Quân sự thế giới hôm nay (14-2): NATO nhóm họp thảo luận vấn đề Ukraine, tăng chi tiêu quốc phòng

* Nhật Bản cân nhắc mua số lượng lớn tên lửa Tomahawk của Mỹ trong năm tài khóa 2023. Theo Japan Times ngày 14-2, Nhật Bản đang nghiên cứu khả năng nhập khẩu tên lửa hành trình của Mỹ bắt đầu từ tháng 4 tới thay vì sẽ mua trong năm tài khóa 2026 như kế hoạch trước đó. Nếu được thông qua, kế hoạch mua sắm Tomahawk sẽ được đẩy sớm lên hơn so với dự kiến, cho thấy Nhật Bản thực sự mong muốn nhanh chóng đưa hệ thống tên lửa hành trình này vào hoạt động thực tế nhằm tăng cường khả năng răn đe quân sự của mình.

Trong bối cảnh căng thẳng trong khu vực đang gia tăng, Nhật Bản gần đây đã gia tăng chi tiêu mua sắm vũ khí trang bị. Theo con số chính thức do chính phủ Nhật Bản đưa ra, quốc gia Đông Á này đã tăng ngân sách quốc phòng năm 2023 lên 6,8 nghìn tỷ Yên (tương đương 52 tỷ USD), tăng 26% so với tổng chi tiêu năm 2022. Ngân sách quốc phòng năm tài khóa 2023 của Nhật Bản đã bao gồm 1,59 tỷ USD dành cho mua hệ thống tên lửa Tomahawk và 963 triệu USD để phát triển và sản xuất các loại tên lửa dẫn đường đất đối hạm. Trong hợp tác quốc phòng, Nhật Bản tăng cường các hoạt động chung với các nước trong khu vực, nổi bật là các hoạt động tập trận với Ấn Độ và mới đây nhất đề xuất ký kết thỏa thuận tiếp cận quân sự với Philippines.

Tàu khu trục tên lửa dẫn đường của Hải quân Mỹ bắn tên lửa hành trình Tomahawk từ Địa Trung Hải. Ảnh: Hải quân Mỹ

* Theo Belarusian Telegraphy Agency, Tổng thống Belarus Aleksandr Lukashenko đã ký Sắc lệnh “Về nhà ở cho quân đội”.Sắc lệnh này quy định chuyển quyền sở hữu miễn phí nhà thuê cho những quân nhân đã phục vụ trong quân đội được 25 năm. Quân nhân mới đủ thời gian phục vụ trong quân đội được 20 năm thì có thể mua lại nhà đang thuê theo hình thức trả góp trong vòng 15 năm.

Văn bản này cũng quy định các bảo đảm về pháp lý và xã hội bổ sung cho quân nhân và thân nhân của họ. Ví dụ, một quân nhân nghỉ hưu sau 20 năm phục vụ quân đội nhưng không muốn mua lại nhà thuê họ đang sử dụng thì sẽ có quyền tiếp tục ở nhà thuê đó cho đển khi nào cải thiện được điều kiện sống gia đình. Người thân quân nhân hy sinh khi làm nhiệm vụ sẽ được nhận quyền sử dụng nhà thuê miễn phí mà không cần tính tới thời gian phục vụ trong quân đội của quân nhân đã hy sinh. Thân nhân của quân nhân tử vong trong thời gian phục vụ trong quân ngũ sẽ được thuê nhà theo cùng một điều khoản cho đến khi nào cải thiện được điều kiện sống.

Nghị định này được áp dụng cho tất cả quân nhân và đối tượng tương đương làm ở Bộ Quốc phòng, Bộ Nội vụ, Bộ Tình trạng khẩn cấp, Ủy ban Biên giới nhà nước... và sẽ có hiệu lực sau 3 tháng kể từ ngày được công bố chính thức. Hiện tại, Belarus có khoảng 33.000 quân nhân đang trong danh sách chờ được trợ cấp nhà ở.

