Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thái Bình cho biết, Tạp chí điện tử Môi trường và Đô thị Việt Nam là cơ quan ngôn luận của Hiệp hội Môi trường đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam, do ông Đồng Xuân Thụ làm Tổng Biên tập.
Năm 2017, Đồng Xuân Thụ chỉ đạo phát động chương trình "Cây chổi vàng" (dưới danh nghĩa do tạp chí phát động) với mục đích tôn vinh, trao quà cho những công nhân vệ sinh môi trường toàn quốc. Tạp chí 4 lần tổ chức chương trình này vào các năm 2018, 2020, 2022, 2024.
Dưới sự chỉ đạo, điều hành của Đồng Xuân Thụ, một số nhà báo, phóng viên, cộng tác viên của tạp chí lợi dụng danh nghĩa, tích cực thu thập, ghi nhận thông tin, hình ảnh về dấu hiệu sai phạm trong lĩnh vực xây dựng, trật tự đô thị, môi trường... của tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Thái Bình và một số tỉnh, thành phố để viết bài, đăng tải lên trang moitruongvadothi.vn nhằm hạ uy tín, gây sức ép.
Khi các bị hại đến liên hệ, đề nghị gỡ bài, ẩn bài hoặc không tiếp tục đưa tin, các phóng viên, cộng tác viên yêu cầu bị hại phải đưa tiền dưới hình thức ủng hộ chương trình "Cây chổi vàng". Sau khi thu được tiền, Thụ và các bị can đã chiếm đoạt, sử dụng một phần vào việc tổ chức chương trình "Cây chổi vàng", số còn lại chia nhau sử dụng cá nhân.
Ngày 23/9, Công an tỉnh Thái Bình phối hợp với các đơn vị, Cục nghiệp vụ Bộ Công an tổ chức phá án.
Cơ quan điều tra cũng ra lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp, lệnh khám xét khẩn cấp nơi ở, nơi làm việc, phương tiện đối với Đồng Xuân Thụ (SN 1972, trú tại quận Đống Đa, TP Hà Nội); Bùi Văn Toàn (SN 1980, trú tại quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội; Trưởng Ban kinh tế, môi trường); Cao Thị Thu Hường (SN 1989, trú tại huyện Thanh Trì, TP Hà Nội; kế toán); Nguyễn Ngọc Tuyên (SN 1989, ở xã Vũ Chính, TP Thái Bình); Nguyễn Tất Triển (SN 1978, trú tại phường Trần Lãm, TP Thái Bình) và Nguyễn Ngọc Viễn, đều là phóng viên.
Đồng thời, cơ quan điều tra triệu tập 15 người liên quan để ghi lời khai, thu thập tài liệu về hành vi có dấu hiệu phạm tội Cưỡng đoạt tài sản.
Ngày 25/9, Công an tỉnh Thái Bình ra quyết định khởi tố vụ án hình sự Cưỡng đoạt tài sản qui định và tiếp tục ra lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp, lệnh khám xét khẩn cấp nơi ở, nơi làm việc đối với Nguyễn Thị Ánh Hồng (SN 1977, trú tại quận Hoàng Mai, TP Hà Nội, Phó Tổng Biên tập); Đặng Văn Phục (SN 1986, trú tại huyện Thanh Oai, TP Hà Nội) và Vũ Đức Lân (SN 1981, trú tại quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội), cùng là phóng viên, để điều tra.
Quá trình điều tra cho thấy, từ năm 2018 - 2024, có gần 3.200 hợp đồng được ký giữa các tổ chức, cá nhân với tạp chí với tổng giá trị hơn 80 tỷ đồng. Các hợp đồng gồm: quảng cáo, ủng hộ chương trình "Cây chổi vàng", ủng hộ cuộc thi vẽ tranh “Thiếu nhi về môi trường tương tai”, hợp đồng tổ chức sự kiện.
Trong đó, trên 450 trường hợp ký hợp đồng tài trợ chương trình "Cây chổi vàng", với các mức tiền từ 1 triệu đến 300 triệu đồng. Thông tin cá nhân, cơ quan, tổ chức có địa chỉ tại 40 tỉnh, thành phố trên cả nước.
Kết quả phân tích dòng tiền bước đầu cho thấy, sau khi thu được tiền từ các hợp đồng hoặc thỏa thuận nêu trên, ngoài việc chi cho hoạt động của chương trình "Cây chối vàng", chia phần trăm 50-50 cho phóng viên, Đồng Xuân Thụ còn có dấu hiệu sử dụng vào việc đầu tư chứng khoán, bất động sản, sử dụng cá nhân.
Cơ quan điều tra tiếp tục khai thác dữ liệu điện tử, tổng hợp phân tích, đối chiếu số liệu làm rõ việc sử dụng tiền, đấu tranh với bị can, thu thập tài liệu, chứng cứ để phục vụ điều tra mở rộng.
Ngoài thủ đoạn nêu trên, quá trình điều tra xác định các đối tượng là lãnh đạo tạp chí còn có thủ đoạn “tráo bài viết” để đối phó với cơ quan quản lý, kiểm soát báo chí. Một số phóng viên có dấu hiệu “biển thủ”, “ăn bớt” số tiền thu được của các bị hại để nộp về tạp chí số tiền ít hơn thực tế nhằm chiếm đoạt cá nhân.
Các đối tượng có dấu hiệu móc nối, liên kết, trao đổi thông tin với phóng viên báo khác để thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản, có dấu hiệu phạm nhiều tội như: Rửa tiền, Tham ô tài sản, Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Cưỡng đoạt tài sản.
Khám xét khẩn cấp nơi ở của các đối tượng và trụ sở tạp chí, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thái Bình còn thu giữ, tạm giữ tiền mặt, sổ tiết kiệm, giấy chứng nhận trái phiếu, hợp đồng mua bán căn hộ, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với tổng trị giá hơn 16 tỷ đồng.
Ngày 1/10, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thái Bình ra Quyết định khởi tố bị can, Lệnh tạm giam đối với Đồng Xuân Thụ và 7 người về tội Cưỡng đoạt tài sản quy định tại Điều 170 Bộ luật Hình sự.
