Đó là chia sẻ của ông Lê Viết Hải, chủ tịch Tập đoàn xây dựng Hòa Bình, kiêm giám khảo cuộc thi khởi nghiệp chuyên sâu Startup Wheel 2021 được tổ chức bởi Trung tâm hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp (BSSC) và Hội Doanh nhân trẻ Thành phố (YBA). Trao đổi với chúng tôi, ông Hải cho rằng thế hệ trẻ có thể làm nên được các kỳ tích đổi mới sáng tạo trong tương lai nếu có sự đầu tư, quan tâm đúng ngay từ đầu và được trang bị cơ sở vật chất, kỹ thuật cùng hệ sinh thái tương tác, kết nối cộng hưởng từ nhiều phía.
- Ông đánh giá thế nào về khả năng đổi mới sáng tạo của người Việt Nam?
Thực tế Việt Nam có năng lực và tiềm năng đổi mới sáng tạo. Có thể nhận thấy, mặc dù chúng ta đi sau về khoa học công nghệ so với nhiều quốc gia khác trong khu vực do ảnh hưởng của chiến tranh, cấm vận... Và chúng ta chỉ có khoảng 25 năm để phát triển nhưng đã có tốc độ đổi mới nhanh chóng, từ một quốc gia nghèo nàn, lạc hậu, trở thành một nước đang phát triển, được đánh giá nhiều tiềm năng. Tuy có thu nhập bình quân hiện vẫn còn ở mức trung bình thấp nhưng tôi cho rằng đó là một tiến bộ vượt bậc, là thành quả rất đáng khích lệ.
- Trong vai trò giám khảo của Startup Wheel 2021, ông đánh giá năng lực của các startup Việt hiện nay ra sao?
Đây là lần đầu tiên tôi ngồi giám khảo tại Startup Wheel. Tôi nhận thấy các startup rất tâm huyết, sáng tạo. Ở Startup Wheel có sự đa dạng trong sáng tạo, từ hàm lượng nghiên cứu sâu đến việc tạo nên tính mới trong mô hình kinh doanh, trải nghiệm khách hàng. Nhiều ngành nghề vốn quen thuộc và truyền thống nhưng các nhà sáng lập đã tìm ra các điểm “nghẽn” để cải tiến và biến chúng thành cơ hội khởi nghiệp. Tôi thấy thật sự thú vị.
Tuy nhiên, tôi vẫn có chút lấy làm tiếc vì điểm mạnh đôi khi cũng là điểm yếu. Một số dự án vẫn chưa dám đột phá vượt trội. Có lẽ yếu tố thị trường Việt Nam và Đông Nam Á hay Châu Á đã bó hẹp tính đột phá trong một số startup. Tôi mong các bạn có thể mở tầm nhìn cho tầm nhìn lớn hơn đó là thị trường toàn cầu.
- Theo ông thì startup Việt cần làm gì để khắc phục điểm yếu đồng thời phát huy điểm mạnh?
Thay vì loay hoay học hỏi quy trình, quản lý, vận hành mà người khác đã nghiên cứu và thử nghiệm thành công, tôi cho rằng các bạn nên đầu tư tìm tòi và nghiên cứu những giải pháp mới, sáng tạo những ý tưởng chưa ai làm hoặc đáp ứng nhu cầu của hàng tỷ người trên thế giới, thay vì chỉ dừng lại ở những giải pháp mang tính địa phương hóa hay chỉ phục vụ trong nước như hiện nay.
Bằng cách làm đó, chúng ta có khi cần cùng nhau đặt mục tiêu doanh thu hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ đô la cho các dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo với hàm lượng nghiên cứu cao, thay vì chỉ hài lòng với con số vài chục ngàn đô la Mỹ như hiện nay.
- Đề xuất của ông nhằm đẩy mạnh hơn nữa phong trào khởi nghiệp của giới trẻ VN hiện nay?
Từng bước chúng ta đã và đang thúc đẩy tinh thần đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, và cũng đã đến lúc phải tập trung vào chiều sâu và phân tích rõ những thế mạnh của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo này. Các trung tâm đối mới sáng tạo sẽ là nơi để có thể kết nối người Việt trong nước với người Việt ở nước ngoài, kết nối được doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp nước ngoài, các doanh nghiệp nhỏ với các doanh nghiệp lớn, kết nối những startup với các nhà đầu tư, các doanh nghiệp, chuyên gia, những nhà phát minh, sáng chế…
Sự hợp tác, sự kết nối này sẽ tạo nên sức cộng hưởng để chúng ta có được một bứt phá về công nghệ kỹ thuật, phương thức kinh doanh và đổi mới sáng tạo về mọi mặt. Tôi kỳ vọng chúng ta sẽ tạo ra môi trường tốt nhất để phát huy tinh thần và năng lực đổi mới sáng tạo trong giới trẻ và cả những doanh nhân kỳ cựu đang bắt đầu những cuộc viễn chinh “chinh phục” những chân trời mới.
