
Bầu cử Tổng thống Mỹ cam go hơn sau cái chết của nữ thẩm phán Ginsburg?
Thẩm phán Ruth Bader Ginsburg, người có thời gian phục vụ lâu nhất tại Tòa án tối cao Mỹ, qua đời ngày 18/9 tại thủ đô Washington do biến chứng của ung thư tuyến tụy di căn.
Theo CBC, sự ra đi của nữ
"Không nên phóng đại cái chết của Ginsburg với nền chính trị Mỹ. Nhưng hệ quả tiềm tàng từ sự kiện này sẽ xuất hiện ngay lập tức, bắt đầu với chiến dịch bầu cử quyết định việc đương kim Tổng thống Donald Trump có nhiệm kỳ hai hay không. Ngoài ra, sự ra đi của Ginsburg có thể để lại di chấn kéo dài hàng thập kỷ", CBC phân tích.
Theo CBC, hậu quả của sự kiện có thể vượt xa tưởng tượng. Tại sao?

Nữ thẩm phán Ginsburg là biểu tượng cho nữ quyền ở Toà án Tối cao Mỹ.
Tác động đến bầu cử Tổng thống
CBC ví sự ra đi của Ginsburg như vạc dầu đổ vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, được ví như cuộc chiến sống còn của nền dân chủ Mỹ, vốn đã rất nóng. Đó là chủ đề của bài phát biểu của Cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama trước đại hội đảng Dân chủ.
Bên phía đối diện, các nhân vật bên trong chính quyền và thân cận với Tổng thống Donald Trump đang gợi lên kịch bản về bạo lực sau cuộc bầu cử. Cuộc đua giữa Trump và Joe Biden - ứng viên Đảng Dân chủ, đã nóng đến mức Trump cho rằng ông đang bị lừa, phản đối hình thức bỏ phiếu qua thư.
Biểu tình, bạo lực, chết chóc đang nổ ra, cho thấy sức ép hầm hập trước ngày bầu cử. Cái chết của Ginsburg sẽ khiến dư chấn lớn hơn nữa.

Nước Mỹ đang sục sôi trong biểu tình.
"Tôi thực sự lo lắng", Joseph Ellis, nhà sử học Mỹ đoạt giải Pulitzer, cho biết trong cuộc phỏng vấn hôm thứ Bảy. "Số phận của nền cộng hòa chưa từng bị đe dọa từ sau nội chiến Mỹ. Hôm nay, chúng ta đang ở trong thời điểm với nguy cơ tương tự".
Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Marco Rubio khẳng định nước Mỹ sắp phải đối mặt với những tháng khó khăn nhất.
Tòa án bảo thủ
Việc bà Ginsburg qua đời để lại khoảng trống lớn tại Tòa án tối cao. Ngay từ lúc này, hai đảng có thể phát sinh cuộc cạnh tranh khốc liệt cho việc lựa chọn người thay thế.
Tòa án Mỹ gần đây đang nghiêng về phe bảo thủ với tỷ lệ 5-4 trong số 9 thẩm phán. Tỷ lệ là 5-3 khi Ginsburg qua đời, và có thể là 6-3 nếu Tổng thống Trump xác nhận ứng viên cho vị trí thẩm phán của ông, nhiều khả năng theo trường phái bảo thủ.
Tòa án Tối cao chiếm thế thượng phong trên cán cân quyền lực trong suốt lịch sử tư pháp Mỹ, bắt đầu từ thế kỷ XIX. Hiện tại, chế độ đảng phái gay gắt khiến việc thông qua các dự luật tại Quốc hội Mỹ khó hơn nhiều so với vài thập kỷ trước.

Các thẩm phán của Tòa án Tối cao Mỹ.
Để giải quyết các tranh chấp chính trị, các đảng phái thường dựa vào tòa án. Đạo luật chăm sóc sức khỏe của cựu Tổng thống Obama, với mục tiêu mở rộng phạm vi bảo hiểm y tế cho hàng triệu người, đang đứng trước thách thức lớn trong phiên điều trần vào ngày 10/11 tới. Sự tồn vong của đạo luật này từng được quyết định chỉ bằng một lá phiếu.
