 |
| Ahmad Massoud, con trai của cố chỉ huy tài ba chống Taliban Ahmad Shah Masoud - đã bị khủng bố Al-Qaeda ám sát 2 ngày trước khi xảy ra vụ tấn công 11/9/2001. (Nguồn: Twitter) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày:
Tình hình Afghanistan:
Taliban thể hiện "đã khác trước"?
Ngày 17/8, thành viên ủy ban văn hóa của lực lượng Taliban Enamullah Samangani cho biết, nhóm này kêu gọi phụ nữ tham gia quá trình xây dựng chính phủ.
Trong thông báo, ông Enamullah Samangani nói, Taliban "không muốn phụ nữ trở thành nạn nhân. Họ có thể tham gia việc xây dựng chính phủ theo luật Hồi giáo".
Theo ông này, dù cấu trúc hiện nay của chính phủ mới chưa rõ ràng, nhưng "cần có sự lãnh đạo đầy đủ của Hồi giáo và sự tham gia của tất cả các bên".
Bên cạnh đó, Taliban tuyên bố ân xá cho tất cả các quan chức chính phủ Afghanistan và hối thúc họ quay trở lại làm việc, "yên tâm bắt đầu cuộc sống như bình thường”.
Trong khi đó, cùng ngày, người đứng đầu ủy ban quân đội của lực lượng Taliban Mullah Yaqoob đã ra sắc lệnh yêu cầu không ai được phép vào nhà của người khác tại Afghanistan, đặc biệt là ở thủ đô Kabul, sau khi có những thông tin chưa được kiểm chứng về việc có một số binh sĩ vào nhà dân ở thủ đô Kabul. (Al Jazeera, AFP)
Nga, Thổ Nhĩ Kỳ đánh giá tích cực về Taliban
Ngày 17/8, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho hay: "Chúng tôi hoan nghênh những thông điệp tích cực mà Taliban đưa ra đối với người nước ngoài, các cơ quan ngoại giao và công dân của họ".
Ông Cavusoglu cũng bày tỏ hy vọng sẽ chứng kiến cách tiếp cận tương tự trong các hành động khác của Taliban.
Trong khi đó, Đại sứ Nga tại Afghanistan Dmitry Zhirnov cho rằng, cách tiếp cận của Taliban đối với tình hình ở Afghanistan có thể xem là "tích cực" và hiện tại, ttình hình ở Kabul đã tốt hơn so với thời Tổng thống Ashraf Ghani. (AFP)
Gánh nợ nước thù nhà, "hậu duệ của mãnh sư Panjshir" tuyên chiến Taliban
Ngày 15/8, khi Taliban tiến vào Kabul, Phó Tổng thống Afghanistan Amrulla Saleh viết trên Twitter: "Tôi sẽ không bao giờ cúi đầu trước Taliban. Tôi sẽ không bao giờ phản bội linh hồn và di sản của người anh hùng Ahmad Shah Masoud, người chỉ huy của tôi, huyền thoại và người dẫn đường".
Vài giờ sau tuyên bố trên, một bức ảnh xuất hiện trên Twitter cho thấy ông Saleh đang tham vấn với Ahmad Massoud, con trai của cố chỉ huy tài ba chống Taliban Shah Masoud.
Ông Shah Masoud xuất thân từ Thung lũng Panjshir - được mệnh danh là "mãnh sư Panjshir" - đã bị khủng bố Al-Qaeda ám sát 2 ngày trước khi xảy ra vụ tấn công 11/9/2001.
Tỉnh Panjshir hiện là khu vực duy nhất không nằm trong tay Taliban.
Cùng lúc đó, truyền thông quốc tế đưa tin, một mặt trận chống Taliban đang hình thành ở Panjshir với lực lượng lãnh đạo gồm ông Saleh, ông Ahmad Massoud và nhiều thành viên khác từ chính quyền vừa bị lật đổ.
