Sân khấu kịch nói Việt Nam kỷ niệm 100 năm với chương trình 'Tọa đàm nghệ thuật'

Chương trình tọa đàm do Ban Lý luận phê bình Hội sân khấu TP.HCM thực hiện được tổ chức tại Trung tâm Ca nhạc nhẹ TP.HCM (57 Cao Thắng, quận 3, TP.HCM). Buổi ghi hình đầu tiên vào ngày 20/10 có sự tham gia của các nghệ sĩ: NSND Kim Cương, NSND đạo diễn Trần Minh Ngọc và NSƯT Thành Lộc.

Với chủ đề phần tọa đàm mang tên Người mở lối, ba nghệ sĩ gạo cội của sân khấu kịch nói miền Nam đã ôn lại sự kiện vở kịch Chén thuốc độc của nhà văn, nhà viết kịch Vũ Đình Long được ra mắt tại sân khấu Nhà hát lớn Hà Nội 100 năm trước đây đã tạo bước ngoặt lịch sử cho nền sân khấu Việt Nam.

Sự kiện này đánh dấu công cuộc Việt hóa loại hình nghệ thuật kịch nói tiếp nhận từ văn hóa phương Tây và qua quá trình phát triển, đã tiếp thu một cách chọn lọc, đầy sáng tạo để hình thành nên kịch nói Việt Nam – loại hình sân khấu vừa hiện đại vừa mang đậm dấu ấn văn hóa dân tộc, giúp sân khấu Việt Nam cân đối về thể loại, phong phú về nội dung phản ánh; hiện đại về nghệ thuật diễn tả, đáp ứng được yêu cầu đổi mới của bản thân sân khấu, nhu cầu thưởng thức của khán giả và nhu cầu sáng tạo của nghệ sĩ.

Đặc biệt, đối với những người mở lối đưa kịch nghệ Việt hình thành và phát triển tại miền Nam, trải qua 100 năm đối mặt với nhiều thăng trầm cùng với mỗi giai đoạn lịch sử dân tộc.

Từ chương trình phụ diễn trước khi xem một bộ phim chiếu ở rạp vào thập niên 60, NSND Kim Cương đã mạnh dạn thử nghiệm việc tổ chức diễn kịch ngắn, sau đó thuê rạp Thanh Bình để diễn một tuần lễ kịch nói và được khán giả Sài Gòn lúc bấy giờ đón nhận. Bà đã mở lối làm kịch ở Sài Gòn, truyền cảm hứng để sau đó hàng loạt các ban thoại kịch truyền hình ra đời như: Kim Cương, Tân Dân Nam, Thẩm Thúy Hằng, La Thoại Tân, Bắc Sơn… Duy nhất một đoàn kịch diễn tại rạp thời đó là Ban thoại kịch Kim Cương, để rồi trở thành một đoàn kịch được công chúng yêu mến.

Sau 1975, khán giả tại TP.HCM còn được thưởng thức tài nghệ của các nghệ sĩ kịch nói đã tạo thương hiệu trong lòng công chúng như: Kim Cương, Bông Hồng, Cửu Long Giang, Đoàn kịch Trẻ, Nhà hát kịch TP.HCM.

Vào thập niên 1980, từ CLB Sân khấu thể nghiệm 5B của Hội sân khấu TP.HCM, Sân khấu nhỏ 5B đã xuất hiện và lan tỏa mạnh mẽ cuối thế kỷ XX.

Thương hiệu “5B” tại TP.HCM đã được xem là giải pháp tình thế cứu nguy cho cuộc khủng hoảng khán giả kịch. Và tiếp đó là hoạt động xã hội hóa của sân khấu kịch được xem là giải pháp cứu nguy cho sàn diễn kịch nói thời đó.

Đến năm thứ 100, với nạn đại dịch Covid-19 toàn cầu đã dẫn sân khấu kịch đến tình trạng sàn diễn tắt đèn, nguy cơ “mất trắng khán giả” đang đe dọa các sân khấu kịch xã hội hóa tại TP.HCM. Việc vực lại sức sống của thể loại kịch sau 100 năm đang là thách thức của sân khấu Việt Nam nói chung và tại TP.HCM nói riêng.

Các buổi tọa đàm mang chủ đề: Lời tri ân (NSND Trần Ngọc Giàu), Thế hệ kế thừa (NSƯT Ca Lê Hồng, đạo diễn Huỳnh Anh Tuấn – Sân khấu IDECAF, NSƯT Mỹ Uyên – Giám đốc Nhà hát kịch Sân khấu nhỏ TP HCM); Thách thức và đổi mới (NSƯT Thành Hội, tác giả Trần Văn Hưng, đạo diễn Trần Quý Bình – PGĐ Nhà hát kịch TP.HCM), đã đặt niềm tin vào sân khấu kịch nói Việt Nam sẽ được vực dậy sau đại dịch Covid-19 và tiếp tục là người đối thoại thân thiết và đáng tin cậy của công chúng Việt Nam thế kỷ XXI.

Chương trình tọa đàm sẽ được phát trên các nền tảng số (Fanpage) của Sở VHTT TP.HCM, Trung tâm ca nhạc nhẹ TP.HCM và Tổ hợp sản xuất truyền thông số - Dugital Media Hub vào lúc 20h00 ngày 26/10/2021.

Mi Ty