Hiệu quả chỉ sau tiêm vài giờ
Mới đây, hàng loạt quốc gia trong đó có Việt Nam đã nhanh chóng đặt mua kháng thể Evusheld – loại kháng thể đơn dòng đầu tiên trên thế giới được cấp phép khẩn cấp dự phòng COVID-19 với hiệu quả lên đến 83% chỉ sau khi tiêm vài giờ. Mặc dù vậy vẫn còn nhiều người băn khoăn về tính an toàn cũng như tác dụng phụ có thể gặp phải khi tiêm loại kháng thể đơn dòng này. Bác sĩ Phạm Mạnh Hoàn – Cố vấn chuyên môn Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đã tư vấn về vấn đề này.
Theo đó, kháng thể đơn dòng Evusheld là giải pháp tối ưu dành cho nhóm người dễ bị tổn thương không thể tiêm vaccine, giúp họ được bảo vệ kịp thời khỏi nguy cơ phơi nhiễm với COVID-19.
Theo bác sĩ Phạm Mạnh Hoàn, hiệu lực bảo vệ của kháng thể này được duy trì ít nhất 6 tháng. Evusheld cung cấp kháng thể có sẵn mà không phụ thuộc vào hệ miễn dịch của người tiêm.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh – nguyên Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) nhận định, kháng thể đơn dòng Evusheld có ưu điểm là tạo kháng thể “chờ sẵn” trong máu. Khi phát hiện có tác nhân gây bệnh, sẽ lập tức bao vây, ngăn cản quá trình nhân lên của tế bào bị xâm nhập. Vì vậy, kháng thể đơn dòng giúp bảo vệ khỏi tác nhân gây bệnh hoặc có thể khiến bệnh nhẹ hơn.
Tác dụng phụ của Evusheld không đáng kể
Kháng thể đơn dòng đã được sử dụng từ lâu trong y học, cho đến nay, FDA đã cấp phép cho hơn 80 kháng thể đơn dòng, sử dụng chủ yếu trong các lĩnh vực ung thư, khớp học, huyết học.
Về tính an toàn của kháng thể này, bác sĩ Phạm Mạnh Hoàn cho hay đối với Evusheld, hồ sơ an toàn đã được kiểm nghiệm trên hơn 7.000 người, qua 3 thử nghiệm pha 3.
Biến cố ngoại ý xảy ra ở 35,3% người dùng Evusheld và 34,2% ở nhóm dùng giả dược. Có 1 trường hợp có biến cố ngoại ý dẫn đến việc ngừng dùng thuốc ở nhánh Evusheld và không liên quan đến thuốc.
Không có trường hợp nào bị mắc COVID-19 nặng hoặc tử vong liên quan đến COVID-19 ở nhánh điều trị với Evusheld. Ở nhánh đối chứng có 3 trường hợp mắc COVID-19 nặng, 2 trong số đó tử vong. Do đó, kháng thể đơn dòng Evusheld có hồ sơ an toàn rất tích cực.
Trong các biến cố ngoại ý được báo cáo, phần lớn ở mức độ nhẹ (73%) và trung bình (24%). Tỷ lệ các biến cố ngoại ý nghiêm trọng được báo cáo tương đương nhau ở nhóm dùng Evusheld và nhóm giả dược (1%).
Về các dụng phụ thông thường, việc sử dụng bất kỳ loại thuốc nào bằng cách tiêm bắp có thể bao gồm đau và đỏ tại vết tiêm, sưng… Tác dụng phụ thường gặp nhất khi tiêm là: đau đầu, mệt mỏi và ho.
Các nhà khoa học nhận thấy các phản ứng quá mẫn nghiêm trọng, bao gồm cả phản ứng phản vệ, hiếm khi được quan sát thấy với các kháng thể đơn dòng.
Tuy nhiên, cũng như với bất kỳ thuốc tiêm bắp nào khác, Evusheld nên được dùng thận trọng cho bệnh nhân giảm tiểu cầu hoặc có bất kỳ rối loạn đông máu nào.
Ngoài ra, kháng thể đơn dòng Evusheld chống chỉ định ở các đối tượng có tiền sử quá mẫn, bao gồm phản ứng sốc phản vệ sau tiêm, với bất kỳ thành phần nào của Evusheld hoặc kháng thể đơn dòng; phụ nữ đang mang thai và phụ nữ đang cho con bú.