Ngày 16/8, trong một thông cáo đăng trên tạp chí La Regle du Jeu, ông Ahmad Massoud, gánh trên vai "nợ nước thù nhà", tuyên bố sẽ lãnh đạo cuộc chiến chống lại Taliban. (The Week)
Anh muốn sớm tổ chức hội nghị trực tuyến G7 về Afghanistan
Ngày 17/8, Văn phòng Thủ tướng Anh thông báo, sau cuộc điện đàm với người đồng cấp Đức Angela Merkel, Thủ tướng Boris Johnson dự định tổ chức một cuộc họp trực tuyến của lãnh đạo Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) trong thời gian sớm nhất để thảo luận về tình hình ở Afghanistan.
Số 10 phố Downing cho hay: "Cả hai nhà lãnh đạo quyết tâm sử dụng ảnh hưởng song phương và đa phương của mình để khuyến khích các đối tác quốc tế thông qua cách tiếp cận hợp tác đối với những thách thức phía trước".
Thủ tướng Johnson cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải thống nhất các tiêu chuẩn quốc tế chung về nhân quyền mà bất kỳ chính phủ Taliban nào trong tương lai ở Afghanistan đều sẽ phải tuân theo.
Trước đó, Tổng thống Pháp và Thủ tướng Merkel cũng đã có những phát biểu liên quan tình hình Afghnistan. (Reuters)
Bài phát biểu của Tổng thống Joe Biden: Tôi thà hứng chịu mọi chỉ trích...
Ngày 16/8, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có bài phát biểu toàn quốc về tình hình ở Afghanistan trong đó, ông thừa nhận sự sụp đổ của chính quyền Afganistan nhanh hơn dự kiến.
Tuy nhiên, nhà lãnh đạo kiên quyết bảo vệ quyết định rút quân: "Tôi vô cùng đau buồn trước hiện thực mà chúng ta đang phải đối mặt, nhưng tôi không hối hận về quyết định chấm dứt cuộc chiến của Mỹ ở Afghanistan.
Nhiệm vụ của chúng ta là làm giảm mối đe dọa khủng bố của Al Qaeda ở Afghanistan và tiêu diệt trùm khủng bố Osama bin Laden đã thành công. Nhưng nỗ lực thay đổi vĩnh viễn và tái tạo Afghanistan là điều bất khả thi.
Tôi không thể và sẽ không yêu cầu quân đội của chúng ta chiến đấu liên tục trong cuộc nội chiến của đất nước khác, hứng chịu thương vong, hứng chịu những tổn thương đến tính mạng, khiến gia đình tan nát vì đau thương và mất mát.
Đây không phải là lợi ích an ninh quốc gia của nước Mỹ, càng không phải là những gì người dân Mỹ muốn. Đây không phải là điều mà quân đội Mỹ - những người đã hy sinh hơn hai thập kỷ qua - đáng được hưởng.
Tôi biết quyết định của mình sẽ bị chỉ trích, nhưng tôi thà hứng chịu tất cả những lời chỉ trích đó hơn là chuyển quyết định này cho một tổng thống khác của nước Mỹ. Bởi đó là một quyết định đúng đắn cho người dân Mỹ và quân nhân Mỹ. Đó là lựa chọn phù hợp cho nước Mỹ". (White House)
Chính trường Malaysia: Bắt đầu tìm Thủ tướng mới
Chiều 17/8, lãnh đạo các đảng phái chủ chốt ở Malaysia đã vào yết kiến Quốc vương Al-Sultan Abdullah Ri’ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah để thảo luận việc bổ nhiệm Thủ tướng mới thay thế ông Muhyiddin Yassin, đã từ chức ngày 16/8 sau khi để mất đa số ủng hộ tại Hạ viện.
Trước đó, trưa 17/8, sau khi tấn kiến Quốc vương, Chủ tịch Hạ viện Malaysia Azhar Azizan Harun đã chỉ thị các hạ nghị sĩ ký Tuyên ngôn Pháp lý (SD) nêu rõ họ ủng hộ ai làm thủ tướng rồi trình Hoàng cung trước thời hạn chót là 16h00 ngày 18/8.
