Đằng sau thỏa thuận quốc phòng mới giữa Kuwait và Thổ Nhĩ Kỳ

Trang mạng Arab News đưa tin, Quốc vương Kuwait Sheikh Meshal Al-Ahmed Al-Jaber Al-Sabah vừa qua đã có chuyến thăm quan trọng tới Thổ Nhĩ Kỳ. Đây là chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ đầu tiên của Quốc vương Sheikh Meshal kể từ khi lên ngôi vào tháng 12 năm ngoái, là chuyến thăm cấp nguyên thủ đầu tiên giữa hai nước kể từ năm 2020 và đúng vào dịp kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Kuwait-Thổ Nhĩ Kỳ. Sau cuộc hội đàm tại thủ đô Ankara, Quốc vương Sheikh Meshal và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã cùng chứng kiến lễ ký những thỏa thuận hợp tác trên các lĩnh vực giữa hai nước, trong đó có lĩnh vực quốc phòng. "Chúng tôi khẳng định mong muốn tăng cường hợp tác trên tất cả các lĩnh vực, nhất là lĩnh vực quốc phòng", Arab News dẫn lời Quốc vương Sheikh Meshal.

Quốc vương Kuwait Sheikh Meshal (ngồi bên trái) và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tại lễ ký các thỏa thuận hợp tác, tháng 5-2024. Ảnh: KUNA

Thông tin chi tiết về thỏa thuận hợp tác quốc phòng nói trên không được Kuwait và Thổ Nhĩ Kỳ công bố. Arab News cho biết, Kuwait đang chủ trương hợp tác với "các chủ thể khu vực" về an ninh giữa lúc căng thẳng leo thang tại Trung Đông. Theo trang mạng Breaking Defense, Kuwait đang muốn "tiếp cận trực tiếp" các hệ thống phòng thủ do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất khi mà tất cả quốc gia Trung Đông đều chú trọng tăng cường năng lực quốc phòng. Ông Zafer Al Ajami, một chuyên gia phân tích quốc phòng của Kuwait khẳng định, ngay cả khi các mối đe dọa "không cấp bách" thì việc tăng cường năng lực quốc phòng vẫn là quan trọng đối với Kuwait, vốn nằm ở một khu vực bất ổn.

Theo Giáo sư Ali Bakir tại Đại học Qatar (Doha, Qatar), đồng thời là nghiên cứu viên cao cấp của Hội đồng Đại Tây Dương-một viện nghiên cứu có trụ sở tại Washington (Mỹ), mặc dù Kuwait và Thổ Nhĩ Kỳ đã ký một thỏa thuận hợp tác toàn diện về quốc phòng vào cuối năm 2018, nhấn mạnh cam kết chung đối với các lợi ích an ninh của nhau, song Kuwait vẫn là quốc gia "ít hoạt động nhất" trong số các nước thành viên Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC) xét về phương diện mua sắm những sản phẩm quốc phòng của Ankara. GS Bakir cho rằng việc Quốc vương Sheikh Meshal nhấn mạnh tới hợp tác quốc phòng trong chuyến thăm là nhằm phát đi thông điệp Kuwait mong muốn nâng cao hiệu quả hợp tác trong lĩnh vực này với Thổ Nhĩ Kỳ. "Hồi năm 2023, Kuwait đã ký hợp đồng trị giá 367 triệu USD để mua các máy bay chiến đấu không người lái Bayraktar TB2 của Thổ Nhĩ Kỳ. Thỏa thuận hợp tác quốc phòng mới dựa trên cơ sở hợp tác hiện có và tạo điều kiện để Kuwait tăng cường hơn nữa quan hệ quốc phòng với Thổ Nhĩ Kỳ... Thời gian qua, xuất khẩu quốc phòng của Thổ Nhĩ Kỳ sang châu Âu và Trung Đông đã gia tăng mạnh mẽ. Giữa lúc Kuwait nỗ lực hiện đại hóa quân đội, Thổ Nhĩ Kỳ cũng tính tới chuyện giành phần lớn hợp đồng mua sắm quốc phòng của Kuwait. Thổ Nhĩ Kỳ sẵn sàng cung cấp cho Kuwait các loại vũ khí hiện đại, uy lực với mức giá phải chăng", Giáo sư Bakir nhấn mạnh.

Trong khi đó, theo chuyên gia Al Ajami, Kuwait hiện dành sự quan tâm đặc biệt cho các năng lực máy bay không người lái và chống máy bay không người lái của ngành công nghiệp quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài vũ khí, thỏa thuận hợp tác quốc phòng mới giữa Kuwait và Thổ Nhĩ Kỳ có thể còn liên quan tới các chương trình huấn luyện vì Ankara "có kinh nghiệm trong nhiều lĩnh vực, nhất là chống khủng bố".

Trang mạng Breaking Defense lưu ý rằng, thỏa thuận hợp tác quốc phòng mới nói trên đạt được sau khi Thổ Nhĩ Kỳ đã bình thường hóa quan hệ và bắt đầu tăng cường hợp tác quốc phòng với Saudi Arabia và Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), từ đó tạo điều kiện để Ankara đẩy mạnh hợp tác với các quốc gia vùng Vịnh. "Làm sâu sắc các mối quan hệ song phương và mở rộng sự hiện diện về quốc phòng tại thị trường vùng Vịnh giúp Ankara đa dạng hóa các mối quan hệ đối tác trong khu vực cũng như mở rộng xuất khẩu quốc phòng", chuyên gia Can Kasapoglu tại Viện nghiên cứu Hudson (Mỹ) nhận định.

HOÀNG VŨ