“Tô bánh canh cua trị giá 700.000 đồng chỉ vỏn vẹn 3 càng cua có phải là tô bánh canh mắc nhất Sài Gòn?” - đây là thông tin mở đầu video của một TikToker khi review (đánh giá, nhận xét) đồ ăn tại quán bánh canh ở quận 6, TP.HCM cách đây ít lâu.
Theo TikToker này, cô được chủ quán chào hàng nên đã gọi tô bánh canh với giá 700.000 đồng có càng cua kích thước lớn để ăn thử. Về nhận xét, càng cua tuy ngon, chắc thịt nhưng giá mắc, ăn cho biết chứ xót tiền.
Những tưởng thông tin khi đăng tải lên mạng xã hội là bình thường nhưng lại ảnh hưởng lớn tới quán bánh canh nói trên. Bà Nguyễn Thị Loan, chủ quán, cho hay, bà bán hàng gần 30 năm nay với các nguyên liệu tự tay lựa chọn. Một ngày làm việc từ 6h sáng hôm trước đến 2h sáng hôm sau mới được nghỉ.
Bà khẳng định, những gì Tiktoker review không đúng sự thật. Hôm đó, duy nhất ngoài chợ có 3 càng cua cỡ lớn tới 350gr, đem ra chào hàng khách còn lại ngày thường không có loại càng đó để bán. Bình thường, mức giá các tô bánh canh tại quán dao động từ 30.000-300.000 đồng/tô tùy yêu cầu của thực khách. Thế nhưng, sau khi thông tin về quán ăn vỉa hè bán với giá 700.000 đồng/tô bánh canh thì bà Loan ra đường không dám gặp ai bởi nhiều người nói quán bán giá trên trời. Trong khi thực tế, thuận mua vừa bán, quán vẫn có bán với giá 30.000 đồng/tô.
Bà Loan cho rằng, đa số TikToker đang chạy theo lợi nhuận quảng cáo, bốc phét để lôi kéo người xem. “Tôi học không hết tiểu học, chẳng cần bằng cấp gì nhưng hiểu cả. Nếu cô gái đó quay lại tôi sẽ tống cổ và không phục vụ. Trước đây sống nhẹ nhàng, thoải mái thì giờ mệt mỏi, bị ghét vì bán giá cao”, bà vừa nói vừa khóc.
Luật sư Bùi Trọng Hiển - Đoàn Luật sư TP.HCM - nhận định, việc các TikToker hay Youtuber quay và đăng tải các thông tin về món ăn, nhà hàng, cách phục vụ không sai về mặt pháp lý. Mọi cá nhân đều có quyền góp ý đối với chủ nhà hàng để nâng cao chất lượng món ăn, phong cách phục vụ. Dẫu vậy, nếu lạm dụng và lợi dụng quyền tự do mà cố tình review, đăng những video lên mạng xã hội với mục đích cố tình giảm uy tín và doanh thu của nhà hàng thì đó là hành vi trái pháp luật.
Trong trường hợp đăng tải thông tin sai sự thật, cố tình làm ảnh hưởng đến uy tín nhà hàng, nhẹ thì xử phạt hành chính, nặng thì truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng. Mức phạt từ 10-20 triệu đồng khi cung cấp thông tin giả mạo, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm danh dự nhân phẩm cá nhân. Trong trường hợp, sự việc có dấu hiệu hình sự, mang tính chất, mức độ nghiêm trọng sẽ cấu thành tội phạm hình sự.
Theo vị luật sự này, với sự bùng nổ của các mạng xã hội, không tránh khỏi việc cố tình đưa ra thông tin sai, muốn nổi tiếng bất chấp thiệt hại của nhà hàng. Hoặc TikToker làm theo đơn đặt hàng của đối thủ trong kinh doanh với nhà hàng đó, mục đích dìm uy tín và cạnh tranh không lành mạnh.
Trong khi đó, luật sư Bùi Khắc Toản - Đoàn Luật sư TP.HCM cho rằng, nếu thực sự dịch vụ, sản phẩm mà nhà hàng, quán ăn đưa ra phù hợp và đúng tiêu chuẩn, chất lượng công bố thì không có gì phải sợ điều tiếng dư luận. Chính người tiêu dùng sẽ đánh giá sản phẩm đó chính xác nhất. Còn nếu TikToker đưa thông tin sai sự thật thì hoàn toàn có thể nhờ tới cơ quan có thẩm quyền điều tra, làm rõ và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Chung quan điểm, bà Huyền - chủ một quán bún nước nổi tiếng tại quận Phú Nhuận - cho rằng, món ăn ngon hay dở tùy cảm nhận của mỗi người. Người thấy hợp khẩu vị sẽ quay lại ăn, người chê, ăn không hợp là chuyện bình thường. Chủ quán không cần quá quan tâm khi có review tiêu cực xuất hiện trên một số trang mạng xã hội.
Về phía thực khách, Đăng Phùng (quận Bình Thạnh) nhìn nhận, các TikToker khi review nên nói thực tế, ăn sao thì nói vậy chứ không nói quá, nhằm mục đích lôi kéo người xem nội dung. Cá nhân Phùng không nghe theo TikToker khi chọn quán ăn.
Còn Thái Bảo (quận 3) khi muốn tìm một địa điểm ăn sẽ xem trước các thông tin review trên các trạng mạng xã hội, từ đó có được hình dung về đồ ăn, không gian quán và phương thức di chuyển. Thái Bảo dựa trên nhiều thông tin có được để so sánh, chọn quán chứ không quá quan trọng review trước đó ra sao. “Mình không muốn bị ảnh hưởng bởi đánh giá từ TikToker bởi mỗi người đều có quan điểm và cảm nhận khác nhau”, Bảo nói.