Hạ viện Malaysia hiện có 220 ghế và người nào muốn được Quốc vương bổ nhiệm làm thủ tướng phải giành được sự ủng hộ của ít nhất 111 hạ nghị sỹ. (AFP)
Israel-Ba Lan: Ba Lan triệu Đại sứ tại Israel về nước
Ngày 16/8, Ba Lan đã triệu đại sứ tại Israel về nước, 2 ngày sau khi Israel có động thái tương tự liên quan việc Warsaw thông qua luật hạn chế bồi thường cho những người Do Thái là nạn nhân của chế độ phát xít Đức trong Thế chiến II.
Theo một thông báo của Bộ Ngoại giao Ba Lan, quyết định này nhằm phản ứng trước "những hành động thiếu công bằng của Nhà nước Israel, trong đó có quyết định vô căn cứ hạ thấp quan hệ ngoại giao" và "những tuyên bố không thể chấp nhận" của Ngoại trưởng Israel cũng như các quan chức khác của đất nước Do Thái. (Reuters)
Mỹ-Iran: Mỹ chỉ trích Iran về việc sản xuất kim loại uranium
Ngày 16/8, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) gửi báo cáo tới các quốc gia thành viên cho rằng, Iran đã đạt tiến triển trong làm giàu uranium.
Trước động thái này, Mỹ đã lên tiếng báo động, cho rằng Iran "không có nhu cầu đáng tin cậy để sản xuất kim loại urani". (Reuters)
Hàn Quốc theo dõi phản ứng của Triều Tiên đối với tập trận Mỹ-Hàn
Ngày 17/8, Bộ Thống nhất Hàn Quốc cho biết, nước này sẽ theo dõi chặt chẽ cách Triều Tiên phản ứng với cuộc tập trận chung Mỹ-Hàn kéo dài 9 ngày bắt đầu từ 16/8.
Trái ngược với phản ứng tức giận với cuộc tập trận sơ bộ tuần trước, dù truyền thông nhà nước Triều Tiên đưa tin về cuộc tập trận chung chính, song Bình Nhưỡng vẫn chưa đưa ra bất kỳ thêm tuyên bố nào. (Yonhap)
Tình hình Venezuela: Tổng thống Maduro sẵn sàng đối thoại với Mỹ
Ngày 16/8, Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro kêu gọi thiết lập một cuộc đối thoại trực tiếp với Chính phủ Mỹ để giải quyết các vấn đề song phương trên quan điểm công nhận và tôn trọng chủ quyền lẫn nhau.
Ông cũng kêu gọi việc dỡ bỏ ngay lập tức các biện pháp cưỡng chế đơn phương đã được chính phủ Mỹ áp dụng như một tiền đề cơ bản để thúc đẩy các cuộc đàm phán với khối cực đoan nhất của phe đối lập Venezuela. (Laprensa Latina)
Tình hình Lebanon: Đảng đối lập kêu gọi lật đổ chính phủ
Ngày 16/8, tờ Jerusalem Post của Israel cho hay, đảng Thiên Chúa giáo Kataeb (CKP) của Lebanon kêu gọi chuẩn bị cho đụng độ trên thực địa nhằm lật đổ chính phủ nước này "bằng mọi biện pháp".
Đảng CKP, từng có vai trò quan trọng trong cuộc nội chiến Lebanon, đã kêu gọi Tổng thống Michel Aoun và toàn bộ Quốc hội nước này từ chức, đồng thời kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc triệu tập một cuộc họp khẩn về tình hình quốc gia Trung Đông này.
Trước đó, ngày 15/8, cựu Thủ tướng Lebanon Saad Hariri kêu gọi Tổng thống Michel Aoun "hãy rời đi và giữ chút phẩm giá còn lại cho tương lai, bởi ông sẽ không tìm được đại sứ quán nào chứa chấp hay máy bay giúp ông trốn thoát sự nguyền rủa của lịch sử".
