Đen Vâu thường được khán giả nhắc đến với danh xưng "người tử tế" bởi những hoạt động tích cực vì cộng đồng. Gần đây nhất, giọng ca Nấu ăn cho em lọt vào danh sách 20 đề cử Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2023.
Trò chuyện với phóng viên Dân trí, Đen cho biết anh quan niệm cuộc sống có nhiều khía cạnh tích cực, xã hội có vô vàn người tốt. Nam rapper không dám tự nhận mình là người tử tế hay những danh xưng, lời ca ngợi từ khán giả.
Anh cũng thẳng thắn chia sẻ quan điểm trước câu hỏi: Làm một nghệ sĩ được khán giả công nhận hay làm một người tốt được xã hội công nhận, điều gì khó hơn?
"Tôi không muốn mình đặc biệt chỉ vì... tử tế"
- Hiện tại nhắc đến Đen Vâu, khán giả không chỉ nhớ anh là rapper mà còn là người hoạt động xã hội, là tấm gương truyền cảm hứng về lòng nhân ái... Điều này có tạo nên áp lực với anh?
Quả thật danh xưng đó là một áp lực lớn. Tôi và đội ngũ làm những điều đó chỉ vì thấy những thứ thúc giục trong lòng, cảm thấy mình phải có trách nhiệm phục vụ khi xã hội cho mình nhiều điều kiện để phát triển. Khi bắt tay vào làm, cả tập thể cũng không nghĩ những hoạt động đó sẽ lan tỏa đến vậy.
Nhưng áp lực này cũng chỉ xuất hiện một lúc thôi, rồi sẽ tan biến. Vì tôi luôn mong bản thân có thể chia sẻ và chung tay với cộng đồng. Sự sẻ chia khiến tôi cảm thấy hạnh phúc.
- Làm một nghệ sĩ được khán giả công nhận hay làm một người tốt được xã hội công nhận, điều nào khó hơn với Đen Vâu?
Đen cảm ơn vì một câu hỏi thực sự thú vị, cũng là một câu hỏi vô cùng khó. Tôi nghĩ rằng làm một người tốt không khó, nên trong xã hội này đa số toàn người tốt. Sống và làm việc theo pháp luật, cư xử đúng với thuần phong mỹ tục và giá trị đạo đức dân tộc đã là người tốt rồi. Mỗi cá nhân cơ bản đều hoàn toàn có thể chủ động để làm một người tốt.
Còn việc được khán giả công nhận lại hầu như phụ thuộc vào sự yêu thích của khán giả. Sự yêu thích này hầu như không có công thức chung cho nên sẽ khó mà biết được công nhận ở mức độ nào cho đến khi công chúng thể hiện điều đó.
- Người ta nói Đen Vâu định vị thương hiệu bằng sự tử tế. Anh nghĩ sao về quan điểm này?
Nghe câu hỏi này tôi cảm thấy hơi băn khoăn, vì nếu nhận xét về một người, một việc bằng góc nhìn kinh doanh, phải chăng ta đang "kinh doanh hóa" mọi vấn đề?
Tôi mạn phép nghĩ rằng "định vị thương hiệu" nghĩa là tạo ra một tính chất, một yếu tố nào đó đặc biệt để khiến một sản phẩm, thương hiệu nào đó nổi bật hơn so với phần còn lại.
Nhưng mà, sự tử tế không nên là điều gì đó đặc biệt, và tôi - một người viết nhạc - không hề muốn mình đặc biệt vì sự tử tế.
Sự tử tế nên là điều bình thường, có ở tất cả mọi người bình thường. Tôi bình thường, như mọi người trong xã hội này. Một xã hội có vô vàn người tử tế.
"Ngoài kia có vô vàn người giỏi hơn tôi"
- Những dự án cộng đồng của Đen Vâu không thể thành công nếu không có sự chung tay đoàn kết của đông đảo mọi người. Anh nghĩ lý do nào khiến anh tạo nên được sức mạnh tập thể?
Tôi tin là sức mạnh tập thể luôn có sẵn trong cộng đồng, chỉ cần một lời mời gọi, một lý do để mọi người chung tay. Tôi nghĩ rằng không phải tôi tạo nên sức mạnh tập thể, mà chính lòng yêu nước thương nòi của người Việt Nam làm nên sức mạnh đó.