Thậm chí, Tòa án Tối cao Mỹ còn có thể quyết định cuộc bầu cử tổng thống. Năm 2000, Tòa án Mỹ kết thúc cuộc kiểm phiếu lại ở Florida và đưa George W. Bush trở thành Tổng thống Mỹ. Cuộc chiến pháp lý xung quanh việc gửi phiếu bầu cử qua thư có thể khiến vấn đề đi xa hơn, lộn xộn hơn nhiều.
Nhiều vấn đề nổi cộm ở Mỹ cũng được đưa ra tòa vào tháng 10, 11 tới. Khó tránh khỏi cuộc chiến pháp lý dai dẳng về phá thai, thực hiện quy ước về chống biến đổi khí hậu, vấn đề nhập cư hay công tác điều hành của tổng thống đương nhiệm.
Trong tương lai, những vấn đề nói trên sẽ bị thách thức bởi một tòa án với bầu không khí thù địch lan tỏa mạnh mẽ hơn. "Phe bảo thủ chiếm đa số và thể hiện sức mạnh mà chúng ta chưa từng được chứng kiến. Điều này sẽ ảnh hưởng đến rất nhiều khía cạnh, vấn đề tại Mỹ", cựu công tố viên liên bang Mỹ Joseph Moreno nói với CBC.
Một thay đổi lớn khác có thể xuất hiện là kinh tế. Trong cuốn sách "Bất bình đẳng tối thượng", tác giả Adam Cohen lập luận rằng Tòa án Tối cao, trong phần lớn lịch sử nước Mỹ, đã ưu ái những người giàu có và quyền lực. Chỉ có một ngoại lệ hiếm hoi là tòa án những năm 1960 do Thẩm phán Earl Warren lãnh đạo.
Theo Cohen, tòa án đang gây ra tình trạng bất bình đẳng ở Mỹ, tước bỏ quyền lực của các công đoàn, cho phép cơ quan tài chính dấn sâu vào chính trị, phá hoại sự hợp nhất và nguồn tài trợ của trường học ở các vùng thiểu số.
Thay đổi trọng tâm bầu cử
Cuộc chiến tòa án có thể làm lu mờ vấn đề bầu cử tổng thống mà đảng Dân chủ đang hy vọng sẽ tập trung vào: Đại dịch COVID-19 khiến 200.000 người Mỹ thiệt mạng.
Vấn đề ở Tòa án Tối cao đã từng là xúc tác giúp Trump thắng cuộc bầu cử năm 2016, khi hơn một phần tư cử tri của Trump khẳng định đó là lý do họ bỏ phiếu cho ông.

Tổng thống Trump hối thúc quá trình bổ nhiệm thẩm phán thay thế bà Ginsburg.
Trump đã củng cố quan hệ đồng minh với phe bảo thủ xã hội bằng cam kết bổ nhiệm một thẩm phán bảo thủ vào tòa án để thế chỗ. Đương kim Tổng thống Mỹ cũng có bước đi bất thường là công bố trước danh sách các ứng viên, đồng thời hứa sẽ sớm đưa ra lựa chọn trong ít ngày tới.
Một ứng viên sáng giá được đề cập là bà Barbara Lagoa - người Mỹ gốc Cuba đầu tiên phục vụ tại Tòa án Tối cao Florida. Trump ca ngợi Lagoa, khẳng định nữ ứng viên này "có gốc Tây Ban Nha" và "đến từ Florida" - bang chiến trường trong cuộc bầu cử tổng thống tới đây. Tuy nhiên, chưa chắc những vấn đề này sẽ giúp ích nhiều cho Trump.
Theo CBC, cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa đều tích cực gây quỹ sau cái chết của Ginsburg. Đảng Dân chủ quyên góp được hàng chục triệu USD, chỉ vài giờ sau sự ra đi của nữ thẩm phán nổi tiếng.
