Tiềm ẩn nhiều nguy cơ
Hiện nay, tình hình dịch bệnh Covid-19 ở nước ta đang diễn biến phức tạp, số ca bệnh ở TP.HCM, Hà Nội, Bắc Giang, Bắc Ninh, Hà Tĩnh… mấy ngày qua liên tục tăng. Từ ngày 31/5, TP.HCM đã quyết định giãn cách xã hội toàn thành phố theo Chỉ thị 15, riêng quận Gò Vấp và phường Thạnh Lộc, quận 12 cách ly theo Chỉ thị 16. Ở Hà Tỉnh, Tiền Giang, Hà Nội, Bắc Giang, Bắc Ninh… cũng giãn cách xã hội, phong tỏa những nơi phát hiện ca bệnh.
Để đảm bảo phòng chống dịch, tránh nguy cơ lây nhiễm, các nhà hàng, quán ăn vỉa hè phải chuyển sang kinh doanh theo hình thức… bán mang về. Những tô phở nóng, những gói xôi dẻo, những bát cháo ấm bụng... khi được giao đến tay khách hàng thường được đựng trong những chiếc hộp xốp, hộp nhựa, túi bóng, túi zip... dùng một lần. Theo các chuyên gia, dùng hộp xốp, hộp nhựa, túi ni lông đựng thức ăn tiện lợi nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ khi đồ ăn được đựng trong những đồ dùng bằng nhựa, bằng giấy giá rẻ.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học Thực phẩm, Đại học Bách khoa HN), hều hết các sản phẩm nhựa, đặc biệt là hộp xốp thường có chứa BPA - một chất đã được Cơ quan Quốc tế Nghiên cứu về Ung thư (IARC) khẳng định có thể làm tổn thương não, gây viêm gan, rối loạn nội tiết, gây vô sinh và ung thư.
Phó giáo sư Thịnh cho biết về nguyên tắc, những món đồ này đều chỉ được dùng một lần và không được dùng cho đồ ăn nóng. Nhưng thực tế, hiện có nhiều cửa hàng bán phở, bán cháo cũng sử dụng túi bóng, đồ nhựa dùng một lần để đựng đồ ăn. Khi thức ăn ở nhiệt độ cao, đựng trong những đồ dùng bằng nhựa không đảm bảo, các hóa chất nhựa có thể hòa tan, thôi nhiễm ra chất dioctin phatalat, monostyren... vào thực phẩm. Sau khi tiêu thụ, người dùng có thể bị tổn hại gan, trẻ nhỏ thì tăng nguy cơ dậy thì sớm.
Dù hiện nay, nhiều cửa hàng thay thế hộp nhựa bằng hộp giấy với hi vọng chúng thân thiện hơn với môi trường và người tiêu dùng. Tuy nhiên theo các chuyên gia, dù hộp giấy, túi giấy dễ phân huỷ hơn nhưng quá trình sản xuất chúng lại sinh ra một lượng lớn chất thải có hại cho môi trường.
Ngoài ra, quy trình sản xuất túi giấy khá phức tạp, nếu sử dụng những sản phẩm giấy không đảm bảo chất lượng, kém vệ sinh, không được cơ quan chức năng cấp phép thì nguy cơ mắc bệnh vẫn sẽ có thể xảy ra. Đáng nói, một chiếc hộp giấy, túi giấy đảm bảo đủ yếu tố đó thì lại có giá khá đắt đỏ, do vậy, không phải cơ sở kinh doanh nào cũng lựa chọn.
Cần thay đổi thói quen
Theo Cục An toàn thực phẩm, trong trường hợp cần thiết, người tiêu dùng chỉ sử dụng hộp nhựa, hộp xốp có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, sử dụng theo đúng hướng dẫn và khuyến cáo của nhà sản xuất. Đặc biệt, chỉ nên dùng để đựng đồ ăn nguội hoặc có nhiệt độ dưới 70%, không dùng để chứa các loại đồ ăn nóng, có nhiều mỡ hay nước sôi.
Thay đổi thói quen là điều không dễ, nhất là khi các loại hộp xốp, hộp nhựa, túi nilon hiện có giá rẻ, đang được sử dụng hằng ngày. Tuy nhiên, đã đến lúc người dân cần kiên quyết thay đổi thói quen có hại đó để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình. Bước đầu là hạn chế sử dụng, sau đó loại bỏ hoàn toàn việc sử dụng túi nilon, hộp xốp, hộp nhựa được sản xuất từ nhựa tái chế. Thay vào đó, nên sử dụng đồ dùng được làm từ sứ, thủy tinh hoặc các vật liệu thân thiện với môi trường như túi giấy, túi mây, tre...
Trường hợp bất đắc dĩ phải dùng hộp xốp thì chỉ đựng những đồ nguội, lạnh và chỉ nên mang tính tạm thời, không được để kéo dài.
Không dùng hộp nhựa thông thường để đựng thức ăn nóng hoặc để hâm thức ăn trong lò vi sóng. Thay vào đó, chúng ta nên dùng những loại hộp sử dụng nhựa đặc, có tính chịu nhiệt cao, tốt nhất là loại được đề xuất dùng cho lò vi sóng.
Chỉ sử dụng một lần, sau đó nên được thu lại và không được dùng để tái chế lại, dùng trong những lần kế tiếp.