Như trong MV Nấu ăn cho em, sự cần mẫn của các thầy cô giáo, sự dễ thương của các em nhỏ vùng xa mới chính là điều khiến công chúng chung tay đoàn kết. Tôi cảm thấy mình hầu như không tạo nên điều gì lớn lao cả.
- Nghệ sĩ đi làm từ thiện - phải chăng câu chuyện này nên được nhìn nhận một cách bình thường, thay vì tung hô, ca ngợi quá mức?
Về cơ bản, học tốt thì được điểm cao, làm tốt thì được lương thưởng, vậy sống tốt sẽ được ngợi khen, đó cũng là điều bình thường. Tôi nghĩ mấu chốt của câu hỏi này nằm ở chữ "quá mức". Còn thế nào là quá mức sẽ tùy vào từng trường hợp cụ thể, tôi xin phép không có quan điểm chung cho vấn đề này.
Về phần tôi, tôi thấy mình chỉ đang học tập những tấm gương người tốt việc tốt ngày ngày cống hiến cho xã hội. Nên nếu được tung hô, ngợi ca quá mức, tôi thấy rất xấu hổ. Những người cần được ngợi ca là những người hy sinh thời gian, công sức, chất xám để thay đổi đời sống, dân trí, công việc, mang đến tương lai tươi sáng cho cộng đồng.
- Cảm xúc của Đen Vâu khi được đề cử Giải thưởng Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2023?
Khi biết mình lọt vào đề cử Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2023, bản thân tôi cảm thấy hết sức bất ngờ. Thứ nhất vì không nghĩ mình vẫn còn được coi là gương mặt "trẻ" (cười).
Thứ hai là mỗi năm có rất nhiều những người trẻ cống hiến và đóng góp cho đất nước, tôi không nghĩ việc mình làm lại trở thành tiêu biểu. Được đứng chung đề cử với những người tốt và giỏi, tôi vô cùng vinh dự!
- Từ anh công nhân bươn chải đến một nghệ sĩ nổi tiếng, tổ chức liveshow cá nhân trước hàng chục ngàn khán giả. Bài học nào sâu sắc nhất với anh trong hành trình này?
Bài học lớn nhất cho đến bây giờ tôi học được đó là phải luôn tôn trọng khán giả, luôn học hỏi, để biết mình đang ở đâu và mình làm được gì. Tôi hiểu rõ ngoài kia có vô vàn người giỏi hơn mình, cần mẫn hơn mình. Vậy nên tôi phải nhìn họ mà học.
- Thời làm công nhân, anh chỉ mong có lương 10 triệu đồng để dư tiền mua quần jeans. Sau 15 năm làm nghệ thuật, khi thu nhập tốt hơn, có danh tiếng, hào quang, điều gì trong anh không thay đổi?
Tôi sẽ không nói về những đức tính tốt cho câu hỏi này. Nếu có dịp, xin để cho một vài người quen nhận xét. Điều tôi muốn nói về bản thân có lẽ là sự rụt rè. Cho đến bây giờ, rà soát một lượt sau từng ấy năm, tôi thấy mình chưa thoát khỏi được điều đó.
"Tôi chưa từng nghĩ về hình mẫu bạn gái lý tưởng"
- Năm 2023, Đen Vâu có khá ít hoạt động âm nhạc. Nguồn cảm hứng sáng tạo nghệ thuật của anh có đang bị thiếu hụt?
Thú thật tôi cũng cảm thấy cảm hứng của bản thân bị thiếu hụt, nên mới viết được ít bài nhạc hơn.
Sau mỗi bài hát, tôi cảm thấy mình vắt kiệt hết tâm trí. Mỗi bài rap thường có lời khá dài, khi sáng tác phải vận dụng dày đặc vần điệu, dấu câu, cách tu từ… Càng lúc, tôi càng cảm thấy thời gian phục hồi sau những lần vắt óc đến kiệt sức đó lại kéo dài hơn.
- Nhiều ca sĩ, rapper thích mang cái tôi cá nhân hoặc bức tranh u tối về cuộc sống xung quanh vào âm nhạc. Còn Đen Vâu ngược lại, chỉ thích ca từ truyền tải sự tích cực. Vì sao?
Thực ra, trong hành trình viết nhạc của tôi từ ngày trước cũng không thiếu những thời điểm tôi mang cái tôi cá nhân hoặc bức tranh tối vào trong âm nhạc.
