Nhà thơ Trần Hà Yên: Viết văn học thiếu nhi vì những kỷ niệm với nghề giáo

Tập truyện đồng thoại Bí mật của ngôi nhà được làm bằng kẹo vừa mới ra mắt của chị được nhiều thiếu nhi yêu thích bởi được viết bằng kinh nghiệm của một cô giáo hàng chục năm theo nghề “gõ đầu trẻ”. Tác giả đã nắm bắt tâm lí của độc giả và khá tinh tế khi chọn thể loại đồng thoại để kể những câu chuyện cuộc sống với trẻ thơ.

Con đường đến với văn chương của Hà Yên là một hành trình dài của tình yêu, sự đam mê và nỗ lực vượt qua bệnh tật hiểm nghèo để sống và viết (chị là một chiến binh K. phải đối mặt với những cơn đau tưởng có thể chết đi sống lại).

Chị chia sẻ: “Tình yêu với văn chương đã bén rễ trong tôi từ những ngày còn thơ ấu. Ngày đó, tuy còn nhỏ nhưng tôi đã mê đọc sách lắm. Bất kể mua hay mượn của bạn bè một tác phẩm văn học nào đó, dù cuốn đó là thơ hay truyện tôi đều ngốn ngấu đọc ngay, thèm sách hơn thèm ăn. Và theo năm tháng, tình yêu với văn chương trong tôi càng trở nên sâu nặng hơn. Sau này, là một giáo viên THPT, công việc hàng ngày của tôi chủ yếu là những giờ lên lớp, giảng dạy bộ môn Ngữ văn, tôi không chỉ tìm thấy niềm vui khi tiếp xúc với sự hồn nhiên, ngây thơ, trong trắng của các con, mà còn tìm thấy niềm vui khi cảm nhận được cái hay, cái đẹp của từng tác phẩm văn học được chọn giảng trong nhà trường. Do đó, ngoài thời gian giảng dạy, tôi dành nhiều thời gian để viết lách như một cách bày tỏ những suy nghĩ và cảm xúc về nghề nghiệp, cuộc sống xung quanh mình”.

Ban đầu, những tác phẩm của Trần Hà Yên khi còn đi dạy chỉ là những dòng nhật ký, những ghi chép nhỏ về những điều mắt thấy tai nghe, những tình huống sư phạm trong quá trình giảng dạy. Dần dần, những trang viết đó trở thành những câu chuyện, những bài thơ được chị trau chuốt hơn về nghệ thuật và gửi gắm những tâm trạng, cảm xúc của bản thân trong đó. Đặc biệt, với những tác phẩm chị viết sau những tháng ngày nằm viện, đối diện tử thần, những trăn trở về thân phận, về cuộc sống được thể hiện đầy suy tư, sâu sắc, được nhiều độc giả, bạn thơ, bạn văn đọc và đón nhận và đánh giá có màu sắc riêng.

Thời gian gần đây, Trần Hà Yên tạo nhiều dấu ấn với văn học thiếu nhi. Có thể thấy tình yêu con trẻ cũng như khả năng viết văn học thiếu nhi của chị qua hai tập thơ Bác sĩ Chim Sâu, Từ vườn hoa nhà em và mới đây nhất là tập truyện ngắn đồng thoại Bí mật của ngôi nhà được làm bằng kẹo. 17 truyện ngắn trong Bí mật của ngôi nhà được làm bằng kẹo sử dụng thủ pháp đồng thoại để tác giả dẫn người đọc bước vào thế giới trẻ thơ. Ở thế giới ấy, những con vật như Thỏ Trắng, Sóc Nâu, Gấu Đỏ, Mèo Đen, Hươu Vàng, Gà Rừng, Nhím Nhỏ, Khỉ Con… đều có tính cách của những đứa trẻ tinh nghịch và hồn nhiên. Chúng kết bạn, vui đùa, học hỏi và khám phá theo sở thích cá nhân. Chúng cũng được thể hiện rõ từng nét cá tính của mình và lớn khôn dần từ những bài học nho nhỏ trong cuộc sống. Không đao to búa lớn, gồng mình dạy dỗ, có lẽ kinh nghiệm hàng chục năm trên bục giảng giúp nhà thơ Trần Hà Yên nắm bắt tâm lí tốt để nhẹ nhàng tỉ tê, khéo léo lồng ghép những bài học cuộc sống vào tác phẩm của mình, để từ đó thấm rất khẽ vào lòng con trẻ.

Nhà thơ Lê Thiếu Nhơn ghi nhận: “Kinh nghiệm tích lũy của một giáo viên dạy Văn giúp chị nắm bắt được tâm lý trẻ em, để viết những câu chuyện có sức rung động tâm hồn ngây thơ.

Đọc tập truyện, không khó để phát hiện, phía sau giọng kể thủ thỉ và say mê là một trái tim ấm áp và một ánh mắt dịu dàng, từng ngày nhẫn nại làm bạn với tuổi nhỏ bằng tất cả sự cao thượng và bao dung”.

Nhà văn Kao Sơn đánh giá cao tác phẩm Bí mật ngôi nhà bằng kẹo khi chia sẻ: Xuyên suốt tập truyện Đồng thoại này, tôi nhận thấy kĩ năng viết truyện của chị khá thành thục, câu văn hoạt và trong sáng. Những kĩ thuật cơ bản của văn xuôi như tạo tình huống, xây dựng những chi tiết độc đáo, phù hợp với sở thích và tâm lí trẻ thơ luôn được tác giả chú ý.