Chương trình F-35 giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cho Vương quốc Anh. Ảnh: Hải quân Mỹ

* Ngày 14-2, BAE Systems bàn giao thân máy bay thứ 1.000 cho chiến đấu cơ F-35 Lightning II của Lockheed Martin. Tại buổi lễ đánh dấu sự kiện này, Phó chủ tịch cấp cao phụ trách các chương trình với Mỹ của Bộ phận Hàng không BAE Systems Susan Addison cho biết: “Đây là thời điểm quan trọng đối với tất cả những ai tham gia vào chương trình và là minh chứng cho tay nghề cao của lực lượng lao động của chúng ta”.

Theo Phó chủ tịch Lockheed Martin kiêm Tổng Giám đốc chương trình F-35 Bridget Lauderdale, chương trình đã góp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và thịnh vượng cho Vương quốc Anh, khi đưa vào nền kinh tế 41 tỷ Bảng và tạo ra hơn 20.000 việc làm trong chuỗi cung ứng của nền kinh tế. Bộ phận Hàng không của BAE Systems hiện đang có hơn 2.300 nhân sự làm việc ở Mỹ và Anh trong chương trình F-35. BAE Systems tham gia vào chương trình F-35 của Lockheed Martin ngay từ đầu và đóng vai trò chủ chốt trong sản xuất và duy trì hoạt động của chiến đấu cơ hiện đang được vận hành bởi Không quân, Hải quân, Thủy quân lục chiến Mỹ, và nhiều lực lượng không quân trên khắp thế giới.

* Theo Evening Standard, bộ trưởng quốc phòng các thành viên NATO nhóm họp tại Brussel trong 2 ngày 14 và 15-2 để bàn thảo và thống nhất một số nội dung trước thềm Hội nghị thượng đỉnh tại Vilnius vào tháng 7 tới đây. Các nội dung bao gồm các vấn đề liên quan Ukraine, mức chi tiêu quốc phòng của các quốc gia thành viên và khinh khí cầu do thám.

NATO thảo luận các vấn đề liên quan Ukraine, chi tiêu quốc phòng, và khinh khí cầu do thám. Ảnh: Reuters

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết các bộ trưởng sẽ thảo luận nhằm tìm cách tăng cường năng lực răn đe và quốc phòng của khối, tăng năng lực sản xuất và cung cấp đạn dược cho các nước thành viên. Một nguồn thạo tin tiết lộ cho Bloomberg biết, tại cuộc họp, các bộ trưởng cũng sẽ thảo luận vấn đề lập kế hoạch để NATO có thể cùng lúc phản ứng với xung đột cường độ cao theo Điều 5 trong khi vẫn có thể phản ứng với một xung đột ngoài khối (không theo Điều 5). Điều 5 là điều khoản phòng thủ chung của NATO, quy định một cuộc tấn công vào một thành viên cũng là một cuộc tấn công vào cả khối.

Về vấn đề Ukraine, theo ông Stoltenberg, các bộ trưởng sẽ tìm kiếm phương thức “thúc đẩy và duy trì hỗ trợ cho Ukraine”. Hiện tại, NATO đang phải “chạy đua về hậu cần” và “Năng lực then chốt nằm ở chỗ đạn dược, nhiên liệu và phụ tùng thay thế phải đến được Ukraine...”. Ông cũng hy vọng các bộ trưởng NATO sẽ xem xét viện trợ máy bay chiến đấu cho Ukraine. Trước đó, Vương quốc Anh đã khẳng định sẽ là nước đầu tiên bắt đầu đào tạo để phi công Ukraine có thể lái máy bay chiến đấu chuẩn NATO và sẽ đang xem xét loại máy bay có thể chuyển giao cho Ukraine. Đối với nghi vấn khinh khí cầu do thám, các bộ trưởng NATO cũng sẽ thảo luận việc tăng cường bảo vệ không phận của khối và đẩy mạnh hợp tác phòng thủ trong không gian.

HỮU DƯƠNG (thực hiện)