Trung tá Lê Ngọc Minh, Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự (CSHS) Công an TP Huế (Thừa Thiên - Huế) cho biết, từ đầu tháng 3/2022 đến nay, Công an các phường và Công an TP Huế liên tục nhận được trình báo của các nạn nhân bị lừa đảo qua mạng xã hội sau khi đồng ý kết bạn, làm cộng tác viên bán hàng online.
Với thủ đoạn này, có nạn nhân bị lừa số tiền đến 700 triệu đồng. Ngoài ra, hàng chục nạn nhân khác cũng bị lừa đảo chiếm đoạt từ vài chục triệu đến hàng trăm triệu đồng. Điển hình, như chị H. (SN 1992, trú tại TP Huế) được đối tượng lừa đảo mời làm cộng tác viên chạy quảng cáo cho các sàn thương mại điện tử Tiki, Shopee...
Vì nhẹ dạ, mất cảnh giác nên chị đồng ý và được hướng dẫn làm nhiệm vụ thanh toán các đơn hàng để được hưởng tiền hoa hồng. Mỗi ngày chị có từ 5 - 10 nhiệm vụ với số tiền thưởng dao động từ 30 - 50 nghìn đồng, tùy vào nhiệm vụ. Sau một thời gian ngắn tham gia, chị đã thanh toán nhiều đơn hàng, với tổng số tiền hơn 700 triệu đồng và được hứa sẽ nhận cả tiền gốc và tiền chiết khấu khoảng hơn 1 tỷ đồng. Nhưng sau đó chị H. chờ “dài cổ” vẫn không nhận được tiền gốc và phần chiết khấu.
Biết mình bị lừa, chị H. đã đến cơ quan Công an trình báo sự việc. Tương tự, chị X. (SN 1983, trú tại phường Vỹ Dạ, TP Huế) cũng nhận được một lời mời quảng cáo làm cộng tác viên bán hàng của một sàn thương mại điện tử.
Đồng ý tham gia, chị kết bạn Zalo với một người và được hướng dẫn làm nhiệm vụ thanh toán các đơn hàng để được hưởng tiền hoa hồng. Theo các đối tượng, với mỗi đơn hàng, cộng tác viên sẽ được hưởng chênh lệch 10-20%. Chị X. đã thanh toán nhiều đơn hàng với tổng số tiền hơn 150 triệu đồng nhưng không nhận lại được tiền gốc và phần chiết khấu...
Trung tá Lê Ngọc Minh cho rằng, trên thực tế, chiêu trò lừa đảo thông qua những lời mời gọi dưới dạng tuyển cộng tác viên bán hàng online đã được cơ quan chức năng nhiều lần cảnh báo, nhưng thời gian gần đây, chiêu bài này lại bắt đầu nở rộ trở lại... Các đối tượng lừa đảo nhắm đến những nạn nhân là phụ nữ nhẹ dạ, cả tin, đang nuôi con nhỏ, giáo viên, công nhân, cán bộ… muốn làm thêm để trang trải cuộc sống trong thời điểm dịch bệnh diễn biến phức tạp.
Một phương thức lừa đảo khác mà nhiều bị hại cũng bị sập bẫy, đó là các đối tượng mạo danh ngân hàng để cho vay. Thủ đoạn là chúng sử dụng fanpage, facebook, website, zalo có hình ảnh logo, hình ảnh phòng giao dịch, hội thảo tư vấn của các ngân hàng... thậm chí hình ảnh của nhân viên ngân hàng để liên hệ với khách hàng, giới thiệu các gói vay hay tiền gửi hấp dẫn giải ngân nhanh với thủ tục đơn giản qua mạng. Sau đó, đối tượng yêu cầu khách hàng cần nộp một khoản phí chuyển Internet Banking vào tài khoản lừa đảo để được hưởng ưu đãi rồi chiếm đoạt tiền phí, chặn mọi liên lạc…
“Hiện nay, các sàn giao dịch ngoại hối trái phép tại Việt Nam phát triển với nhiều phương thức và thủ đoạn khác nhau. Biến thể thành mô hình kinh doanh đa cấp như sàn giao dịch vàng, chứng khoán, Bitcoin… Nhằm đánh vào sự nhẹ dạ cả tin và lòng tham của người dân với cam kết siêu lợi nhuận đồng thời để người chơi thắng vài lần chơi đầu lấy lòng tin. Sau đó, các đối tượng dễ dàng chiếm đoạt tài sản của các nạn nhân với số tiền lên đến hàng tỷ đồng gây thiệt hại về tài sản cho người dân cũng như làm mất ANTT trên địa bàn”, Trung tá Lê Ngọc Minh chia sẻ.
