Ông Ba Mọi là một nông dân điển hình, người đã giúp nho Ninh Thuận trở thành một thương hiệu tiếng tăm. Cái tên Ba Mọi cũng gây tò mò cho mọi người, vì ông tên Nguyễn Văn Mọi và là con thứ ba trong gia đình.
Năm tôi lần đầu đến đó thì ông đã trên 60 tuổi và đã có 30 năm gắn bó với cây nho Ninh Thuận. Len vào những vườn nho của ông, và theo ông vào hầm rượu, tôi đã được chứng kiến sự khởi đầu của công nghiệp chế biến rượu chất lượng cao từ cây nho.
Ông Ba Mọi hướng dẫn khách tham quan vườn cách tỉa nho.
Phan Rang cách Nha Trang 100km, không quá xa nên tôi cũng đã nhiều lần ghé vào vườn nho Ba Mọi. Đến nơi, thấy dáng ông thấp thoáng lo tiếp khách, sợ làm phiền nên tôi đành lặng ngắm cơ ngơi của ông và sự hứng khởi của khách khi tìm đến nơi này, bỗng thấy lòng vui cùng ông, và vui cùng Ninh Thuận vì đã thực sự có một điểm tham quan nông nghiệp chất lượng cao.
Khu vườn nho của ông Ba Mọi thuộc thôn Hòa Hiệp, xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước. Không khó để tìm đến đây vì đã có sẵn một bảng chỉ đường rất chi tiết. Đến vườn, khách được bố trí sẵn chỗ giữ xe và còn được mời nhâm nhi si rô nho, rượu nho, cũng như các loại quả nho, chuối khô và táo mắc màn (táo trồng được mắc màn để tránh sâu phá hoại).
Táo mắc màn tròn trịa trĩu cành.
Những giàn nho xanh mát mắt tại vườn.
Không như các nơi khác đều tận thu phí tham quan, vườn nho Ba Mọi quyết không thu phí, và cũng chẳng ép du khách mua trái cây. Uy tín thương hiệu Ba Mọi vốn đã vang xa nên sản phẩm ở đây không cần quảng cáo, đều được khách sẵn lòng chọn mua. Sản phẩm tại vườn Ba Mọi một phần được sản xuất tại vườn, phần còn lại được ông liên kết với các nhà vườn khác trong tỉnh với yêu cầu đạt chuẩn nông sản sạch và an toàn.
Bây giờ là những ngày cuối năm, cả dải đất miền Trung có mưa, nhưng Phan Rang vẫn còn nắng và gió rất nhiều. Thời điểm này cũng không phải là mùa du khách đến Ninh Thuận vì đã qua mùa nho, chỉ đang mùa táo. Tôi tìm đến vườn nho Ba Mọi, và gặp lại ông. Giờ ông đã 80 tuổi, ông nhận ra tôi ngay, dẫu biết bao nhiêu khách tìm đến đây mỗi ngày. Cái duyên của 15 năm về trước tìm đến và nay Ba Mọi đã là một thương hiệu lớn, bằng khen và giấy công nhận nhiều vô số kể…
Theo tài liệu lưu trữ của ngành nông nghiệp tỉnh Ninh Thuận, thời hoàng kim của cây nho được xác định vào khoảng đầu thập niên 80 đến giữa thập niên 90, với tổng diện tích xấp xỉ 2.300ha. Vườn nho Ba Mọi luôn là thương hiệu được chọn lựa của các tour tuyến khi đưa du khách đến. Bẵng đi một thời gian dài tôi mới quay lại đây nhưng ông đã nhận ra tôi chỉ trong thoáng chốc cho thấy trí nhớ của ông rất tốt.
Ông bảo bản thân đã chuẩn bị bàn giao công việc cho con trai Nguyễn Đại Vệ, là một kỹ sư nông nghiệp, mang khát khao đưa cây nho Ninh Thuận vươn xa hơn. Hiện tại, nho Ninh Thuận đã có 13 giống khác nhau, có giống trắng, giống đỏ… và ngon chẳng thua gì nho nước ngoài. Ông hỏi tôi có thăm hầm rượu không? So với 15 năm trước đã khác rồi.
Tôi đồng ý theo ông xuống hầm rượu, để rồi sau đó nhìn thấy một quy trình chế biến quả nho thành những sản phẩm có giá trị cao, như si rô nho, rượu trắng và Cô-nhắc (màu vàng). Rượu nho được ủ trong các thùng sồi nhập từ Nga cả 2,5 năm tạo ra màu vàng óng tự nhiên, mang danh tiếng Ba Mọi chất lượng cao.
Những thùng ủ rượu bằng gỗ sồi được nhập từ nước Nga xa xôi.
Ngay cả hàng hóa bán ra cho khách tiêu dùng cũng là sự chọn lọc kỹ lưỡng. Nho sạch, đẹp, ngọt, và đến cả táo cũng tròn trịa, không một vết sâu cắn. Ông bảo tôi, “sự cẩn trọng trong nguồn hàng, tôn trọng khách chính là cốt lõi tạo nên thương hiệu”.
Ông Ba Mọi lại ra vườn táo mắc màn, ông bảo ông có 5ha như thế, muốn chụp ảnh phải chui vào trong, thật là thú vị. Ông đưa tôi ra vườn nho, người nông dân gắn bó với cây nho đã 45 năm, dành cả một đời người kể chuyện cây nho như kể câu chuyện xưa mà mình đã thuộc lòng.
Ông Ba Mọi là người đi đầu trong phong trào nho Phan Rang sạch theo đề án của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Ninh Thuận, làm cho trái nho Phan Rang có chỗ đứng trên thị trường và có mặt tại các siêu thị ở TP.HCM. Ngay trong vườn nho Ba Mọi, du khách sẽ được nghe ông những kể về chuyện trồng nho, chuyện tỉa lá nho và cả chuyện thức cùng cây nho vào thời điểm sắp chín.
Tôi hẹn sẽ lại ghé thăm ông nếu có dịp, Phan Rang vẫn đang nhiều nắng và gió đấy thôi!
