Ung thư vòm họng là bệnh lý ác tính phát sinh từ các tế bào biểu mô niêm mạc ở vùng vòm họng - phần cao nhất của họng, ngay phía sau của mũi. Ung thư vòm họng gặp chủ yếu loại ung thư biểu mô không biệt hóa. Nam giới mắc bệnh nhiều hơn nữ giới, với tỷ lệ khoảng 2 - 3 nam/1 nữ.
Các yếu tố nguy cơ của ung thư vòm họng
Mặc dù nguyên nhân của bệnh này chưa được xác định rõ ràng nhưng một số yếu tố sau đây được coi là có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư vòm họng:
- Thường xuyên tiếp xúc với khói, bụi, môi trường kém thông khí, hóa chất (đặc biệt là các hydrocacbon thơm), ăn nhiều cá muối và các thức ăn lên men (dưa, cà, mắm)…
- Hút thuốc.
- Uống nhiều bia rượu.
- Do di truyền.
- Yếu tố địa lý: Ung thư vòm thường gặp với tỷ lệ cao ở các nước Đông Nam Á, miền nam Trung Quốc nhưng ít gặp ở các nước Âu Mỹ. Việt Nam nằm trong vùng dịch tễ của ung thư vòm.
- Nhiễm virus EBV.
Các dấu hiệu cảnh báo ung thư vòm họng
Việc phát hiện sớm ung thư vòm mũi họng có giá trị trong tiên lượng điều trị. Nếu phát hiện sớm, tiên lượng điều trị bệnh tốt, thời gian sống trên 5 năm có thể lên tới trên 80%. Tuy nhiên, nếu ở giai đoạn muộn, tức là khối u không chỉ khu trú ở vòm họng mà đã xâm lấn hoặc di căn tới các cơ quan khác như não, phổi, xương…. tiên lượng điều trị trở nên khó khăn hơn rất nhiều.
Theo bác sĩ Bệnh viện Ung bướu Hà Nội, các dấu hiệu sớm thường nghèo nàn, dễ bỏ qua vì hay bị nhầm với các triệu chứng của bệnh viêm nhiễm vùng tai mũi họng. Các triệu chứng lúc đầu thường xuất hiện ở một bên hay một vị trí, sau đó tăng dần.
Các triệu chứng có thể gặp:
- Hạch cổ: Vị trí hay gặp là hạch cổ vị trí góc hàm hoặc xuất hiện nhiều hạch ở một hay 2 bên cổ.
- Các triệu chứng tai: Thường biểu hiện một bên như nghe kém, ù tai hoặc hiếm gặp hơn là đau tai hay chảy dịch ở tai.
- Các triệu chứng mũi như ngạt, tắc mũi một hoặc 2 bên hoặc chảy máu mũi dai dẳng điều trị nội khoa không cải thiện.
- Các triệu chứng thần kinh gồm nhìn đôi và lác trong, đau nửa mặt hoặc đau họng, đau đầu hoặc đau nửa đầu khi u xâm lấn nội sọ.
- Các triệu chứng mắt như xâm lấn ổ mắt hiếm gặp, chủ yếu gặp lồi mắt hoặc liệt vận nhãn.
Khi có các dấu hiệu trên ở người có các yếu tố nguy cơ mắc bệnh ung thư vòm họng, cần đến khám bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng để nội soi vòm họng kiểm tra phát hiện sớm đồng thời khám bác sĩ chuyên khoa ung thư để được tư vấn về chẩn đoán và điều trị.
Ung thư vòm họng có thể không được phát hiện ra cho tới khi gây ra vấn đề sức khỏe khiến người bệnh phải đi khám. Đôi khi những thay đổi bất thường có thể được phát hiện một cách tình cờ khi khám sức khỏe định kỳ hoặc khám răng miệng. Khi đó bạn có thể được giới thiệu đến khám bác sĩ chuyên khoa tai-mũi-họng hoặc bác sĩ phẫu thuật vùng đầu-cổ.