Hiệu ứng của cuộc đối đầu này gây tiếng vang lớn, nhưng không đồng đều ở khắp nơi trên nước Mỹ. Đảng Cộng hòa sẽ được trợ giúp ở một số bang, nhưng không phải là tất cả. Đảng này vận động ở nhiều bang tôn giáo hơn trực tiếp lao đầu vào cuộc chiến, điều sẽ làm nảy sinh các vấn đề xã hội nóng bỏng.
Dù vậy, ứng viên Đảng Dân chủ Joe Biden cũng có những tín hiệu tích cực. Khảo sát ở 3 bang chiến trường cho thấy ông vẫn đáng tin cậy hơn Trump.
Chiến thuật của Đảng Cộng hòa
Tổng thống Mỹ có quyền lựa chọn thẩm phán, còn Thượng viện có quyền xác nhận. Hiện tại, Đảng Cộng hòa kiểm soát Thượng viện với 53 phiếu, so với 47 phiếu của Dân Chủ. Các quyết định quan trọng tại Thượng viện cần 60 phiếu để được thông qua, tuy nhiên, để xác nhận tư cách thẩm phán, Thượng viện chỉ cần 50 hoặc 51 phiếu.
Đảng Cộng hòa đã lập tức xúc tiến bổ nhiệm phẩm phán mới. Theo Tổng thống Trump, đây là hành động không thể chậm trễ.
Đảng của ông có sự linh hoạt về thời gian biểu quyết cuối cùng, có thể trước hoặc sau cuộc bầu cử ngày 3/11: nhiệm kỳ Thượng viện hiện tại kéo dài hai tháng sau cuộc bầu cử, cho đến ngày 3/1 và nhiệm kỳ tổng thống hiện tại kéo dài đến ngày 20/1.
Trung bình chỉ mất hơn hai tháng để xác nhận thẩm phán kể từ những năm 1970. Quá trình này từng nhanh hơn, trong thời đại ít đảng phái hơn, và có thể nhanh hơn một lần nữa với quy tắc đa số đơn giản mới.

Ứng viên thẩm phán Barbara Lagoa.
Phía Đảng Dân chủ nỗ lực tìm kiếm phương án đối phó, với chiến thuật trì hoãn lập pháp, công kích, đe dọa trả thù nếu giành lại Thượng viện và nỗ lực làm xấu hổ các thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa trong các cuộc đua tái cử cam go.
Cả hai đảng đều tố cáo nhau là "đạo đức giả". Đảng Cộng hòa vì đã tự đảo ngược tuyên bố năm 2016 của họ rằng các tổng thống không nên chỉ định một thẩm phán gần với một cuộc bầu cử. Đảng Dân chủ cũng làm trái với những tuyên bố của mình theo chiều hướng khác.
Tuy nhiên, Đảng Cộng hòa có khả năng giữ ưu thế trong cuộc chiến này. Họ đã kiểm soát Thượng viện vào năm 2016 và duy trì đến hiện tại.
Triển vọng mở rộng tòa án
Những đảng viên theo chủ nghĩa cấp tiến mong muốn mở rộng Tòa án Tối cao, đồng nghĩa với bổ sung thêm những thẩm phán mới. Ứng viên tổng thống Biden phản đối ý tưởng nói trên, cho rằng Đảng Dân chủ sẽ phải hối tiếc.

Ông Biden phản đối ý tưởng mở rộng tòa án.
Dù vậy, ý tưởng vẫn đang thành hình ở phe cánh tả. Gần một nửa số ứng viên tổng thống của đảng cho biết họ rất cởi mở với vấn đề mở rộng tòa án. Thượng nghị sĩ Bernie Sanders đã đưa ra ý tưởng luân phiên thẩm phán giữa các tòa án cấp trên và cấp dưới. Cố Tổng thống Franklin D. Roosevelt cũng từng muốn mở rộng tòa tối cao, nhưng bất thành.
Đảng Dân chủ dẫn đầu Ủy ban Tư pháp Hạ viện hôm thứ Bảy nói rằng nếu Đảng Cộng hòa tiến hành đề cử ứng viên vào vị trí thẩm phán, Đảng Dân chủ nên lập tức mở rộng tòa án nếu họ giành được Thượng viện.
Lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện, Chuck Schumer, để ngỏ khả năng chuyển sang bỏ phiếu đa số đơn giản đối với tất cả dự luật nếu đảng của ông giành lại được ghế.
Theo báo chí Mỹ, Schumer khẳng định với các thành viên trong Đảng Dân chủ rằng sẽ "không có gì đáng bàn" nếu Đảng Cộng hòa bổ nhiệm thẩm phán thay Ginsburg ngay lúc này.
-
Hơn 200 nghìn ca tử vong ở Mỹ vì Covid-19
Theo thống kê của trang Worldometers, tính đến 5h sáng nay, nước Mỹ đã có 204.110 ca tử vong vì Covid-19.
-
Hàng trăm phụ nữ Belarus bị bắt trong cuộc biểu tình đòi Tổng thống từ chức
Cảnh sát chống bạo động Belarus đã bắt giữ hàng trăm phụ nữ trong các cuộc biểu tình rầm rộ vào cuối tuần tại thủ đô Minsk đòi Tổng thống Alexander Lukashenko từ chức.
-
Mỹ đe dọa các nước không thực thi lệnh trừng phạt Iran
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố nếu các nước thành viên Liên hợp quốc không hoàn thành cam kết thực thi những biện pháp trừng phạt Iran, Mỹ sẵn sàng "áp đặt những hậu quả" lên những nước đó.
-
Giám đốc Singapore bị bắt vì bán hàng xa xỉ cho Triều Tiên
Trong vài năm trở lại đây, Singapore liên tục phát hiện nhiều thương nhân đã cố tình vi phạm lệnh cấm vận của Liên Hợp Quốc khi bán các mặt hàng thuộc dạng xa xỉ phẩm cho Triều Tiên.
-
Gần 6.400 người mắc sốt xuất huyết ở Lào, 11 người tử vong
Càng vào chính mùa mưa, dịch sốt xuất huyết tại Lào càng lây lan rộng ở nhiều địa phương của Lào. Đã có 11 bệnh nhân tử vong.
-
Chuyến bay không đích bán sạch vé trong vài phút
Khoảng 134 chiếc vé của chuyến bay du ngoạn dài 7h trên bầu trời Australia, có giá từ 13,5 triệu đồng tới 64 triệu đồng đã được bán sạch trong vòng 10 phút.
-
Biểu tình cực lớn ở Thái Lan để đòi hoàng gia cải tổ
Hàng chục nghìn người hôm qua và hôm nay tham gia cuộc biểu tình lớn nhất trong nhiều năm gần đây ở Thái Lan, kêu gọi hạn chế quyền lực của hoàng gia.
-
Mặc váy ngắn trèo lên xe cảnh sát chụp ảnh, cô gái nóng bỏng gặp rắc rối
Cô gái mặc váy ngắn đang ngồi trên nắp capo xe cảnh sát để chụp ảnh thì cảnh sát xuất hiện.
-
Quay phim khiêu dâm trong rừng thiêng, 'vua phim khiêu dâm' gánh họa
Một đạo diễn nổi tiếng, chuyên sản xuất phim khiêu dâm mới đây gặp họa vì “cả gan” quay cảnh nóng trong một khu rừng thiêng ở Nigeria, nơi ít người dám đặt chân vào.
-
Cặp tượng tình nhân khổng lồ giống như... hai người đàn ông?
Dù ý tưởng của công trình được đánh giá độc đáo, nhưng vẫn vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ dư luận ở Trung Quốc.
-
Tượng cá như 'bộ phận nhạy cảm' của nam giới gây phẫn nộ
Người dân tại địa phương tỏ ra bức xúc và yêu cầu phải dỡ bỏ hình ảnh hai bức tượng con cá vì cho rằng chúng rất giống với "bộ phận nhạy cảm" của phái mạnh.
-
Phong bì chứa chất độc ricin được gửi đến Nhà Trắng
Một chiếc phong bì có chứa chất độc ricin được gửi đến Nhà Trắng, AP dẫn thông tin từ một quan chức giấu tên hôm 19/9.
