Thống đốc nêu lý do dừng đấu thầu vàng miếng

Quốc hội hôm nay (29/5) thảo luận cả ngày về kinh tế xã hội, trong đó vấn đề điều hành, ổn định giá vàng được nhiều Đại biểu Quốc hội quan tâm cho ý kiến.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng, việc quản lý thị trường vàng có nhiều bất cập. Trong báo cáo thẩm tra đánh giá vàng biến động mạnh, giá vàng trong nước và thế giới chênh lệch lớn, dẫn đến buôn lậu vàng diễn biến phức tạp, làm "chảy máu" ngoại tệ, có khả năng tác động tiêu cực tới việc bình ổn kinh tế vĩ mô. Cho nên đại biểu cho rằng, cần phải có giải pháp dài hạn để quản lý, ổn định thị trường vàng.

Theo ông Hòa, đấu giá vàng của Ngân hàng Nhà nước chỉ là giải pháp tạm thời, giá vàng vẫn không giảm mà có xu hướng tăng, "nên chăng đã đến lúc bỏ độc quyền vàng miếng, nhập khẩu vàng của Ngân hàng Nhà nước".

Ngoài ra ông cũng đề nghị sửa đổi, bổ sung Nghị định 24 của Chính phủ, cho phép doanh nghiệp nhập khẩu vàng nguyên liệu và in vàng miếng dưới sự quản lý chặt chẽ của Ngân hàng Nhà nước. Với các giải pháp này, đại biểu tin tưởng thị trường vàng sẽ ổn định.

Theo ông Hòa, lãi suất tiền gửi cũng cần hấp dẫn hơn, để "người dân chọn gửi tiền vào ngân hàng, thay vì mua vàng". Ông cho biết: "Giá tăng cao do nhu cầu quá lớn, người dân rút tiền gửi ngân hàng để mua vàng".

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Thủy (Bình Định) nhận định, những tháng đầu năm giá cả một số mặt hàng dịch vụ tăng cao, nhất là giá vàng, tỷ giá USD, giá dịch vụ hàng không dẫn đến những tác động tiêu cực.

"Vàng, USD trở thành ưu tiên lựa chọn dự trữ của nhiều hộ gia đình, cá nhân. Nếu chúng ta không có giải pháp tốt, không sớm kiềm chế sẽ dẫn đến hiện tượng vàng hóa, USD hóa trong giao dịch mua, bán trong xã hội", bà Thủy lo ngại.

Thêm vào đó giá dịch vụ hàng không nội địa tăng cao, khó mua, du lịch nội địa khó cạnh tranh được với các tour du lịch của nước ngoài.

Nữ đại biểu đề nghị Chính phủ chỉ đạo các ngành nghiên cứu giải pháp nhằm sớm bình ổn giá.

"Không loại trừ có hành vi đầu cơ, đẩy giá"

Cuối giờ chiều nay, giải trình ý kiến đại biểu, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, giá vàng tăng cao, biến động phức tạp là diễn biến chung của các nước trên thế giới chứ không chỉ riêng của Việt Nam.

“Ở trong nước, giá vàng diễn biến phức tạp, cũng là diễn biến cùng chiều với giá vàng thế giới. Tuy nhiên, giá vàng trong nước và quốc tế có sự nới rộng, đặc biệt là vàng SJC”, bà Hồng nói.

Theo bà Nguyễn Thị Hồng, trước bối cảnh trên, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm, có nhiều chỉ đạo quyết liệt với NHNN và các bộ ngành để thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới. “Đây là nhiệm vụ rất thách thức, bởi chúng ta thực hiện trong điều kiện giá vàng quốc tế liên tục biến động cao và rất phức tạp”, Thống đốc chia sẻ.

Trước tình hình đó, NHNN đã thực hiện biện pháp tăng cung vàng ra thị trường. Cụ thể, thời gian qua NHNN thực hiện đấu thầu vàng (kế thừa cách làm 2013), với kỳ vọng tăng cung vàng ra thị trường, giá sẽ giảm dần.

“Tuy nhiên, qua 9 phiên đấu thầu, chúng tôi thấy, chênh lệch giá không được giảm như kỳ vọng. Cho nên chúng tôi đã dừng đấu thầu và đã đánh giá tình hình, tìm ra nguyên nhân và xây dựng phương án mới để bắt đầu triển khai trong tuần tới, nhằm giảm được chênh lệch giá vàng trong thời gian tới”, bà Nguyễn Thị Hồng nói thêm.

Cùng với các biện pháp kể trên, theo Thống đốc, cơ quan chức năng cũng thực hiện minh bạch hóa các giao dịch vàng trên thị trường. NHNN đã quyết định lập đoàn thanh tra liên ngành để thanh tra mọi mặt từ hóa đơn, chứng từ, các giao dịch về phòng chống rửa tiền liên quan đến giao dịch về vàng.

“Điều đó để thấy rằng trong thời gian vừa qua, những biến động trên thị trường vàng cũng không loại trừ những hành vi vi phạm pháp luật để đầu cơ găm giữ, đẩy giá”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nói thêm.

Giải trình tiếp sau đó, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết thị trường thế giới có xu hướng tăng và trong nước cũng tăng theo, tuy nhiên có sự chênh lệch lớn với vàng miếng trong nước và thế giới.

Từ tháng 6/2022 Chính phủ và Thủ tướng đã chỉ đạo rất sát sao NHNN, đến nay có 25 văn bản, trong đó có những công cụ để can thiệp bình ổn thị trường vàng đồng thời thanh tra, kiểm tra, kiểm soát.

Phó Thủ tướng đánh giá, vừa qua NHNN tích cực có một số giải pháp, tuy nhiên khi can thiệp thấy hiệu quả chưa cao. NHNN đang đánh giá lại và sẽ có phương án mới về mặt ngắn hạn bình ổn thị trường, còn về lâu dài sẽ sửa đổi Nghị định 24.

"Trước mắt dùng công cụ quản lý Nhà nước là thanh tra, kiểm tra để đánh giá thực chất thị trường vàng, có những giải pháp xử lý theo quy định nhằm đưa thị trường bình ổn như các Đại biểu Quốc hội mong muốn tiến sát với thị trường thế giới", Phó Thủ tướng chia sẻ.