Đại biểu Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn) vạch ra nhiều bất cập trong đấu giá đất (Ảnh: Quốc Chính).
Phát biểu trước Quốc hội sáng nay (1/6), đại biểu Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn) đã chỉ ra hàng loạt góc khuất tiêu cực trong đấu giá quyền sử dụng đất thời gian qua.
Cụ thể, đại biểu Thủy nêu ra 4 vấn đề chính cần lưu ý trong đấu giá đất. Thứ nhất, đó là tình trạng thắng thầu bỏ cọc, thổi giá đất lên cao. Bà Thủy cho biết, đây không còn là chuyện hiếm trong đấu giá đất vì muôn ngàn lý do.
Song vừa qua, theo bà Thủy, không ít nhà đầu tư đã lợi dụng chiêu trò này, thắng với mức giá cao chót vót, thổi giá đất, kích giá đất, thao túng thị trường. Việc trả giá cao, sau đó lại bỏ cọc dẫn đến nhiều hệ lụy.
Lấy dẫn chứng vụ đấu giá đất ở Thủ Thiêm, đại biểu Thủy cho biết, ngay sau cuộc đấu giá, nhiều nhà đầu tư lợi dụng giá trúng thầu mà thực chất là giá ảo, té nước theo mưa, đẩy giá đất, giá nhà tại TPHCM lên cao, tranh thủ bán ra nhà đất mua gom trước đó, có nhà đầu tư còn lợi dụng để tăng giá trị cổ phiếu...
Nguy hiểm hơn, theo bà Thủy, có những người còn "đánh võng" các giá trị khoản vay ngân hàng, nếu trót lọt thì có thể "rút ruột" ngân hàng. Trong khi đó, việc giá đất đẩy lên quá cao khiến cho giấc mơ an cư của nhiều người dân trở nên xa vời.
Thứ hai, về tình trạng quân xanh quân đỏ, dìm giá, bà Thủy cho biết, việc bắt tay nhau dìm giá diễn ra ở nhiều phiên đấu giá, việc thông đồng này nhằm lót đường cho nhà đầu tư đã định sẵn trúng với giá rẻ.
"Giá trị thật của nhiều lô đất đã bị dìm xuống. Ngoài ra, trên thực tế, việc dìm giá còn có hình thức sử dụng xã hội đen để đe dọa những người tham gia đấu giá, khiến họ bỏ cuộc, rút hồ sơ vì sợ hãi", bà Thủy nêu.
Hệ quả, cuộc đấu giá chỉ còn một người tham gia "một mình một chợ", những người khác là "quân xanh", giá đất như thế nào do đối tượng này thao túng và thấp hơn nhiều so với giá thị trường. Bà Thủy nhấn mạnh, những thủ đoạn này gây thiệt hại rất lớn cho tài sản Nhà nước.
Nêu vấn đề thứ ba, bà Thủy cho biết, có tình trạng bắt tay ngầm để "rút ruột" Nhà nước. Theo phản ánh của giới kinh doanh bất động sản, không thể tác động vào cuộc đấu giá nếu không có "tay trong", ở mức độ vi phạm đơn giản thì cũng cần có "tay trong" cung cấp thông tin để tổ chức quây thầu, vây thầu trúng với giá rẻ.
Còn ở mức độ vi phạm nghiêm trọng hơn, bà Thủy cho rằng, đó là sự cấu kết của những cơ quan có thẩm quyền, tạo thành nhóm lợi ích "rút ruột" Nhà nước trong các phiên đấu giá.
Bà Thủy lấy ví dụ về một vụ án đấu giá đất mới đây ở Hà Nội, các đối tượng đã bắt tay với người có trách nhiệm, điều chỉnh giá rẻ hơn gần một nửa so với giá ban đầu, từ 500 tỷ đồng xuống 300 tỷ đồng. Nếu phi vụ này trót lọt thì Nhà nước sẽ mất gần nửa tiền, theo bà Thủy. Trong vụ án này, có 8 bị can bị khởi tố thì có 2 cán bộ ban quản lý dự án.
"Dư luận băn khoăn còn nhiều phi vụ nào chưa được phát hiện hay không?", bà Thủy đặt vấn đề.
Thứ tư, về móc ngoặc trong thẩm định giá, bà Thủy chỉ ra rằng, pháp luật đã trao cho tổ chức này chức năng quá lớn nhưng cơ sở kiểm soát lỏng lẻo, dẫn đến nhiều sai phạm trong thẩm định giá vừa qua.
Tổng hợp từ các vụ án đã đưa ra xử lý vừa qua, đại biểu Thủy cho biết, cùng là hình thức móc ngoặc nhưng các gói thầu mua sắm trả bằng ngân sách của Nhà nước thì giá cao hơn thị trường, còn thẩm định giá đất lại thấp hơn thực tế. Mục đích cuối cùng là đẩy giá, dìm giá, làm lợi cho nhóm thiểu số và rút ruột Nhà nước.
Cuối cùng, bà Thủy nhấn mạnh, việc dìm giá hay đẩy giá, những chiêu trò quân xanh, quân đỏ… đã gây ra hệ lụy lớn cho kinh tế - xã hội, cần mạnh tay xử lý.
Trước thực trạng nêu trên, đại biểu Quốc hội đề nghị Chính phủ kiểm soát chặt chẽ hơn nữa, tăng cường chỉ đạo thanh tra, kiểm tra thường xuyên. Đồng thời, kiến nghị Bộ Công an chọn một số phiên đấu giá đất gây chú ý dư luận, xác minh làm rõ để răn đe những hoạt động này.