Việt Nam tái đề cử ứng viên vào Ủy ban Luật pháp quốc tế
Thành viên Việt Nam tại Ủy ban Luật pháp quốc tế (ILC), Phó Giáo sư, Tiến sỹ, Đại sứ Nguyễn Hồng Thao ứng cử lần hai vào ILC.
Thêm loạt chuyến bay đưa người Việt về nước
Từ 1 – 14/3 sẽ có hơn 3.000 người Việt Nam ở nước ngoài được về nước bằng đường hàng không.
Video mới nhất
-
Lốp xe tải phát nổ thổi bay thợ vá lên không trung tại Bình Phước
-
Thái Bình: Điều tra nguyên nhân đôi nam nữ gục trên vũng máu khiến 1 người tử vong?
-
Vợ mang súng vào quán bắn chết cô gái trẻ ngồi cạnh chồng
-
Siêu thị tại Hà Lan bị dọa tẩy chay vì bán 'Phở Việt Nam' không phải là phở
-
Sáng nào vợ cũng biến mất 1 tiếng, tưởng bị cắm sừng bám theo tôi nghẹn ngào biết ơn
-
Trung Quốc nói máy bay Nhật Bản bay qua Biển Đông mà "chưa xin phép"
-
Người đàn ông 33 tuổi đột tử do nhồi máu não, bác sĩ cảnh báo 2 việc không làm sau bữa ăn
-
Thời khắc Mỹ 'thay đổi cuộc chơi' trong cuộc chiến với Covid-19
-
'Thương Tín qua cơn nguy kịch nhưng không thể tiên lượng điều gì'
'So với hôm qua, sức khỏe anh bây giờ đã ổn định hơn. Anh tỉnh táo dù tiếp xúc còn chậm, còn nói đớ', bác sĩ Hoàng Ngọc Ánh nói về tình trạng của diễn viên Thương Tín.
-
Bốc thăm vòng 1/8 Europa League: Hấp dẫn đại chiến Man Utd vs AC Milan
Man Utd sẽ gặp AC Milan, trong khi Arsenal và Tottenham không phải gặp trở ngại quá lớn ở vòng 1/8 Europa League.
-
Nga gay gắt chỉ trích Mỹ không kích Syria
Nga cực lực lên án việc chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden cho không kích Syria, đồng thời kêu gọi Washington tôn trọng chủ quyền của quốc gia Trung Đông này.
-
Nội bộ Philippines "lệch pha" vì vắc xin Covid-19 Trung Quốc
Philippines muốn tiêm vắc xin Covid-19 của Sinovac cho nhân viên y tế, trong khi cơ quan quản lý dược phẩm khuyên không nên tiêm vắc xin trên cho những người trực tiếp chăm sóc bệnh nhân Covid-19.
-
Bán 10 tấn rau/ngày, người đàn ông tiết lộ ‘món lãi’ chưa từng có
Bán hết khoảng 10 tấn nông sản Hải Dương mỗi ngày, thứ anh Andre nhận được là “khoản lãi” tình cảm của mọi người lớn chưa từng có, còn tiền thì chuyến hàng nào anh cũng bù lỗ vài triệu đồng.
-
Ông Lê Hải Trà làm Tổng Giám đốc HOSE
Thứ trưởng Bộ Tài chính Huỳnh Quang Hải ký Quyết định bổ nhiệm ông Lê Hải Trà giữ chức Tổng Giám đốc HOSE từ ngày 26/2.
-
Hết "lời qua tiếng lại", Tòa án đồng thuận với ngành Thuế "xử" Thuduc House
Chiều ngày 26/2, Tòa án Nhân dân TP.HCM đã ban hành Quyết định bất ngờ về vụ Công ty CP Phát triển nhà Thủ Đức bị cáo buộc chiếm đoạt tiền hoàn thuế VAT hàng trăm tỷ đồng.
-
Vietnam Airlines khôi phục đường bay tới Vân Đồn
Từ ngày 3/3/2021, Vietnam Airlines sẽ khôi phục đường bay giữa TP.HCM và Vân Đồn (Quảng Ninh).