn hạ nhiều tay súng bắn tỉa Hồng quân, trước khi đối đầu với Vasily Zaitsev.
Vasily Zaitsev kể lại: “Rất thận trọng. Đó là điều mà chỉ tay bắn tỉa giàu kinh nghiệm nhất có. Kulikov đã nâng mũ bảo hiểm lên. Tên phát xít nổ súng. Kulikov hơi giật mình lên trong một giây và kêu lớn, sau đó lùi lại... Cuối cùng, chúng tôi đã hạ được hắn sau 4 ngày cân não. Đầu của tên phát xít ngửa ra sau vì một phát bắn chính xác, trong khi ống ngắm quang học của khẩu súng trường của hắn vẫn lấp lánh dưới ánh mặt trời”.
Tháng 1-1943, Zaitsev bị thương nặng và tạm thời mất thị lực. Thị lực của anh đã được phục hồi ở Moscow, sau khi anh được chuyển khẩn cấp đến thủ đô. Vào ngày 22-2-1943, Thiếu úy Vasily Zaitsev được trao tặng danh hiệu “Anh hùng Liên Xô” vì lòng dũng cảm và lòng dũng cảm quân sự được thể hiện khi chiến đấu với quân chiếm đóng Phát xít Đức.
Sau chiến tranh, Vasily Zaitsev quyết định ở Kiev và có nhiều năm công tác quản lý trong lĩnh vực công nghiệp nhẹ. Ông qua đời vào ngày 15-12-1991, vài ngày trước khi Liên Xô tan rã.
Ước nguyện cuối cùng của ông Vasily Zaitsev là được chôn cất ở Volgograd (tên gọi sau này của thành phố Stalingrad từ năm 1961). Tuy nhiên, phần mộ của ông vẫn ở Kiev trong nhiều năm. Đến năm 2006, di hài của ông mới được cải táng trang trọng tại đồi Mamayev Kurgan ở Volgograd.
TUẤN SƠN (theo Rian, rbth)
* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quân sự thế giới xem các tin, bài liên quan.
