Ngày 27/6, TAND TP.HCM mở phiên tòa xét xử bị cáo Võ Thành Đạt (31 tuổi, cựu Trung úy Công an Quận 11), Quách Bảo Lâm (40 tuổi, phạm nhân đang chấp hành án phạt tù) và Lữ Hoài Thanh (21 tuổi, phạm nhân đang chấp hành án phạt tù) cùng về tội Dùng nhục hình dẫn đến một người tử vong.
Riêng bị cáo Đạt còn bị truy tố thêm tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Phiên tòa do ông Đặng Hồng Sơn làm Chủ tọa.
Qua quá trình xét hỏi lấy lời khai các bị cáo tại phiên tòa, HĐXX quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung để làm rõ một số tình tiết trong vụ án.
Theo cáo trạng, ngày 24/2/2022, Triệu Quang Bình đến Công an phường 27, quận Bình Thạnh đầu thú về tội Trộm cắp tài sản. Do đang trong giai đoạn dịch COVID-19 nên Công an quận Bình Thạnh ra quyết định tạm giữ và đưa Bình vào cách ly y tế tại Nhà tạm giữ Công an Quận 11.
Theo phân công, Võ Thành Đạt là tổ trưởng trực quản giáo từ 7h30 ngày 26/2 đến 7h30 ngày 27/2/2022.
Do người bị tạm giữ Triệu Quang Bình có biểu hiện bất thường, quậy phá trong buồng giam, nên đêm 26/2/2022, quản giáo Võ Thành Đạt đã ba lần tự ý trích xuất các phạm nhân được thi hành án phạt tù tại Nhà tạm giữ Công an quận 11 (phạm nhân tự giác) ra khỏi buồng giam để hỗ trợ Đạt giải quyết việc Bình quậy phá. Ngoài ra, Đạt cũng ba lần tự ý trích xuất Triệu Quang Bình ra khỏi buồng giam để nhắc nhở, giáo dục.
Cụ thể, lúc 21h ngày 26/2/2022 Đạt tự ý mở cửa buồng giam, yêu cầu 6 phạm nhân tự giác trong đó có Quách Bảo Lâm và Lữ Hoài Thanh đến buồng tạm giam của Bình để đưa Bình ra ngoài hành lang.
Tại đây, Đạt nhắc nhở Bình không được quậy phá trong buồng giam, lúc này các phạm nhân tự giác đứng xung quanh. Vì nhắc nhở nhưng Bình chống đối, không chịu nghe nên Đạt dùng gậy cao su đánh từ trên xuống dưới vào vùng đầu của Bình 3 - 4 cái. Phạm nhân Quách Bảo Lâm dùng chân đạp vào sau lưng Bình một cái. Sau đó, Đạt nói các phạm nhân tự giác đưa Bình về buồng giam, rồi cho 6 phạm nhân tự giác trở lại buồng.
Sau đó, tại buồng tạm giam Bình tiếp tục quậy phá, la hét nên Đạt tiếp tục mở cửa cho 6 phạm nhân tự giác đi cùng mình đến buồng của Bình, hai lần đưa Bình ra hành lang và cùng Quách Bảo Lâm, Lữ Hoài Thanh dùng tay, chân đánh nhiều lần lên cơ thể của Bình.
Đến 17h15 ngày 27/2/2022, qua giám sát hệ thống camera, cán bộ Nhà tạm giữ phát hiện Triệu Quang Bình nằm dưới nền nhà, nhưng không thấy cử động nên đã báo chỉ huy để thăm khám cho Bình. Qua thăm khám, nhân viên y tế của Nhà tạm giữ thấy Bình có nhịp tim chậm và thở khó nên đã báo cáo đơn vị đưa Bình đi cấp cứu. Bình chết trên đường đi cấp cứu.
Theo kết luận giám định pháp y, nguyên nhân tử vong của nạn nhân Triệu Quang Bình là suy hô hấp do phù phổi cấp trên cơ thể đa chấn thương phần mềm cũ.
Quá trình điều tra, các bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội và cho biết do bức xúc với việc Bình vi phạm nội quy giam, giữ nhiều lần nên đã đánh Bình.
Ngoài bị truy tố về tội dùng nhục hình, Võ Thành Đạt còn bị truy tố về tội thiếu trách nhiệm để người bị tạm giam trốn.
Cụ thể, khoảng 15h30 ngày 30/7/2020, Đạt sử dụng xô bằng nhựa nhưng có quai xách bằng kim loại, đựng khẩu phần ăn đưa vào buồng A12 phát cho người bị tạm giam, rồi để xô trong buồng giam.
Đến khoảng 1h sáng hôm sau, chờ những người bị tạm giam cùng buồng đã ngủ, Nguyễn Vũ Thái tháo quai xách của xô đựng khẩu phần ăn ra và bẻ thẳng thanh kim loại thành một đoạn dài khoảng 20 cm, rồi dùng thanh kim loại cạy ổ khóa của cánh cửa song sắt lắp bên trong buồng giam, mở cửa song sắt, trèo lên cánh cửa dùng thanh sắt cạy quạt thông gió phía trên cửa ra vào buồng giam.
Thái khi ra được hành lang, tiếp tục dùng thanh sắt vặn các mối nối hàng rào, leo lên nóc tầng 2 Nhà tạm giữ. Nhìn thấy chốt gác số 2 không có người canh gác, Thái trèo qua nóc chốt gác rồi nhảy ra ngoài bỏ trốn.
Sau khi trốn ra ngoài, Thái về thăm vợ con ở phường Bình Hưng Hòa B (quận Bình Tân, TP.HCM), rồi đến tỉnh An Giang thực hiện nhiều vụ trộm cắp tài sản. Sau đó Thái bị Công an huyện Châu Thành (An Giang) bắt và bị TAND huyện Châu Thành tuyên phạt 1 năm tù về tội trộm cắp tài sản.
Quá trình điều tra, Đạt nhận thức được, theo quy định thì quai bằng kim loại của xô đựng khẩu phần ăn là đồ vật cấm, không được đưa vào buồng giam. Đạt thừa nhận đã thiếu trách nhiệm trong việc sử dụng xô nhựa có quai bằng kim loại và để lại trong buồng giam, tạo cơ hội cho Nguyễn Vũ Thái lợi dụng, tháo quai bằng kim loại làm công cụ phá khóa cửa buồng giam để bỏ trốn.
Ngoài ra, Đạt cũng thừa nhận thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý, giám sát người bị tạm giam.
