Sở Giao thông vận tải (GTVT) TPHCM vừa báo cáo UBND TP về tình hình triển khai xây dựng đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông tại TP.
Đề án kiểm soát khí thải là một nhiệm vụ quan trọng để thực hiện chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí CO2 và khí metan đã được Chính phủ giao triển khai tại các thành phố lớn.
Từ tháng 7/2023, UBND TP đã giao Viện Nghiên cứu phát triển (Viện NCPT) TP chủ trì tham mưu, xây dựng đề án, làm cơ sở trình HĐND TP. Tuy nhiên quá trình triển khai có nhiều nội dung chưa được làm rõ, cần nghiên cứu sâu và tổng thể hơn nên từ tháng 3/2024, lãnh đạo TP đã giao Sở GTVT là cơ quan chủ trì, tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện.
Theo Sở GTVT TP, đến nay, qua rà soát kết quả nghiên cứu chuyên đề của Viện NCPT, đơn vị nhận thấy kết quả nghiên cứu này chưa đủ cơ sở báo cáo UBND TP trình HĐND TP ban hành chính sách chuyển đổi xe điện trên địa bàn huyện Cần Giờ trong năm 2024.
Sở GTVT nêu các lý do gồm chưa đủ luận cứ thuyết phục cơ sở chọn huyện Cần Giờ, trong khi khu vực trung tâm của thành phố, khu vực sân bay Tân Sơn Nhất, cảng Cát Lái được đánh giá là có mức độ phát thải khí C02 cao hơn.
Sở GTVT cho biết kinh nghiệm các nước có nền công nghiệp phát triển phương tiện xe điện như Thụy Điển, Đức, Vương quốc Anh, Trung Quốc... đều chọn triển khai phân vùng kiểm soát khí thải phương tiện giao thông ở vùng lõi để lan tỏa ra các khu vực xung quanh với khởi đầu bằng các khu vực nhỏ ở các quận của trung tâm thành phố.
Loại hình được chọn chuyển đổi đầu tiên là xe công cộng, còn xe cá nhân sẽ triển khai sau cùng.
Hai giai đoạn triển khai
Sở GTVT TPHCM đánh giá, đề án kiểm soát khí thải cần được nghiên cứu thêm và phải làm rõ nhiều nội dung để bảo đảm tính khả thi, hiệu quả, đúng quy định và phù hợp thực tiễn thành phố như cần thay đổi phương pháp tiếp cận, nghiên cứu để chuyển đổi phương tiện theo thứ tự ưu tiên phù hợp lộ trình chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng năng lượng xanh, theo quyết định của Thủ tướng và Nghị quyết 98.
Do đó, Sở GTVT TP đề xuất triển khai xây dựng đề án theo 2 giai đoạn. Giai đoạn 1, Sở sẽ xây dựng đề án chuyên đề chuyển đổi xe buýt sang sử dụng năng lượng xanh trên địa bàn TP để áp dụng từ năm 2025. Thời gian hoàn thành đề án trong tháng 10/2024.
Giai đoạn 2, Sở sẽ thuê đơn vị tư vấn xây dựng đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông.
Trong đó, bao gồm các loại phương tiện giao thông đường bộ; các cơ chế, chính sách hỗ trợ, khuyến khích, ưu đãi và lộ trình thực hiện chuyển đổi, các giải pháp triển khai thực hiện có phân vùng kiểm soát khí thải.
Đề án sẽ lấy ý kiến các sở ngành, các cơ quan trung ương, chuyên gia và tổ chức phản biện, đánh giá tác động. Sau khi hoàn thiện, đề án sẽ trình UBND TP để trình HĐND TP thông qua. Thời gian hoàn thành đề án trong quý 2/2025.
Đồng thời, Sở GTVT cũng kiến nghị UBND TP lập Tổ công tác liên ngành của thành phố (với sự tham gia của các sở ngành, các viện, trường đại học và các chuyên gia có kinh nghiệm trong các lĩnh vực có liên quan) để tham gia trong quá trình xây dựng đề án.
