Tổng thống Azerbaijan: Nga có lỗi trong thảm kịch bắn nhầm máy bay

"Những người đại diện ở phía Nga phải chịu trách nhiệm về cái chết của các công dân Azerbaijan", Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev nói trong cuộc gặp các thành viên phi hành đoàn sống sót và thân nhân của những người đã thiệt mạng trong thảm kịch máy bay của hãng hàng không Azerbaijan Airlines (AZAL) hôm 25/12.

Máy bay Embraer 190 của hãng hàng không Azerbaijan Airlines bay từ Baku tới Grozny đã bị rơi gần thành phố Aktau ở miền tây Kazakhstan. Trên máy bay có 5 thành viên phi hành đoàn và 62 hành khách, trong đó có 16 người Nga, 37 công dân Azerbaijan, 6 người đến từ Kazakhstan và 3 người đến từ Kyrgyzstan.

Theo Bộ Y tế Kazakhstan, 29 người sống sót sau vụ tai nạn và 38 người thiệt mạng.

Vào thời điểm xảy ra vụ việc, các thành phố Grozny, cũng như Mozdok và Vladikavkaz, đã bị máy bay không người lái chiến đấu của Ukraine tấn công và các hệ thống phòng không Nga đã đánh chặn những vũ khí này.

Nhà lãnh đạo Azerbaijan, người có mối quan hệ thân cận với Tổng thống Nga Vladimir Putin, đã đưa ra lời chỉ trích gay gắt hiếm hoi với Moscow về vụ bắn nhầm máy bay.

Ông Aliyev yêu cầu phía Nga xin lỗi, nhận trách nhiệm và xử lý những người có liên quan tới vụ việc.

Tổng thống Aliyev cho biết việc Nga "che giấu" nguyên nhân vụ việc và đưa ra "những giả thuyết ảo tưởng" "khiến Azerbaijan vô cùng tức giận".

Những tuyên bố ban đầu của cơ quan vận tải hàng không Nga rằng máy bay đã buộc phải chuyển hướng sau khi đâm phải chim đã dẫn đến làn sóng chỉ trích ở Baku.

Ông Aliyev cho biết các biện pháp phòng không ở Grozny, thủ phủ của Cộng hòa Chechnya thuộc Nga, nơi máy bay dự kiến hạ cánh, chỉ được công bố sau khi máy bay "bị bắn từ mặt đất".

"Nếu không phận Nga gặp nguy hiểm, cơ trưởng máy bay lẽ ra phải được thông báo ngay lập tức", ông Aliyev nói.

Ông cũng đặt câu hỏi tại sao máy bay lại được điều hướng bay hàng trăm km qua biển Caspi đến thành phố Aktau của Kazakhstan để hạ cánh khẩn cấp.

"Tại sao máy bay lại được chuyển hướng đến Aktau, chúng tôi không có thông tin nào", ông Aliyev nói.

Tổng thống Vladimir Putin ngày 28/12 đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Azerbaijan Aliyev.

Ông Putin đã xin lỗi ông Aliyev vì vụ tai nạn máy bay xảy ra trên bầu trời Nga. Ông một lần nữa bày tỏ lời chia buồn sâu sắc và chân thành tới gia đình các nạn nhân và cầu mong những người bị thương nhanh chóng bình phục.

Trong cuộc trao đổi, 2 nhà lãnh đạo cho biết máy bay gặp sự cố khi đang bay đúng lộ trình và đã nhiều lần cố gắng hạ cánh xuống sân bay Grozny, Cộng hòa Chechnya thuộc Nga.

Ông Aliyev nói rằng, máy bay Azerbaijan Airlines "đã bị làm cho hư hại từ yếu tố bên ngoài trên lãnh thổ Nga, gần thành phố Grozny và gần như vượt quá tầm kiểm soát".

"Chúng tôi cũng biết rằng máy bay đã bị các phương tiện tác chiến điện tử khiến không thể kiểm soát được. Ngoài ra, phần đuôi của máy bay bị hư hại nghiêm trọng do hỏa lực từ mặt đất", ông Aliyev cho hay.

Ông khẳng định vụ tai nạn là một sự cố, không phải hành động chủ đích. Mặc dù vậy, ông vẫn đưa ra 3 đề nghị với Nga.

Các đề nghị gồm: Nga phải xin lỗi Azerbaijan, nhận trách nhiệm và đưa những người chịu trách nhiệm ra trước công lý cũng như bồi thường cho Azerbaijan và các nạn nhân.