Nhưng dần dà khi tôi trưởng thành hơn trong đời sống, khi nhận thức nâng cao, khi nhận ra được trách nhiệm của bản thân đối với cộng đồng, tự nhiên ngòi bút của mình sẽ hướng đến những điều tích cực.
- Một số bài hát gần nhất của Đen không giữ thứ hạng cao lâu dài trên bảng xếp hạng xu hướng của YouTube Việt Nam nữa. Anh trăn trở ra sao về việc mang âm nhạc tiếp cận số đông khán giả?
Viết được nhạc hay không mới là điều tôi trăn trở, việc có thứ hạng cao ở bảng xếp hạng xu hướng hay không, tôi lại không bận tâm nhiều.
Không có mẫu số chung cho việc làm nhạc thế nào để tiếp cận số đông khán giả. Vậy nên là thôi, tôi tự mình không nghĩ về điều đó làm gì cho thêm áp lực (cười).
- Có ý kiến nói Đen Vâu bắt đầu đi vào lối mòn, âm nhạc thiếu đột phá, mới mẻ. Anh nghĩ sao?
Tôi cảm ơn lời nhận xét vì điều đó có nghĩa là người nhận xét cũng đã dành thời gian theo dõi những sản phẩm âm nhạc của tôi để có cảm quan như vậy.
Thực sự, tôi cũng không biết phải trả lời như thế nào. Với tôi, viết nhạc là theo cảm hứng và cảm xúc, trong đầu hiện ra cái gì thì viết cái đó. Ngoài việc hạn chế lặp lại những câu, những vần, những nội dung đã sử dụng, tôi cũng không biết phải nắn sửa như thế nào để âm nhạc không đi vào lối mòn.
Tôi sẽ dành thời gian suy xét và sẽ có lúc thử nghiệm những thứ mới trong âm nhạc. Đó sẽ là những trải nghiệm vui.
- Nhạc Việt thời gian qua chứng kiến sự bùng nổ mạnh mẽ của thế hệ gen Z. Anh học hỏi được gì từ các đàn em?
Đen học hỏi được các nghệ sĩ trẻ sự cập nhật, sự tự tin và sự sáng tạo. Bỏ qua khác biệt ngôn ngữ, nhiều nghệ sĩ gen Z của Việt Nam đang làm nhạc rất phù hợp với dòng chảy âm nhạc thế giới. Cứ đà này, một ngày không xa, nghệ sĩ Việt sẽ cất giọng ở những sân chơi lớn của quốc tế. Tôi tin thế hệ trẻ sẽ làm được!
- Ở tuổi 34, Đen phản ứng như thế nào trước những lời hối thúc lập gia đình?
Tôi biết truyền thống Á đông cổ vũ việc lập gia đình, thế nên mọi người hối thúc cũng là điều hiển nhiên. Mọi người cũng chỉ muốn tốt cho mình vì khi lập gia đình muộn thì sẽ có nhiều điều khó khăn. Tuy nhiên, tôi không cảm thấy khó chịu vì những lời hối thúc đó.
- Một cô gái như thế nào sẽ phù hợp với hình mẫu bạn gái hay vợ tương lai của anh?
Tôi chưa từng suy nghĩ về mẫu bạn gái của mình. Cảm xúc mà, thấy hợp thì sẽ là hợp thôi (cười).
- Hiện tại Đen Vâu hạnh phúc vì những điều gì?
Tôi hạnh phúc khi mình có công việc để làm, nuôi sống được bản thân, gia đình và đóng góp cho xã hội.
- Những dự định về hoạt động xã hội, nghệ thuật mà anh ấp ủ trong năm 2024?
Hy vọng năm nay tôi sẽ viết được nhiều nhạc, làm được nhiều liveshow để phục vụ khán giả. Tôi xin phép không bật mí để giữ lại một chút bất ngờ cho các dự án tiếp theo.
Cảm ơn báo Dân trí đã cho tôi có cơ hội xuất hiện trên quý báo. Cảm ơn quý độc giả đã theo dõi bài viết. Chúc mọi người mạnh khỏe, bình an và luôn tràn trề cảm hứng. Tôi xin cảm ơn rất nhiều!
Cảm ơn anh vì những chia sẻ!
Theo Dân Trí
