Một lần, được Giáo hoàng Karol Wojtyla (John Paul II) tiếp kiến, Silvio Berlusconi nói: "Thưa Đức Thánh Cha, khi ngài mang danh Chúa đi khắp thế giới, thì tôi mang tên Milan đi khắp thế giới". Và Milan là sứ mệnh của ông, pha trộn giữa thần bí và đức tin, kinh doanh và trực giác tài tình, bóng đá và chính trị, những màn trình diễn tràn ngập danh hiệu, cùng những dấu vết sâu đậm trong lịch sử bóng đá.
Hành trình đến Milan
Vào buổi chiều ngày 18/7/1986, một chiếc trực thăng lao vào những đám mây trên bầu trời mưa của Milan theo nhịp điệu vở nhạc nổi tiếng Ride of the Valkyries của Wagner.
Trực thăng hạ xuống sân tập cũ, rồi lần lượt xuất hiện từng ngôi sao của đội vừa được mua trước vài tháng bởi một doanh nhân sành điệu ở Italy, chủ sở hữu của một đế chế truyền thông non trẻ có tên Fininvest (công ty mẹ của Mediaset).
Một câu lạc bộ trước đó không lâu đã phá sản và sa sút thảm hại ở Serie B. Thật tồi tệ khi chủ tịch tiền nhiệm của nó, Giussy Farina, đã thuê trung tâm thể thao Milanello để tổ chức lễ cưới và lễ rửa tội. Tuy nhiên, buổi chiều hôm đó đã thay đổi vận may của cả đội và lịch sử bóng đá Italy mãi mãi. Nước Italy và cả bóng đá thế giới nữa.
Tại thời điểm này, AC Milan vừa trải qua mùa giải 2022-23 biến động, lần đầu tiên vào bán kết Champions League sau 16 năm nhưng không thể bảo vệ Scudetto. Kết quả là Paolo Maldini bị sa thải khỏi cương vị giám đốc kỹ thuật dẫn đến làn sóng phản đối của người hâm mộ và cả một số cầu thủ ngôi sao, bao gồm Rafael Leao.
Trong một thập kỷ qua, cũng chỉ một lần Milan vô địch Serie A. Nhưng đừng nhìn vào điều đó. Một sự thật là không có ngày nào mà các nhân viên ở Milanello không kể những câu chuyện cười đầy hoài niệm về Silvio, người vừa qua đời hôm 12/6 ở tuổi 86.
"Il Cavaliere" (Hiệp sĩ; biệt danh của ông) luôn được nhắc đến từ các thế hệ nhân viên ở Milanello, dù ông rời CLB từ 2017 và đã nhiều lần đối chủ. Bởi vì, bản thân ông xây dựng thành công một thế giới riêng, được cả châu Âu coi là vị vua bất khả chiến bại của Milan.
Những câu chuyện về Berlusconi cũng là chuyện về Italy, gắn với thế giới Milan.
Berlusconi, người mà bác sĩ của ông luôn định nghĩa là đấng bất tử (thật không may, cuối cùng ông đã buông xuôi bởi bệnh tật), chính là viên đá Rosetta (tấm bia Ai Cập cổ đại nổi tiếng, làm bằng đá granodiorite) cho phép giải mã gần như mọi hiện tượng của nước Italy hiện đại. Cũng là sự tổng hợp về tính liên quan mà bóng đá chiếm giữ trong đời sống công cộng đất nước.
Vị chủ tịch đặc biệt
Ông chủ của Mediaset lên chức thủ tướng Italy chủ yếu nhờ thành tích trên cương vị chủ tịch AC Milan.
Năm 1986, ông mua CLB từ gia đình Farina với giá 20 tỷ lire (10 triệu euro), giành 5 chức vô địch Champions League/Cúp C1 - trong số 7 chức vô địch mà CLB có cho đến nay - xây dựng những đội bóng huyền thoại và phản văn hóa catenaccio quen thuộc với người Italy.
Nền tảng của ông bắt đầu từ Arrigo Sacchi, chiến lược gia ít được chú ý thời bấy giờ nhưng nhanh chóng được ví von như người sao Hỏa, không chỉ vì vẻ ngoài mà còn đến từ thứ bóng đá cách mạng.
Kể từ sau Sacchi, phải đến khi Pep Guardiola xuất hiện thì bóng đá thế giới mới có cuộc cách mạng mạnh mẽ khác về chiến thuật.
