Chăn nuôi không liên kết chiếm tỷ lệ áp đảo
Tại Diễn đàn trực tuyến kết nối cung cầu chuỗi thịt và trứng gia cầm vùng Đông Nam bộ ngày 8/12, ông Đỗ Hữu Phương - đại diện Cục Chăn nuôi phía Nam, cho biết, Đông Nam bộ là vùng trọng điểm, đi đầu cả nước về chăn nuôi, đặc biệt là gia cầm.
Qua 11 tháng theo dõi, phân tích, gà công nghiệp chuyên thịt lông trắng là đối tượng biến động giá phức tạp nhất, tăng giảm nhiều nhất. Hai tháng đầu năm nay, gà lông trắng chịu lỗ, bình quân giá gà xuất chuồng 31.800 đồng/kg, mỗi 1kg gà nông dân lỗ 1.063 đồng. Giá gà lông màu tương đối ổn, nhưng bà con lãi ít.
Chia sẻ cụ thể về chuỗi sản xuất thịt và trứng gia cầm, ông Nguyễn Trí Công, Chủ tịch Hiệp hội chăn nuôi Đồng Nai, chỉ rõ, khâu dự báo thị trường khá yếu, người chăn nuôi hầu như không nắm được biến động thị trường. Họ sản xuất theo hướng rủi may.
Do đó, lúc thị trường lên giá thì không được hưởng lợi bởi không có hàng bán, nhưng khi thị trường đi xuống thì họ gánh chịu là chính.
Ông khẳng định, dự báo thị trường rất cần thiết và rất quan trọng. Các doanh nghiệp FDI làm rất tốt về chuỗi sản xuất, từ con giống đến thị trường. Vì thế, họ luôn có mức lợi nhuận cao.
Bên cạnh đó, ông cũng nêu nghịch lý, ở Đồng Nai hiện có 1,7 triệu gia cầm nhưng lại không có cơ sở giết mổ gia cầm tập trung. Sản phẩm của tỉnh phải ngược về Long An giết mổ và trở lại phục vụ người tiêu dùng Đồng Nai. Từ đó, người tiêu dùng phải sử dụng giá cao, người chăn nuôi bán giá thấp.
Ông Vũ Cường, đại diện Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, thừa nhận, tại khu vực Đông Nam Bộ tỷ lệ chăn nuôi không liên kết ở mảng thịt gia cầm chiếm 86%, ở mảng trứng gia cầm chiếm 74%. Giá trong chuỗi thịt không liên kết rẻ hơn 10%, lợi nhuận thấp hơn 10,9%.
Giải bài toán về thị trường
Tổng lượng thịt sản xuất ở nước ta được khoảng 6,5 triệu tấn/năm, trứng gia cầm và thủy cầm đạt 17 tỷ quả/năm; phần lớn sản xuất phục vụ tiêu thụ nội địa, tỷ lệ xuất khẩu chiếm rất thấp.
Theo ông Cường, để phát triển bền vững cần tổ chức sản xuất theo chuỗi có liên kết hoặc hình thức hợp nhất. Đặc biệt, cần thay đổi tư duy trong tổ chức sản xuất, phải dựa theo nhu cầu thị trường và theo hợp đồng liên kết.
Bởi, khi thực hiện liên kết theo chuỗi, sản phẩm thịt và trứng gia cầm không chỉ đưa được vào các chuỗi cửa hàng, hệ thống siêu thị, mà còn có thể xuất khẩu. Từ đó, giải quyết vấn đề đầu ra cho người chăn nuôi. Ví như hiện nay chúng ta có chuỗi liên kết sản xuất thịt gà xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản, ông cho hay.
Liên kết chuỗi là giải pháp, song ông Nguyễn Trí Công nhấn mạnh, thông qua các phần mềm, doanh nghiệp cần tăng cường sử dụng và phổ biến rộng rãi tới các chủ thể chuỗi liên kết để chủ động dự báo thị trường, chủ động sản xuất theo thị trường, đáp ứng tiêu chuẩn, tiêu chí của thị trường,...
Tại diễn đàn, ông Nguyễn Quốc Toản - Cục trưởng Cục Chế biến và phát triển thị trường nông sản, khẳng định, chỉ còn hơn một tháng là đến Tết Nguyên đán, đây là thời gian vàng để sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Song, cần kiểm soát chặt chẽ nguồn cung, nắm bắt kịp thời diễn biến thị trường.
Về lâu dài, cần nâng cao năng lực quản trị theo chuỗi và phối hợp chặt chẽ các cơ quan liên quan, các chủ thể để tăng chuỗi giá trị. Ngoài ra, cần nỗ lực tập trung sản xuất các sản phẩm chế biến, phát triển thị trường xuất khẩu.
Ông cũng gợi ý, phải chăm lo cho thị trường nội địa. Tới đây, cần nâng cao năng lực phân phối tại chỗ, phát huy tăng trưởng nội địa. Mỗi siêu thị chỉ cần gia tăng thu mua sẽ giúp giải bài toán về thị trường.
