Việt Nam đã lựa chọn phương án tắt sóng 2G để thúc đẩy hiện thực hóa mục tiêu trong Chương trình chuyển đổi số quốc gia, đó là phổ cập mạng di động 4G/5G và điện thoại thông minh đến từng người dân Việt Nam.
Các chuyên gia nhận định, đây sẽ là cuộc cách mạng để thúc đẩy phát triển Chính phủ điện tử, kinh tế số, xã hội số, giao dịch điện tử một cách nhanh chóng, đồng thời cũng là động lực quan trọng đưa Việt Nam phát triển nhanh và mạnh hơn.
Trao đổi tại tọa đàm “Tắt sóng 2G đưa người dân lên môi trường số” được Câu lạc bộ Nhà báo Công nghệ Thông tin Việt Nam (ICT Press Club), Phó Cục trưởng Cục Viễn thông Nguyễn Phong Nhã cho biết: Mục tiêu của cơ quan quản lý nhà nước với việc dừng công nghệ 2G là để thúc đẩy người dân sử dụng điện thoại thông minh, từ đó có thể tiếp cận nhanh với môi trường số, dịch vụ trên băng rộng di động.
“Chủ trương tắt sóng 2G hướng tới đảm bảo người dân có thể tiếp cận được các dịch vụ hành chính công trên môi trường hiện đại, với tốc độ cao. Chủ trương dừng công nghệ 2G, tiến tới dừng công nghệ 3G sẽ là một nội dung trong kế hoạch từ nay đến năm 2026”, ông Nguyễn Phong Nhã nhấn mạnh.
Theo bà Vũ Thu Hiền, Trưởng phòng Chính sách và Quy hoạch Tần số (Cục Tần số vô tuyến điện), Bộ TT&TT đã thông báo tới các doanh nghiệp viễn thông việc đến tháng 9/2024 trên mạng di động Việt Nam sẽ không còn thuê bao 2G Only. Tuy nhiên, Bộ TT&TT sẽ xem xét cấp lại giấy phép cho doanh nghiệp thêm 2 năm trên băng tần 900 MHz để cung cấp dịch vụ thoại trên nền tảng 2G cho thuê bao 3G, 4G non-VoLTE. Sở dĩ như vậy là bởi nhiều thuê bao smartphone 3G, 4G thời kỳ đầu, chưa tích hợp VoLTE - tính năng trao đổi qua nền tảng 4G. Vì thế, những thuê bao này sẽ sử dụng dịch vụ thoại qua nền tảng 2G, 3G cho đến tháng 9/2026.
Sau thời điểm tháng 9/2026, băng tần 900 MHz sẽ được Bộ TT&TT xem xét quy hoạch lại. Dự kiến, quy hoạch mới sẽ đảm bảo việc phân chia băng tần phù hợp với sự phát triển của các công nghệ 4G, 5G.
“Tần số 900 MHz sau tháng 9/2026 sẽ được thu hồi, đấu giá và cấp phép cho các đơn vị phát triển công nghệ 4G, 5G”, bà Vũ Thu Hiền cho biết.
Thông tin về công tác chuẩn bị cho việc dừng công nghệ 2G, ông Nguyễn Phong Nhã, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông (Bộ TT&TT) khẳng định, đến nay đã có nhiều giải pháp về chính sách, thực thi để tắt sóng 2G.
Cụ thể, từ năm 2020, các nhà mạng đã có tính toán và đồng thuận với chủ trương dừng công nghệ 2G. Việc này sẽ phải có các bước liên quan đến từ việc xây dựng chính sách. Thực tế, các đơn vị của Bộ TT&TT đã có đề xuất chính sách với lãnh đạo Bộ từ năm 2016, khi cấp phép 4G.
Ngay thời điểm đó, tất cả giấy phép cấp cho các doanh nghiệp đều đã được đề xuất có hạn đến tháng 9/2024. Điều này sẽ giúp các nhà mạng có định hướng trong việc phát triển thuê bao để đến thời điểm tháng 9/2024 có thể xem lại giấy phép. Đây là sở cứ tốt để quy hoạch lại các băng tần.
Cũng theo ông Nguyễn Phong Nhã, về mặt thực thi, các doanh nghiệp đã xây dựng được kế hoạch của đơn vị mình để phù hợp với thuê bao, vùng phủ sóng và công nghệ đang khai thác. Chúng ta đã thử nghiệm 5G từ năm 2019, và đến nay các nhà mạng đã sẵn sàng cho 5G. Mặt khác, một nhà mạng không thể tồn tại cùng lúc cả 2G, 3G, 4G và 5G, rất tốt kém cho việc khai thác, bảo dưỡng, vận hành. Trên cùng một cột anten, nếu có thiết bị của 4 công nghệ, sẽ rất khó cho việc lắp đặt, tải trọng trên cột rất lớn. “Do vậy, chủ trương tắt sóng 2G đạt được sự đồng thuận cao”, ông Nguyễn Phong Nhã lưu ý.
Phân tích của đại diện Cục Viễn thông cũng chỉ ra rằng, nếu tắt sóng 2G và 3G, trên mạng sẽ chỉ còn công nghệ 4G. Khi đó, hạ tầng viễn thông của nhà mạng sẽ được dùng cho 5G, đồng thời sẽ có cơ hội để đến năm 2030 có thể khai thác 6G, khi công nghệ này đã chín muồi.
Đề cập đến sự tham gia của các nhà mạng, đại diện Cục Viễn thông cho biết thêm, sau khi có chỉ đạo của lãnh đạo Bộ TT&TT, các nhà mạng đã rất tích cực trong việc xây dựng kế hoạch tắt sóng 2G.
Đến tháng 9/2024, các điện thoại chỉ có 2G sẽ không được sử dụng trên mạng lưới. Bộ TT&TT cũng đã ban hành Thông tư quy định cấm nhập khẩu, lưu thông điện thoại chỉ có kết nối 2G.
“Vòng đời thiết bị 2G Only thường chỉ 3 năm. Các đơn vị trong Bộ TT&TT đã rà soát, yêu cầu các đơn vị kinh doanh không nhập khẩu thiết bị này. Do vậy các thiết bị 2G Only đã giảm dần trên mạng lưới”, đại diện Cục Viễn thông chia sẻ.
Ngoài ra, trong chương trình viễn thông công ích, Bộ TT&TT cũng đã tham mưu Chính phủ phê duyệt khoản hỗ trợ các hộ gia đình ở vùng sâu vùng xa, hộ nghèo để chuyển đổi thiết bị đầu cuối 2G sang thiết bị thông minh.
Một số tỉnh cũng muốn phổ cập điện thoại thông minh cho người sử dụng, thông qua chương trình hỗ trợ, từ đó triển khai ứng dụng dịch vụ công trực tuyến để người dân khai thác, sử dụng.
