Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 3/1, Trung tướng Tô Ân Xô, Chánh văn phòng, người phát ngôn Bộ Công an trả lời báo chí về những sai phạm tại các trung tâm đăng kiểm.
Trung tướng Tô Ân Xô cho biết, mấy tuần vừa qua, Công an TPHCM cùng một số cục nghiệp vụ của Bộ Công an đã phát hiện, đấu tranh làm rõ nhiều hành vi sai phạm, tiêu cực trong quá trình cấp giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật bảo vệ môi trường tại một số Trung tâm kiểm định các phương tiện giao thông cơ giới trên địa bàn TPHCM, Long An, Tiền Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, Bến Tre, Phan Rang và chắc sẽ còn thêm nữa.
Trung tướng Tô Ân Xô tại cuộc họp báo Chính phủ chiều 3/1. (Ảnh: Đ.B).
Riêng Công an TPHCM đã ra lệnh khám xét 12 Trung tâm kiểm định, khởi tố 6 vụ án với 43 bị can cho các tội danh nhận hối lộ, môi giới hối lộ và giả mạo trong công tác.
Các Trung tâm kiểm định này bỏ qua lỗi vi phạm trong công đoạn kiểm tra hoặc cho thuê phụ tùng thay thế, các phụ tùng không đảm bảo quy chuẩn.
"Chẳng hạn, xe vào kiểm định lốp mòn quá thì thay lốp, thay thành thùng, thay một số bộ phận khác, chỉ nộp tiền xong là đảm bảo tiêu chuẩn. Các đối tượng sử dụng phần mềm để can thiệp vào hệ thống đăng kiểm nhằm thay đổi các thông số kiểm định và tính chất vi phạm. Ví dụ, trong máy tính có 2 đầu đọc thì chỉ cắm 1 đầu, còn bỏ 1 đầu, như vậy xe vẫn đạt tiêu chuẩn", ông Xô nói.
Chánh Văn phòng Bộ Công an cho biết thêm, ước tính có khoảng hơn 70.000 phương tiện cơ giới đã được kiểm định phạm luật trên và các Trung tâm kiểm định đã cấp khoảng 52.300 giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật về bảo vệ môi trường, và thu lợi hàng chục tỷ đồng.
Một số Trung tâm đăng kiểm này không đủ tiêu chuẩn nhưng vẫn thành lập, lập danh sách kiểm định viên ảo để hợp thức hóa một số quy định của Chính phủ về dịch vụ xe cơ giới.
"Ví dụ, quy định phải có 3 kiểm định viên thì có trung tâm không có một ai. Thậm chí có giám đốc một Trung tâm kiểm định không viết được, không biết chữ, không đọc được. Hỏi ra người này khai mới học hết lớp 3 cách đây 50 năm. Đó là giám đốc Trung tâm kiểm định 50-17D Nhà Bè", ông Xô dẫn chứng.
Trung tướng Tô Ân Xô nhấn mạnh, những hành vi như trên làm cho việc giám sát chất lượng, số lượng phương tiện an toàn giao thông bảo vệ môi trường bị ảnh hưởng. Hành vi này còn xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan nhà nước, xâm phạm đến trật tự quản lý công cộng, gây thiệt hại tài sản cho người dân, gây dư luận xấu cho xã hội, gây nguy cơ mất an toàn cho người điều khiển phương tiện và người dân.
"Chúng tôi coi những hành vi trên là những "virus Việt Á" trong lĩnh vực kiểm định phương tiện giao thông. Bộ Công an đang tích cực triển khai các biện pháp ngăn chặn virus này trên phạm vi toàn quốc. Số bị can chắc sẽ tiếp tục tăng lên trong thời gian tới", ông Xô cảnh báo.
Trước đó, như đã đưa tin, quá trình tuần tra, kiểm soát giao thông, Công an TPHCM phát hiện nhiều phương tiện giao thông đường bộ không đảm bảo an toàn kỹ thuật (xe tải, xe ben cơi nới thành, thùng; mâm không đúng kích thước; lốp mòn; biển số mờ, không đảm bảo tiêu chuẩn khí thải…) nhưng vẫn được cấp Giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới.
Sau khi xác định rõ vai trò, phương thức thủ đoạn hoạt động của các đối tượng trong các chuyên án, Công an TPHCM đã chỉ đạo triển khai kế hoạch phá án; bắt giữ các đối tượng trong chuyên án, khám xét khẩn cấp tại 9 trung tâm đăng kiểm.
Kết quả điều tra bước đầu cho biết, để có tiền chia cho các nhân viên hàng tuần và làm quỹ hoạt động, giám đốc các trung tâm đăng kiểm trên đã chỉ đạo cấp dưới cố tình bỏ qua lỗi vi phạm của hơn 70.000 phương tiện do các chủ phương tiện và "cò mồi" đưa đến, nhằm thu lợi bất chính với số tiền ước tính gần 10 tỷ đồng.
Đến nay Công an TPHCM đã khởi tố 43 bị can. Mới nhất, ngày 28/12, tại Hà Nội, Công an TPHCM đã chủ trì, phối hợp Công an TP Hà Nội và các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an thực hiện lệnh khám xét khẩn cấp Phòng Kiểm định xe cơ giới, Cục Đăng kiểm Việt Nam và thu giữ nhiều hồ sơ, tài liệu để phục vụ điều tra.
Cũng liên quan đến sai phạm tại các Trung tâm đăng kiểm, ngày 29/12, Công an tỉnh Bắc Ninh cho biết, đơn vị đã khởi tố 14 đối tượng tại Trung tâm đăng kiểm cơ giới đường bộ 99-03D về hành vi nhận hối lộ, gồm: Giám đốc Dương Trung Lâm (42 tuổi, ở phường Ninh Xá, TP Bắc Ninh); Phó Giám đốc Dương Đình Phú (37 tuổi, ở xã Tân Chi, huyện Tiên Du) và 12 đăng kiểm viên.
Bước đầu điều tra, cơ quan Công an xác định, Dương Trung Lâm, Dương Đình Phú cùng các đăng kiểm viên đã bàn bạc, thống nhất thu tiền phí bôi trơn ngoài phí đăng kiểm theo quy định và phí đường bộ của các xe đăng kiểm với số tiền từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng/xe.
Với số tiền thu ngoài trên, các chủ xe đi đăng kiểm sẽ được bỏ qua một số lỗi kỹ thuật của xe ô tô hoặc được làm nhanh các bước đăng kiểm. Số tiền phí bôi trơn sẽ được tập hợp lại vào cuối mỗi ngày và chia cho các đăng kiểm viên theo tỉ lệ thỏa thuận.
Công an tỉnh Bắc Ninh cho biết, với thủ đoạn trên, từ năm 2020 đến tháng 12/2022, các đối tượng đã thu khoảng 6,5 tỷ đồng tiền phí bôi trơn ngoài phí đăng kiểm theo quy định.
