Hình ảnh người chỉ huy già ngày trở về đơn vị cũ đứng trầm tư, tay miết vào mặt đá của tấm bia lớn như muốn đánh thức linh hồn những người lính dưới quyền, đã nằm lại Trường Sa suốt gần nửa thế kỷ qua khiến chúng tôi cũng lặng người xúc động.
Hai tấm bia dựng bên bàn thờ ấy khắc tên tuổi của 166 liệt sĩ hy sinh trên đảo từ năm 1975 đến năm 2010, mỗi tấm bia khắc tên 83 liệt sĩ, khắc ghi theo thời điểm hy sinh.
Trong bản danh sách trên đá ấy, trước khi 64 liệt sĩ hy sinh trong cuộc chiến bảo vệ Gạc Ma đã có tên của 36 liệt sĩ hy sinh từ ngày 14-4-1975, ngày nổ ra trận đánh trên đảo Song Tử Tây.
Như năm 2009, khi lên đảo Trường Sa Đông, ngay bến cho ca nô cập đảo là ngôi mộ của ba liệt sĩ Nguyễn Văn Thi, Vương Viết Mão và Quách Hoàng Lâm. Những mộ bia liệt sĩ ấy, nếu quan sát kỹ vẫn có thể nhận ra nhiều câu chuyện xúc động.
Tấm bia ở Nhà văn hóa huyện đảo Trường Sa chỉ mới khắc tên những người hy sinh đến thời điểm 2010. Và chắc chắn sẽ còn thêm vào danh sách ấy tuổi tên những người hy sinh từ 2010 cho đến hôm nay.
Bởi không ai quên rằng, lịch sử của Tổ quốc luôn được viết ra và gìn giữ bằng cuộc đời những người đã nằm xuống!
