1. VietGAP là gì?
VietGAP là viết tắt của cụm từ Vietnamese Good Agricultural Practices có nghĩa là Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt ở Việt Nam dựa trên 4 tiêu chí như sau:
- Tiêu chuẩn về kỹ thuật sản xuất: quy định cụ thể về kỹ thuật sản xuất từ khâu chọn đất, giống, phân bón cho đến thu hoạch theo đúng quy định cụ thể cho từng lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản.
- An toàn thực phẩm: Gồm các biện pháp đảm bảo không có hóa chất nhiễm khuẩn hoặc ô nhiễm vật lý khi thu hoạch.
- Môi trường làm việc: Mục đích nhằm ngăn chặn việc lạm dụng sức lao động của nông dân.
- Truy tìm nguồn gốc sản phẩm: Tiêu chuẩn này cho phép xác định được những vấn đề từ khâu sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm.
Có thể hiểu nôm na, các sản phẩm đạt tiêu chuẩn VietGAP là các sản phẩm chất lượng tốt, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, không sử dụng các hóa chất hay chất độc hại với cơ thể con người và cả môi trường, được sản xuất và thu hoạch đúng quy trình, có nguồn thông tin truy xuất rõ ràng cho sản phẩm.
2. Tiêu chuẩn VietGAP cho nhóm sản phẩm rau an toàn
Đối với nhóm sản phẩm rau đạt chứng nhận VietGAP, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đưa ra các tiêu chuẩn cụ thể, đòi hỏi các đơn vị sản xuất bắt buộc phải đảm bảo được mới được cấp chứng chỉ VietGAP:
Chọn đất
- Đất trồng rau phải là đất cao, dễ thoát nước, phù hợp với quá trình sinh trưởng và phát triển của từng loại rau.
- Không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố gây ô nhiễm sản phẩm như: khói, bụi, chất thải, hóa chất độc hại từ hoạt động giao thông vận tải, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và làng nghề, sinh hoạt khu dân cư, bệnh viện, khu chăn nuôi, cơ sở giết mổ, nghĩa trang.
- Khu vực trồng rau phải được cách ly với các khu vực có chất thải công nghiệp nặng và bệnh viện ít nhất 2 km và với chất thải sinh hoạt của thành phố ít nhất 200m.
- Không có tồn dư hoá chất độc hại.
- Hàm lượng kim loại nặng trong đất không được vượt quá quy định.
Nước tưới
Vì trong rau xanh nước chứa trên 90% nên việc tưới nước có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sản phẩm.
- Sử dụng nước giếng hoặc nước sông, ao, hồ không bị ô nhiễm để tưới, đảm bảo an toàn vệ sinh.
- Dùng nước sạch để pha các loại phân bón và thuốc bảo vệ thực vật.
- Các loại rau mùi và xà lách cần dùng nước giếng khoan.
Giống
- Chỉ gieo những hạt giống tốt và trồng cây con khoẻ mạnh, không có mầm bệnh.
- Phải biết rõ lý lịch nơi sản xuất hạt giống. Hạt giống nhập nội phải qua kiểm dịch.
- Trước khi gieo trồng hạt giống phải được xử lý hoá chất hoặc nhiệt để diệt nguồn sâu bệnh sau này.
Phân bón
- Không được dùng phân chuồng tươi, nước phân chuồng pha loãng để tưới rau.
- Mỗi loại cây có chế độ bón phân và lượng bón khác nhau. Trước khi thu hoạch 15 ngày cần kết thúc bón phân.
- Chỉ được phép sử dụng phân bón có tên trong danh mục phân bón được phép sản xuất, kinh doanh và sử dụng ở Việt Nam do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành, đang có hiệu lực.
Phòng trừ sâu bệnh
- Không sử dụng thuốc hoá học bảo vệ thực vật cấm sử dụng cho rau.
- Chọn các loại thuốc có hoạt chất thấp, ít độc hại với ký sinh thiên địch (là các loài động vật hay ký sinh được sử dụng để diệt trừ các sinh vật gây hại, bảo vệ mùa màng một cách tự nhiên như chuồn chuồn, bọ ngựa, chim sâu…).
- Ưu tiên sử dụng các chế phẩm sinh học, các chế phẩm thảo mộc, các ký sinh thiên địch để phòng bệnh thay cho các loại thuốc hóa chất để bảo vệ an toàn cho cây trồng, môi trường đất, nước và không khí xung quanh.
- Kết thúc phun thuốc trước khi thu hoạch ít nhất 5 đến 10 ngày.
Thu hoạch, đóng gói
- Rau được thu hoạch đúng độ chín, loại bỏ lá già, héo, quả bị sâu, dị dạng.
- Rau được rửa kỹ bằng nước sạch, để ráo đóng gói vào túi sạch. Trên bao bì ghi rõ địa chỉ nơi sản xuất nhằm đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng.
3. Tiêu chuẩn VietGAP mang lại lợi ích gì cho người tiêu dùng?
- Rau sạch VietGAP được phát triển trong môi trường an toàn theo quy chuẩn, giảm tối đa việc lạm dụng thuốc trừ sâu, phân bón hóa học, thuốc kích thích tăng trưởng, an toàn cho người sử dụng và bảo vệ môi trường sống.
- Không chỉ thế, nó còn được nuôi dưỡng dựa trên sinh lý tự nhiên của giống cây trồng, nuôi trồng trong điều kiện tự nhiên thuận lợi và tôn trọng môi trường sinh thái tự nhiên, để từ đó cho ra nguồn sản phẩm có chất lượng sử dụng và hàm lượng dinh dưỡng tối ưu nhất, đúng nghĩa "sạch".
- Rau được bảo quản ở cửa hàng ở nhiệt độ 20 độ C và thời gian lưu trữ không quá 2 ngày. Rau an toàn có thể sử dụng ngay không cần phải ngâm nước muối hay các chất làm sạch khác.
Hiểu được tiêu chuẩn VietGAP và các sản phẩm được chứng nhận VietGAP, người tiêu dùng có thể yên tâm sử dụng các sản phẩm, không chỉ an toàn cho sức khoẻ mà còn tươi ngon, bổ dưỡng.