Israel tấn công phá hủy cơ sở nghiên cứu hạt nhân của Iran

3 quan chức Mỹ và 2 quan chức Israel đã tiết lộ thông tin trên với hãng thông tấn Axios hôm 15/11, trong bối cảnh Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) đang chuẩn bị bỏ phiếu thông qua việc khiển trách Iran vì từ chối hợp tác với các thanh sát viên hạt nhân của Liên Hợp Quốc.

Theo Axios, vụ không kích của Israel vào Parchin, khu phức hợp quân sự của Iran cách thủ đô Tehran 30km về phía đông nam, trong chiến dịch tấn công trả đũa kéo dài nhiều giờ ngày 26/10, đã phá hủy các thiết bị tinh vi được sử dụng để thiết kế thuốc nổ bao quanh uranium trong thiết bị hạt nhân tại cơ sở Taleghan 2, gây tổn hại đáng kể đến nỗ lực khôi phục nghiên cứu vũ khí nguyên tử của Iran.

Hai quan chức Israel nói, sự cố sẽ khiến Iran khó phát triển thiết bị nổ hạt nhân hơn nhiều. Họ giải thích, Tehran cần phải thay thế các thiết bị đã bị hủy hoại nếu muốn sản xuất vũ khí hạt nhân và nếu Iran cố gắng làm việc đó, nước này sẽ dễ dàng bị bên ngoài phát hiện và theo dõi.

Taleghan 2 nằm trong danh sách mục tiêu không kích của các lực lượng Tel Aviv hồi tháng trước và các hình ảnh vệ tinh đã cho thấy điều đó. Cơ sở này được xác định là địa điểm thực hiện chương trình hạt nhân trước đó của Iran, chính thức bị đóng cửa vào năm 2003.

Tình báo Mỹ và Israel bắt đầu phát hiện hoạt động mới tại Taleghan 2 vào đầu năm nay, bao gồm việc mô hình hóa bằng máy tính, luyện kim và nghiên cứu về chất nổ, có thể liên quan đến việc tạo ra thiết bị hạt nhân. Thông tin đã thúc đẩy Giám đốc Tình báo quốc gia Mỹ thay đổi đánh giá chính thức về chương trình hạt nhân của Iran vào tháng 8.

Ngoài Taleghan 2, Israel được ghi nhận không nhắm vào các địa điểm hạt nhân khác của Iran trong đợt không kích ngày 26/10. Mỹ đã hối thúc Israel kiềm chế không tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran để tránh leo thang xung đột với quốc gia Hồi giáo.

Theo các nguồn thạo tin, Israel tạo ngoại lệ với Taleghan 2 vì địa điểm này không thuộc chương trình hạt nhân do Iran công khai. Giới quan sát lưu ý, nếu Iran xác nhận ảnh hưởng lớn từ vụ không kích của Israel, điều đó cũng tương đương họ thừa nhận vi phạm hiệp ước không phổ biến vũ khí nguyên tử.