Chuyến thăm và làm việc của Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng Phu nhân tới Australia và New Zealand được thực hiện theo lời mời của Thủ tướng Australia Anthony Albanese và Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon.
Hội nghị Cấp cao Đặc biệt kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN - Australia được tổ chức tại Melbourne, Australia, ngày 5-6/3, với sự tham dự của lãnh đạo các nước ASEAN, Australia và Tổng Thư ký ASEAN.
Với chủ đề "Đối tác cho tương lai", hội nghị lần này là dịp để hai bên rà soát quan hệ 50 năm qua và trao đổi các biện pháp nhằm thúc đẩy quan hệ phát triển thực chất, hiệu quả, phù hợp khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện đã thiết lập vào năm 2021.
Trong khuôn khổ Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ tham dự các phiên họp chính và có một số hoạt động đối ngoại quan trọng khác.
Australia là một trong những đối tác đầu tiên thiết lập quan hệ đối thoại với ASEAN năm 1974. Hai bên nâng quan hệ lên Đối tác chiến lược năm 2014 và Đối tác chiến lược toàn diện năm 2021.
Australia và ASEAN cũng có quan hệ hợp tác trên các lĩnh vực như chính trị - an ninh (hợp tác trong lĩnh vực biển, an ninh mạng, phòng chống tội phạm mạng và tội phạm xuyên quốc gia), kinh tế, văn hóa xã hội và hợp tác phát triển.
Trong đó, Australia là đối tác kinh tế - thương mại quan trọng của ASEAN. Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa ASEAN và Australia đạt 101,08 tỷ USD năm 2022, theo thống kê từ ASEAN.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) từ Australia vào ASEAN đạt 2,01 tỷ USD năm 2022. Australia là quốc gia thứ 8 và là một trong năm nước Đối tác đối thoại của ASEAN, phê chuẩn Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).
Việt Nam và Australia thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1973 và thiết lập quan hệ Đối tác Toàn diện năm 2009, nâng cấp lên Đối tác Chiến lược năm 2018.
Năm 2023, kim ngạch thương mại song phương đạt 13,8 tỷ USD. Hiện Australia là đối tác thương mại lớn thứ 7 của Việt Nam và Việt Nam là đối tác lớn thứ 10 của Australia.
Tính đến hết tháng 12/2023, Australia có 621 dự án đầu tư với tổng vốn đầu tư hơn 2 tỷ USD, tập trung ở các lĩnh vực chế biến, chế tạo, dịch vụ lưu trú, y tế, trợ giúp xã hội và nông, lâm, thủy sản.
Trong khi đó, Việt Nam có 92 dự án đầu tư sang Australia với tổng vốn đầu tư là 552,7 triệu USD.
Australia là một trong những đối tác song phương cung cấp ODA không hoàn lại lớn nhất cho Việt Nam (trung bình 92,7 triệu AUD/năm kể từ 2013 đến 2019 và 78,9 triệu AUD/năm trong giai đoạn 2020-2022).
Trong vòng 50 năm kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, Australia đã hỗ trợ ODA Việt Nam tổng cộng 3 tỷ AUD.
Hiện nay, cộng đồng người Việt tại Australia có khoảng 350.000 người.
Với New Zealand, Việt Nam thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1975, thiết lập quan hệ Đối tác Toàn diện (9/2009), nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược 7/2020.
Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 14 của New Zealand. Kim ngạch thương mại hai chiều tăng đều qua các năm, từ 300 triệu USD năm 2009 tới 1,3 tỷ USD vào năm 2023.
Tính đến tháng 11/2023, New Zealand có 52 dự án đầu tư với tổng số vốn 208,35 triệu USD, tập trung nhiều nhất tại lĩnh vực kinh doanh bất động sản, giáo dục và đào tạo, công nghiệp chế biến chế tạo, nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản; hoạt động hành chính và dịch vụ hỗ trợ; xây dựng.
Về ODA, New Zealand cam kết dành cho Việt Nam 26,7 triệu NZD ODA không hoàn lại cho giai đoạn 1/7/2021-30/7/2024, tập trung vào các lĩnh vực nông nghiệp, thích ứng với biến đổi khí hậu, giáo dục, ứng phó đại dịch Covid-19.
Hiện nay, cộng đồng người Việt Nam tại New Zealand có khoảng 11.000 người, chủ yếu sinh sống ở Auckland, Christchurch và Wellington.
Chuyến thăm, làm việc Australia và New Zealand của Thủ tướng Phạm Minh Chính diễn ra từ ngày 5 đến 11/3.