Điểm mấu chốt, để thực hiện các phương thức, thủ đoạn lừa đảo qua mạng, các đối tượng luôn tìm cách nắm thông tin dữ liệu cá nhân của khách hàng. Giữa tháng 1/2022, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm (ANM&PCTP) sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh Thừa Thiên-Huế phối hợp với Phòng CSHS Công an tỉnh này triệt xóa đường dây mua bán dữ liệu, thông tin cá nhân trái phép của khách hàng có quy mô liên tỉnh và lớn nhất từ trước đến nay.
Các đối tượng bị bắt giữ gồm: Lê Đất (SN 1988), Nguyễn Thanh Quý (SN 1984), Ngô Thị Hồng Nhung (SN 1998), Thái Thị Oanh (SN 1999), cùng trú tại tỉnh Thừa Thiên-Huế và Nguyễn Thị Huyền Trang (SN 1987, trú tại TP Thái Nguyên). Bước đầu điều tra xác định, các đối tượng chính quản lý nhóm facebook “Group mua bán data mới 2020” với khoảng 300 thành viên hoạt động mua, bán, trao đổi dữ liệu thông tin cá nhân của người dùng.
Các tài khoản thường xuyên đăng tải các nội dung thông tin liên quan việc bán thông tin khách hàng với giá 1.000 đồng/thông tin. Việc mua bán trao đổi thường tiến hành qua Zalo, Messenger và chuyển tiền thanh toán qua các tài khoản ngân hàng.
Chỉ trong khoảng 1 năm, các đối tượng đã mua và quản lý khoảng 6,2 triệu thông tin dữ liệu cá nhân trên cả nước. Riêng, tại tỉnh Thừa Thiên-Huế có gần 80.000 thông tin dữ liệu cá nhân. Tổng số tiền mà các đối tượng đã giao dịch hơn 3 tỷ đồng. Số tiền thu lợi bất chính từ hoạt động mua bán dữ liệu thông tin cá nhân là hơn 2,3 tỷ đồng…
Thời gian qua, Phòng ANM&PCTP sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh Thừa Thiên-Huế và Công an các đơn vị, địa phương đã xác lập nhiều chuyên án, bắt giữ hàng trăm đối tượng lừa đảo qua mạng Internet. Trong đó, có nhiều chuyên án, số tiền các đối tượng chiếm đoạt lên đến hàng trăm tỷ đồng.
Trước tình trạng ngày càng nhiều nạn nhân trình báo về việc bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng Internet, Ban Giám đốc Công an tỉnh Thừa Thiên-Huế chỉ đạo các lực lượng nghiệp vụ tập trung lực lượng, sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ để đấu tranh, làm rõ, sớm truy bắt các đối tượng phạm tội. Cùng với đó, đẩy mạnh tuyên truyền dưới nhiều hình thức về phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm đến người dân để nâng cao tinh thần cảnh giác.
Cụ thể như, thủ đoạn lừa đảo bằng hình thức giả danh cơ quan chức năng; lừa đảo bằng hình thức hack các tài khoản mạng xã hội (Facebook, Zalo, Viber…); lừa đảo bằng hình thức yêu cầu chuyển tiền để nhận hàng, tiền, quà từ nước ngoài. Hoặc lừa đảo bằng hình thức mua bán hàng hóa, dịch vụ qua mạng, chạy đơn hàng để nhận tiền hoa hồng; lừa đảo bằng hình thức cho vay qua mạng; giả mạo nhân viên ngân hàng, nhân viên nhà mạng di động hoặc giả mạo trang website của ngân hàng; giả chuyển khoản nhầm rồi ép trả lãi suất cắt cổ; kêu gọi đầu tư các sàn giao dịch ngoại hối trái phép với siêu lợi nhuận, v.v...