Về nguyện vọng của ông Hồ Quang Cua muốn nhóm tác giả bán quyền này cho nhà nước, ở đây là Bộ NN-PTNT, thì điều này chưa có tiền lệ. Thực tế, năm 2008, có việc bà Nguyễn Thị Trâm nhượng giống lúa TH3-3 cho một công ty tư nhân với giá 10 tỉ đồng.
Gạo ST25 của DNTN Hồ Quang Trí bán tại TP.HCM. (Ảnh: NGỌC ÁNH)
Sau khi có thông tin về đề xuất nhượng quyền giống lúa ST24, ST25, lãnh đạo Bộ NN-PTNT đã bàn và có ý định sử dụng kinh phí trong chương trình giống để mua lại. Muốn thực hiện điều này, trước hết phải có tờ trình Chính phủ, vì mong muốn của ông Cua là để Bộ NN-PTNT sử dụng - tức là nhà nước sử dụng để cho nhiều doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân, đơn vị có thể sử dụng bản quyền giống lúa, để thúc đẩy việc sản xuất ST24, ST25 ở quy mô diện tích rộng hơn và sản lượng lớn hơn.
Tuy nhiên, văn bản của nhóm tác giả sở hữu bản quyền giống lúa chưa gửi cho Bộ NN-PTNT. Còn kinh phí, Bộ NN-PTNT dự định lấy từ kinh phí của chương trình giống giai đoạn 2021-2025 để mua.
Nếu Chính phủ đồng ý, Bộ NN-PTNT mua và giao Cục Trồng trọt sở hữu, quản lý để bảo đảm năng suất, chất lượng của 2 giống lúa ST24 và ST25 trong tất cả các vùng sản xuất, phục vụ tiêu thụ trong nước và xuất khẩu các thị trường lớn, trong đó có Mỹ. Còn về giá, sẽ có căn cứ pháp lý để định giá. Ví dụ căn cứ vào Luật Khoa học và Công nghệ, Luật Chuyển giao công nghệ và các văn bản hướng dẫn..., từ đó sẽ tính cụ thể để thương thảo.
"Chúng tôi sẽ phải bàn với các bộ, ngành liên quan khi mua lại bản quyền giống lúa này", ông Phùng Đức Tiến cho biết và nói thêm khi có dấu hiệu đăng ký gạo ST25 ở Mỹ thì Bộ NN-PTNT đã phối hợp Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ để bàn về sở hữu trí tuệ và bảo hộ thương hiệu gạo ST25 ở Mỹ.
"Chúng tôi đã hỗ trợ cùng tập thể nhóm tác giả là ông Hồ Quang Cua và DNTN Hồ Quang Trí phối hợp Tập đoàn PAN, gửi hồ sơ sang Mỹ để đăng ký bảo hộ quyền sở hữu của gạo ST25", ông Tiến nói.
Cũng theo ông Tiến, Việt Nam đã hội nhập sâu rộng với thị trường thế giới với 14 AFTA thế hệ mới. Tuy nhiên, hiểu biết, vận dụng về luật quốc tế, đặc biệt ở lĩnh vực nông sản, thì chúng ta còn những hạn chế nhất định. Chính vì vậy, tới đây, quyền bảo hộ, sở hữu của lúa, gạo ST24, ST25 nói riêng và những nông sản khác chắc chắn phải có sự hỗ trợ của nhà nước, trong đó có các bộ: NN-PTNT, Công Thương, Khoa học và Công nghệ. Các bộ này sẽ bàn với nhau để hỗ trợ, giải quyết vấn đề thương hiệu, bảo hộ nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.
