Quan tâm đến con là điều tốt, vậy nhưng không ít cha mẹ vì quá sát sao và lo lắng nên thường xuyên quát mắng con. Họ cho rằng phải nhắc nhở, chấn chỉnh liên tục thì con mới ngoan, không hư hay mắc phải sai lầm tuy nhiên lại không biết rằng hành động này cũng mang đến cho trẻ một số hậu quả nghiêm trọng.
Thực tế, trình trạng cha mẹ la mắng con rất thường gặp trong các gia đình, nhất là với những bé học kém hay bướng bỉnh, nghịch ngợm. Không chỉ dừng lại ở nhắc nhở nhẹ nhàng, nhiều phụ huynh chuyển sang lớn giọng quát mắng con nhiều lần mỗi ngày:
- Mẹ nói bao lần rồi, sao lúc nào con cũng là kẻ phá hoại?
- Con có mau ăn đi không, bữa nào cũng lề mề!
- Bố đang nói chuyện với con, con có bị điếc không thế?
- Nhìn con nhà người ta kia kìa, dốt đến thế là cùng!
- Ai dạy con làm như vậy hả?...
Đó được coi là một cách dạy con phổ biến đối với nhiều bậc cho mẹ. Bạn thực sự cũng không muốn hét lên căng thẳng nhưng nghĩ rằng tất cả vì lợi ích của con nên bạn vẫn làm. Vậy bạn đã bao giờ nghĩ đến hậu quả nghiêm trọng của việc quát mắng con cái quá thường xuyên trong thời thơ ấu chưa? Các nghiên cứu tâm lý đã chỉ ra rằng trẻ em thường có hai phản ứng khi bị la mắng, mỗi phản ứng đều rất quan trọng và cha mẹ phải chú ý.
1. Sẽ khiến đứa trẻ trở nên rụt rè và bất an
Lúc đầu, trẻ sẽ im lặng chịu đựng, thừa nhận lỗi lầm của mình, nhưng thực tế chúng chỉ mong rằng sự mắng mỏ sẽ sớm kết thúc. Thay vì tâm lý tán thành sẽ chỉ khiến đứa trẻ vô thức trở thành tính cách xu nịnh, không dám nói ra ý kiến gì và giấu kín trong lòng. Điều này có thể dẫn đến tính cách hèn nhát đối với sự phát triển sau này của trẻ, trốn tránh khi đối mặt với khó khăn và thậm chí không dám đối mặt với những hành vi quá đáng.
2. Sẽ làm cho đứa trẻ trở nên nổi loạn
Ở loại thứ hai, anh ta sẽ giận dữ chống trả, nói lại, đối đầu với cha mẹ, la hét và thậm chí ném mọi thứ một cách quá khích. Trẻ em nếu xuất hiện trong trường hợp này sẽ sớm bước vào giai đoạn nổi loạn, thậm chí phát triển tính cách chống đối xã hội, nóng nảy, bốc đồng, thậm chí là bạo lực trên con đường trưởng thành, không thể khoan dung với những người xung quanh. Khi trẻ lớn hơn, việc quản lý ngày càng trở nên khó khăn hơn.
Hơn thế nữa, một nghiên cứu đã kết luận rằng những đứa trẻ thường xuyên bị cha mẹ la mắng và bạo hành bằng lời nói sẽ bị tổn thương cấu trúc não, dẫn đến việc kiểm soát trí nhớ và cảm xúc bị ảnh hưởng. Đây là lý do tại sao hầu hết các bậc cha mẹ cảm thấy rằng sau khi la mắng con cái của họ, điểm số và thói quen của trẻ sẽ không thay đổi mấy, thậm chí sẽ gây ra nhiều áp lực, rắc rối hơn cho trẻ. Bạn sẽ thấy rằng con thậm chí không thể hiểu những câu hỏi đơn giản hơn sau khi nghe la mắng trong một thời gian dài.
Bằng cách quát mắng để giáo dục trẻ, bạn có thể tạm thời yên tâm nhưng trên thực tế, đây không phải là cách giải quyết vấn đề một cách căn bản. Vì vậy, thay vì để trẻ phải chịu những tổn thương không thể cứu vãn khi bạo hành bằng lời nói, tốt hơn hết bạn nên sát cánh cùng trẻ, phân tích vấn đề từ gốc rễ và giúp trẻ giải quyết vấn đề. Bạn có thể nuôi dạy những đứa con ngoan mà không phải la mắng hay la hét, đồng thời xây dựng mối quan hệ cha mẹ - con cái tốt đẹp với con cái.
Thường quát mắng trẻ có những nhược điểm rất lớn, những nhược điểm chính như sau:
- Thứ nhất, nó hủy hoại lòng tự tin và lòng tự trọng của trẻ, khiến trẻ trở nên đặc biệt tự ti, thậm chí là thu mình lại.
- Thứ hai, trẻ có thể gặp vấn đề lớn trong giao tiếp giữa các cá nhân, thiếu cảm giác an toàn, thiếu mong muốn và động lực để giao tiếp với người khác hay tiếp xúc tình cảm với họ.
- Thứ ba, nó phá hủy lòng tin giữa cha mẹ và con cái, thậm chí mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái bị thử thách nghiêm trọng, con cái không có cách nào để nói với cha mẹ những điều mình nói trong lòng, điều này cuối cùng không có lợi cho sự trưởng thành của trẻ.
- Thứ tư, những đứa trẻ thường xuyên bị cha mẹ khiển trách có thể bị tổn hại nghiêm trọng đến các chức năng nhận thức như chú ý và trí nhớ, khả năng học tập của chúng cũng có thể sa sút. Nếu biểu hiện trên xảy ra, bạn phải chủ động điều chỉnh, không được quát mắng trẻ thường xuyên mà phải tích cực động viên và bình tĩnh trao đổi với trẻ.
Có thể nói công việc khó nhất trên đời là nuôi dạy con cái, làm ăn thua lỗ thì mất tiền, nhưng nuôi con sai thì cả nhà khổ. Mong rằng mỗi bậc cha mẹ hãy là một người tốt trong giao tiếp với con cái của họ, và cũng có thể cho con cái một tuổi thơ hạnh phúc.
Theo V.K - Vietnamnet
