Ngày 10/6/2023, Bộ GD&ĐT chủ trì, phối hợp với Hội Khuyến học Việt Nam và các đơn vị tổ chức Lễ phát động Phong trào "Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023-2030".
Sự kiện được tổ chức trực tiếp tại Hà Nội, kết hợp trực tuyến tới 63 điểm cầu tỉnh/thành phố trong cả nước.
Nhiều nước tham gia sáng kiến thành phố học tập
Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, đây là phong trào quan trọng nhằm nâng cao nhận thức và hành động về xây dựng xã hội học tập, thúc đẩy việc học tập suốt đời cho mọi người dân.
Mọi công dân có trách nhiệm và quyền được học tập thường xuyên, học tập suốt đời, tận dụng mọi cơ hội học tập để trở thành công dân số, công dân toàn cầu.
Theo Thủ tướng, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đòi hỏi tri thức, hiểu biết, kỹ năng, tay nghề và khả năng thích ứng cao với mọi tình huống.
Vì thế, vai trò của học tập, rèn luyện, tự trau dồi kiến thức, nâng cao trình độ đặc biệt quan trọng. Lời căn dặn của Bác Hồ: "Thế giới tiến bộ không ngừng, ai không học là lùi", đến nay vẫn còn nguyên giá trị.
Thực tế đã chứng minh, không có quốc gia phát triển nào mà không bắt đầu từ giáo dục.
Xu hướng học tập suốt đời, xây dựng xã hội học tập đã được chú trọng triển khai ở nhiều nước như Mỹ, Canada, Úc, Đức, Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản, Singapore, Israel…
Đến nay đã có hơn 1.000 thành phố trên thế giới tham gia vào các sáng kiến "thành phố giáo dục, thành phố học tập".
Điều này cho thấy, phong trào học tập không chỉ ở phạm vi quốc gia mà còn lan tỏa ra quốc tế, đây là sự tất yếu của phát triển loài người, còn sống còn phải học tập.
Thủ tướng chia sẻ, sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu - người Anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, từng căn dặn: "… Muốn biết thì phải thi đua học. Học không bao giờ cùng. Học mãi để tiến bộ mãi.
Càng tiến bộ, càng thấy càng phải học thêm". Và chính Người là một tấm gương vĩ đại, mẫu mực về tự học, tự rèn luyện, học tập suốt đời.
Phát huy truyền thống của dân tộc và thấm nhuần tư tưởng của Bác, đồng thời bám sát xu thế thời đại như UNESCO đã đề xướng "Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình"; những năm qua, sự nghiệp "trồng người" đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta.
Giáo dục và đào tạo được xác định là quốc sách hàng đầu; đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển.
Công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập đã thu hút được sự quan tâm của toàn xã hội và phát triển mạnh mẽ cả về chiều rộng lẫn chiều sâu trên cả nước.
Học tập để không thua kém
Theo Thủ tướng, đất nước ta cũng như nhiều nước khác trên thế giới, trải qua đại dịch Covid-19, chúng ta không tưởng tượng được khó khăn như thế nào. Trong đó chúng ta phải đóng cửa trường học.
Trong quá trình đóng cửa trường học, cùng với khoa học, công nghệ phát triển chúng ta đã mở ra một cơ hội học tập thông qua internet, thông qua trực tuyến.
"Có nhiều tấm gương người khuyết tật, điển hình như thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký, bằng nghị lực phi thường đã vượt qua số phận để đóng góp cho cộng đồng và xã hội.
Thậm chí có nhiều người ở những lĩnh vực khác nhau vươn lên, khẳng định mình có ích cho gia đình và xã hội.
Có những bác trên 60, 70 tuổi vẫn hằng ngày cắp sách đến trường; thậm chí có những cụ 80, 90 tuổi, vượt qua cả tuổi tác để hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông, lấy bằng đại học, thạc sỹ để thỏa ước mơ của cuộc đời mà tuổi trẻ không có điều kiện thực hiện.
Đây thực sự là những mô hình mới, những tấm gương sáng về tinh thần học không bao giờ muộn, "học, học nữa, học mãi"; "Học để làm việc, làm người, làm cán bộ, học để phụng sự tổ chức, đoàn thể, phục vụ Tổ quốc, dân tộc và nhân loại", Thủ tướng nói.
Để tạo chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa trong xây dựng xã hội học tập, Thủ tướng đề nghị, tiếp tục quán triệt sâu sắc và triển khai hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về giáo dục, đào tạo, khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập.
Xây dựng hệ thống giáo dục mở, đa dạng, linh hoạt, liên thông, hiện đại, công bằng, hội nhập, đáp ứng yêu cầu đặt ra trong tình hình mới.
Nâng cao ý thức, trách nhiệm và hành động của các cấp, các ngành, các địa phương, các tổ chức xã hội và của từng người dân về vai trò của xã hội học tập và phong trào học tập suốt đời.
Rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách về xây dựng xã hội học tập theo hướng đa dạng hóa, gắn học với hành, tài với đức, phù hợp với các đối tượng, từng địa phương thông qua các mô hình mới, các làm hay.
Hỗ trợ các trung tâm học tập cộng đồng, nhất là ở biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Tạo điều kiện thuận lợi cho tất cả những ai có nhu cầu học tập đều được thỏa mãn. Hỗ trợ những người yếu thế, hết tuổi lao động, người nội trợ, người khuyết tật có điều kiện thuận lợi để học tập suốt đời.
Huy động sự chung tay đóng góp toàn xã hội để tạo sức mạnh tổng hợp cả về nguồn lực, về vật chất, ý chí và quyết tâm, tạo đột phá trong phát triển xã hội học tập.
"Với một quyết tâm cao, nỗ lực lớn, một hành động quyết liệt để chúng ta tạo ra động lực truyền cảm hứng cho người người học tập, nhà nhà học tập, cộng đồng học tập, xã hội học tập và cả nước học tập.
Học tập mọi lúc, mọi nơi, mọi lĩnh vực, học tập để không ngừng hoàn thiện mình về đức, trí, thể, mỹ, để góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, để chúng ta xây dựng đất nước ngang tầm với các nước phát triển và để chứng minh dân tộc ta không thua kém bất cứ đất nước nào trên thế giới", Thủ tướng nhấn mạnh.
Đề án "Xây dựng xã hội học tập" được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và triển khai từ năm 2005 theo các thời kỳ, giai đoạn 2005-2010, 2012-2020 và 2021-2030.
Hiện cả nước có 17.459 cơ sở giáo dục thường xuyên, trong đó có 71 trung tâm giáo dục thường xuyên cấp tỉnh; 619 trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp huyện; 10.469 trung tâm học tập cộng đồng; 5.642 trung tâm ngoại ngữ - tin học; 658 cơ sở, trung tâm thực hiện giáo dục kỹ năng sống.
Trong 4 mục tiêu chính của Đề án "Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2012-2020", đã đạt được 2 mục tiêu lớn là "Xóa mù chữ và phổ cập giáo dục", "Học tập để hoàn thiện kỹ năng sống, xây dựng cuộc sống cá nhân và cộng đồng ngày càng hạnh phúc hơn".