Nga thay bộ trưởng quốc phòng tác động như thế nào đến chiến dịch quân sự ở Ukraine?

Ông Andrei Belousov. Ảnh: Reuters

Trong bối cảnh cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm khiến hai bên đều tổn thất nặng nề, Tổng thống Nga Putin đã đề cử ông Belousov (65 tuổi) - Phó Thủ tướng chuyên về kinh tế vào vị trí bộ trưởng quốc phòng, thay thế ông Sergei Shoigu (68 tuổi).

Ông Putin muốn ông Shoigu - người phụ trách Bộ Quốc phòng từ năm 2012, đồng thời là một người bạn và đồng minh lâu năm - trở thành thư ký Hội đồng An ninh Nga, thay thế người đương nhiệm Nikolai Patrushev, đồng thời chịu trách nhiệm về tổ hợp công nghiệp quân sự, Điện Kremlin cho biết.

Đây là những thay đổi lớn nhất mà ông Putin thực hiện đối với giới lãnh đạo quân sự kể từ khi xung đột Nga - Ukraine bùng phát.

Khi được hỏi về sự lựa chọn có vẻ khác thường cho vị trí người đứng đầu bộ quốc phòng, người phát ngôn Điện Kremlin - Dmitry Peskov trả lời rằng “chiến trường hiện chịu ảnh hưởng bởi những người cởi mở hơn với sự đổi mới và sẵn sàng đổi mới theo cách nhanh nhất có thể”.

Ông Peskov cũng cho biết, trong bối cảnh ngân sách quân sự của Nga ngày càng tăng nhanh, “việc tích hợp nền kinh tế của quân đội vào nền kinh tế quốc gia là rất quan trọng”.

Theo ông Peskov, ngân sách quốc phòng của Nga đã tăng từ 3% GDP lên 6,7% GDP kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột với Ukraine. Ông nói thêm, điều này không “nghiêm trọng” đối với nền kinh tế Nga nhưng tình hình bắt đầu giống với thời kỳ cuối Xô Viết, khi chi tiêu quân sự của Liên Xô lên tới 7,4% GDP, và cần có phản ứng phù hợp từ chính quyền.

Ông Belousov không chỉ là "một người làm trong lĩnh vực dân sự", mà ông đã thể hiện "khá thành công trong việc lãnh đạo Bộ Phát triển Kinh tế” và sau đó làm trợ lý kinh tế cho tổng thống “trong một thời gian dài”

Theo Reuters, ông Belousov đóng vai trò quan trọng trong việc giám sát chương trình máy bay không người lái của Nga.

Ông Putin và ông Shoigu tại lễ duyệt binh mừng Ngày Chiến thắng 9/5. Ảnh: Reuters

Cuộc cải tổ cho thấy Tổng thống Putin đang tăng cường tập trung vào xung đột ở Ukraine, và muốn khai thác nền kinh tế Nga cho chiến dịch sau khi phương Tây tìm cách nhấn chìm kinh tế Nga bằng các biện pháp trừng phạt nhưng thất bại.

"Đề xuất bổ nhiệm một quan chức trong lĩnh vực kinh tế làm người đứng đầu Bộ Quốc phòng cho thấy Tổng thống Putin đang lên kế hoạch giành chiến thắng ở Ukraine với sức mạnh của ngành công nghiệp quốc phòng", Alexander Baunov - chuyên viên cấp cao tại Trung tâm Á - Âu Carnegie Nga nhận định.

"Chiến lược chiến thắng trong trường hợp này không phải là huy động lực lượng và đột phá trên chiến trường, mà là gây áp lực từ từ lên Ukraine bằng sức mạnh vượt trội của tổ hợp công nghiệp - quân sự Nga và toàn bộ nền kinh tế".

Ông Putin đi cùng ông Shoigu (phải) và ông Gerasimov (trái). Ảnh: Tass

Cuộc cải tổ này mang lại cho ông Shoigu một vai trò về lý thuyết là cao hơn so với vị trí bộ trưởng quốc phòng. Trong khi đó, Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga - ông Valery Gerasimov, người có vai trò trực tiếp hơn trong việc chỉ đạo chiến dịch, sẽ vẫn tại vị.

Mark Galeotti, lãnh đạo công ty tư vấn Mayak Intelligence có trụ sở tại London (Anh), cho biết công việc của bộ trưởng quốc phòng ở Nga vào thời điểm xung đột là đảm bảo quân đội có mọi thứ cần thiết, trong khi công việc của Tổng tham mưu trưởng Gerasimov đóng vai trò then chốt, và hiện nay ông đã báo cáo trực tiếp với Tổng thống Putin.

"Trong bối cảnh đó, việc có một nhà kinh tế học dẫn dắt bộ quốc phòng sẽ mang lại tác động nhất định. Về cơ bản, đây là công việc của một nhà quản lý tài chính và ông Belousov có thể làm điều đó", Galeotti nói.

Sự thay đổi này có thể được coi là một nỗ lực của Tổng thống Putin nhằm giám sát chặt chẽ hơn chi tiêu quốc phòng, đảm bảo ngân sách được chi tiêu hiệu quả sau khi một cấp dưới của ông Shoigu là Thứ trưởng Quốc phòng Timur Ivanov bị bắt với cáo buộc nhận hối lộ.