Các cử tri nghĩ rằng nếu Berlusconi có khả năng đưa Milan đến với thành công vượt bậc - sau Sacchi là Fabio Capello rồi Carlo Ancelotti - thì làm sao ông không thể đưa nền kinh tế thứ 7 thế giới trở lại quỹ đạo?
Đây là cách Silvio vĩ đại tạo ra ly cocktail hoàn hảo giữa chính trị, bóng đá và truyền hình.
Một loại huyết thanh có khả năng thôi miên những người hâm mộ cũng như những kẻ gièm pha, và trong đó biên giới giữa các vũ trụ này biến mất.
Năm 1994, Berlusconi thành lập đảng Forza Italia (Tiến lên Italy) và cái tên này cũng trở thành khẩu hiệu bóng đá vượt thời gian. Những kẻ gièm pha ông thậm chí không dưới một lần hét lên Forza Italia mỗi khi đội tuyển quốc gia thi đấu.
Với bệ phóng này, Silvio có 4 nhiệm kỳ ngồi ghế thủ tướng. Tổng cộng 3.339 ngày, ông là chính trị gia tại vị lâu nhất trong vai trò thủ tướng của nước cộng hòa Italy hiện đại, tính từ sau Thế chiến II.
Không nói đến các bản án đạo đức và chính trị - ông nhiều lần vào bệnh viện để tránh làm chứng trước thẩm phán - Berlusconi là một người nhìn xa trông rộng. Vào cuối những năm 1980, ông cảm thấy rằng Cúp châu Âu đang chết dần.
Ông đã thách thức UEFA từ rất lâu, rất lâu trước khi bộ ba Florentino Perez (Real Madrid), Joan Laporta (Barcelona) và Andrea Agnelli (đã phải rời Juventus) muốn tạo ra giải đấu Super League. Thách thức ấy là thương vụ lịch sử dẫn đến Cúp C1 trở thành Champions League hiện tại.
Thật hấp dẫn khi nghĩ rằng công đức là tiền bạc hoặc quyền lực chính trị. Nhưng ngày nay, sự xuất hiện của những tỷ phú dầu mỏ châu Á đang làm thay đổi công thức, với các CLB triệu phú được Nhà nước bảo trợ.
Trong 10 năm đầu cầm quyền, Berlusconi tham dự 5 trận chung kết Champions League hoặc Cúp C1 châu Âu, giành 3 chiến thắng. Ngoài hai chức vô địch liên tiếp 1989 và 1990 với Sacchi là chiến thắng 4-0 trước "Dream Team" của Barca do Johan Cruyff vĩ đại dẫn dắt. Trong thời gian đó, ông còn 3 Siêu cúp châu Âu và hai Cúp Liên lục địa.
Trong thời gian sau đó, Berlusconi cùng Milan có thêm 2 Champions League khác. Trong triều đại của mình, ông cùng "Rossoneri" có 5 chức vô địch châu Âu, 8 Scudetto, 2 Cúp Liên lục địa, 1 Cúp thế giới các CLB, 5 Siêu cúp Italy, 5 Siêu cúp châu Âu cùng 1 Coppa Italia.
Silvio có 29 danh hiệu trong 31 năm sở hữu Milan. Tầm nhìn của ông còn thể hiện qua 7 Quả bóng Vàng: Gullit 1987; Van Basten 1988, 1989, 1992; Weah 1995; Shevchenko 2003; Kaka 2007.
Ảnh hưởng từ khủng hoảng tài chính toàn cầu khiến sức mạnh của Milan và Berlusconi suy yếu. Bản thân ông chịu những cuộc tấn công từ các đối thủ. Cuối cùng, ông rời đi bằng cách bán CLB với giá 740 triệu euro cho một đối tác Trung Quốc.
Trong những năm cuối đời, khi người ta không nghĩ Berlusconi còn làm bóng đá, ông giúp hồi sinh CLB Monza. Silvio đưa đội bóng nhỏ miền bắc Italy từ bóng tối Serie C bước ra ánh sáng Serie A.
Một sự thật vẫn còn đó dù ông đã rời cõi đời: hơn bất kỳ chủ tịch nào khác và hơn cả những danh hiệu giành được, Berlusconi thành công khi xây dựng xung quanh Milan một câu chuyện mang tính thời đại, tiền đề của một huyền thoại được lưu truyền, từ cha sang con, trong nhiều năm.
Bóng đá là vĩnh hằng và người ta sẽ còn nói nhiều về Silvio Berlusconi.
