Sự mất tích bí ẩn của tướng đặc nhiệm Iran sau vụ Israel oanh tạc thủ đô Lebanon

Ông Qaani đã không xuất hiện trước công chúng kể từ khi Israel mở cuộc không kích quy mô lớn vào thủ đô Beirut của Lebanon vào ngày 27/9, khiến thủ lĩnh nhóm vũ trang Hồi giáo Hezbollah Hassan Nasrallah thiệt mạng.

Báo điện tử Al Alarabiya hôm 6/10 dẫn lời các quan chức an ninh cấp cao ẩn danh của Iran tiết lộ đã không liên lạc được với ông Qaani từ sau khi quân đội Israel oanh tạc vùng ngoại ô Dahiyeh, phía nam thủ đô Beirut ngày 3/10 nhằm loại bỏ Hashem Safieddine, thành viên cấp cao Hezbollah và cũng là ứng viên tiềm năng nhất kế nhiệm cố thủ lĩnh Nasrallah. Theo các quan chức này, ông Qaani cũng có mặt tại Beirut nhưng không gặp ông Safieddine vào thời điểm đó.

Lực lượng Quds do ông Qaani đứng đầu, lâu nay vẫn đảm trách việc hỗ trợ "trục kháng chiến" chống Israel, bao gồm các tổ chức chiến binh Hồi giáo được Iran bảo trợ trong khu vực như Hamas ở Dải Gaza, Houthi ở Yemen và Hezbollah ở Lebanon.

Ông Safieddine là nhân vật mới nhất trong số hơn một chục quan chức cấp cao của Hezbollah bị Israel trừ khử trong những tuần gần đây, khi quân đội nước này tăng cường tấn công nhóm. Ngoài các vụ không kích nhắm mục tiêu vào giới lãnh đạo Hezbollah ở miền nam Lebanon, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cũng bắt đầu chiến dịch tấn công trên bộ vào nước láng giềng nhằm phá hủy các kho vũ khí và cơ sở hạ tầng của nhóm vũ trang đồng minh mạnh nhất của Iran trong khu vực.

IDF tuyên bố đã loại bỏ hơn 200 thành viên Hezbollah kể từ đầu tháng 10, đồng thời triệt phá nhiều đường hầm và cơ sở phóng tên lửa dọc biên giới của đối phương. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và các quan chức IDF quả quyết sẽ tiếp tục các hoạt động ở Lebanon cho đến khi họ chắc chắn Hezbollah không còn là mối đe dọa đối với miền bắc Israel, nơi hàng chục nghìn người đã phải đi sơ tán tránh xung đột.

Một số hãng thông tấn Ảrập như Middle East Eye được Qatar hậu thuẫn cho biết, ông Qaani vẫn còn sống và không bị thương tích gì, nhưng đang bị quản thúc trong lúc IRGC điều tra những lỗ hổng an ninh giúp Israel hạ sát lãnh đạo cấp cao nhất của Hezbollah. Nhiều câu hỏi được đặt ra về cách thức Israel có thể xác định được thời gian và địa điểm tìm thấy ông Nasrallah hoặc khả năng Tel Aviv đã cài cắm được người vào mạng lưới Hezbollah để thâu tóm những thông tin nội gián vô cùng giá trị.

Nghi ngờ về sự thỏa hiệp trong hàng ngũ chỉ huy cấp cao của Iran càng tăng sau cái chết của ông Safieddine. Theo kênh tiếng Ảrập của hãng tin Sky News, ông Qaani đang bị nhà chức trách Iran điều tra về các cáo buộc có liên quan đến Israel. Vị tướng này thậm chí đã lên cơn đau tim trong khi bị thẩm vấn.

Tuy nhiên, chính quyền Tehran sau đó khẳng định, chỉ huy lực lượng đặc nhiệm Quds vẫn còn sống và thậm chí ông đang chuẩn bị được trao giải thưởng vì lòng dũng cảm. Cựu đại sứ Iran tại Iraq Iraj Masjedi, người đang giữ chức Phó chỉ huy lực lượng Quds hôm 8/10 cũng tuyên bố với các phóng viên rằng, ông Qaani "vẫn khỏe mạnh và đang thực hiện trọng trách hàng ngày".

Các nguồn tin của Israel nhấn mạnh, những thông tin trên, bất kể tính xác thực ra sao, đều cho thấy mức độ căng thẳng bên trong IRGC trước hàng loạt vụ hạ sát lãnh đạo Hezbollah ở Lebanon. Chúng dường như cũng phản ánh Israel đã đạt những bước tiến vượt bậc về chất lượng hoạt động tình báo.

"Đây là một thành công đáng kinh ngạc sau một thập kỷ thu thập thông tin tình báo. Israel đã tạo ra cú sốc, loại bỏ các khả năng đề cử người kế nhiệm thủ lĩnh Hezbollah cũng như thống nhất phản ứng đối phó Tel Aviv", một nguồn tin Israel nhận định, đồng thời bày tỏ không tin việc chỉ huy đặc nhiệm Quds đang bị nghi ngờ. Nguồn tin đánh giá ông Qaani là “một quân nhân chăm chỉ, rất trung thành và tận hiến cho lí tưởng”.

Một số nhà quan sát phương Tây cũng đề cập đến khả năng tướng đặc nhiệm Iran có thể đã bỏ mạng trong một cuộc không kích nào đó của IDF ở Lebanon thời gian qua. Tel Aviv đã thề trả đũa Iran một cách nghiêm khắc và “gây đau đớn” sau khi các lực lượng Tehran bắn 180 quả tên lửa đạn đạo vào lãnh thổ Israel tối 1/10, đánh dấu cuộc tấn công quy mô lớn chưa từng thấy kiểu này.

Mặc dù giới chức Israel chưa công khai thời điểm và cách thức sẽ đáp trả Iran, nhưng những biện pháp được đề cập đến nhiều nhất bao gồm IDF sẽ tập kích vào các mục tiêu quân sự của Iran tương tự như đã làm hồi tháng 4; tấn công vào cơ sở hạ tầng kinh tế và sản xuất dầu mỏ; nhắm mục tiêu vào các cơ sở hạt nhân hoặc thực hiện một chiến dịch ám sát bí mật nhằm vào các lãnh đạo và quan chức hàng đầu của nước cộng hòa Hồi giáo.

Tất cả hiện mới chỉ là suy đoán và việc ông Qaani tiếp tục “mất tích bí ẩn” trước công chúng chỉ càng dấy lên những tò mò, đồn thổi về số phận của vị tướng Iran này.