Nhiều bằng chứng chứng tỏ hành vi học tập mang tính xã hội tồn tại ở loài tinh tinh (Ảnh: Getty).
Trinh sát, hay do thám, là chiến thuật lâu đời của con người trong các hoạt động quân sự với mục đích thu thập thông tin về các đặc điểm tự nhiên và sự có mặt của quân địch, từ đó đưa ra quyết định các bước tiếp theo
Hành vi này lần đầu tiên được ghi nhận ở những con tinh tinh sống tại Công viên Quốc gia Taï, Bờ Biển Ngà.
Để phát hiện ra hành vi này, nhóm nghiên cứu đến từ Đại học Cambridge và Viện Nhân chủng học Tiến hóa Max Planck đã tiến hành một cuộc khảo sát trong 3 năm.
Họ thu thập dữ liệu GPS và theo dõi hơn 21.000 giờ quá trình sinh hoạt của 2 nhóm tinh tinh bản địa. Quan sát của nhóm nghiên cứu cho thấy tinh tinh thường xuyên thực hiện các cuộc tuần tra biên giới để khẳng định lại lãnh thổ được xác định một cách tạm thời của chúng.
"Các cuộc tuần tra thường được tiến hành theo từng nhóm nhỏ và rất lặng lẽ. Chúng di chuyển và dừng lại cùng một lúc, giống như một cuộc đi săn", TS. Sylvain Lemoine, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.
Những con tinh tinh cũng có xu hướng di chuyển tới khu vực cao hơn, nhiều đồi núi hơn, trong lúc thực hiện nhiệm vụ trinh sát. Có lẽ, chúng học được rằng điều này sẽ giúp bao quát một vùng không gian rộng lớn hơn.
Những bước di chuyển tiếp theo của bầy tinh tinh dường như được quyết định bởi thông tin chúng thu thập được từ đỉnh đồi. Theo đó, chúng có thể tiếp tục tiến vào lãnh thổ của đối thủ, hoặc quay trở về bằng cách chọn con đường dễ dàng và bằng phẳng hơn.
Các nhà nghiên cứu cho rằng hành vi này không chỉ thể hiện khả năng nhận thức của tinh tinh, mà thậm chí còn có thể làm sáng tỏ nguồn gốc của chiến tranh ở con người.
"Chiến thuật trong chiến tranh được coi là động lực thúc đẩy quá trình tiến hóa của loài người", TS. Lemoine lý giải. "Hành vi này của tinh tinh đòi hỏi khả năng nhận thức phức tạp, giúp chúng có thể bảo vệ hoặc mở rộng lãnh thổ".
Việc do thám môi trường xung quanh để từ đó dẫn tới kiểm soát lãnh thổ đã có từ rất lâu trong lịch sử tiến hóa của loài người. Và việc tinh tinh sử dụng chiến lược tương tự như giúp ta thấy được các cuộc chiến tranh quy mô nhỏ từng tồn tại trong các quần thể săn bắn hái lượm thời tiền sử.
