Phát triển nhân lực công nghiệp bán dẫn vẫn chờ cơ chế đột phá

Tại buổi làm việc về Đề án "Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2045", Thứ trưởng Bộ Kế hoạch & Đầu tư (KH&ĐT) Trần Duy Đông cho biết, nhiều doanh nghiệp bán dẫn lớn đang tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng, tận dụng nguồn nhân lực trẻ, có trình độ tại các nước châu Á, trong đó có Việt Nam.

Bộ KH&ĐT ước tính đến năm 2030, Việt Nam cần khoảng 15.000 kỹ sư thiết kế, 35.000 kỹ sư làm việc trong các nhà máy sản xuất chip bán dẫn, tạo ra 154.000 việc làm gián tiếp, đóng góp 360.000 tỷ đồng vào GDP.

Để giải quyết nhu cầu này, đề án phát triển nguồn nhân lực bán dẫn đề ra giải pháp đào tạo chuyên sâu cho 1.300 giảng viên, mở rộng mạng lưới đào tạo lao động ngành bán dẫn và các ngành liên quan với khoảng 200 cơ sở, đầu tư 4 trung tâm bán dẫn dùng chung, 20 trung tâm đào tạo bán dẫn tiêu chuẩn.

Góp ý cho đề án, GS.TS Vũ Hải Quân, Giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM, cho rằng muốn phát triển nhanh thì phải có cơ chế đột phá về đào tạo giảng viên, dùng chung cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật và các phòng thí nghiệm liên quan, thu hút các chuyên gia nước ngoài.

Theo Thứ trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo Hoàng Minh Sơn, với điều kiện hiện nay, Việt Nam có lợi thế về khâu thiết kế, đóng gói, kiểm thử chip. Vì thế, các trường cần dự báo chính xác nhu cầu nhân lực vi mạch bán dẫn để xây dựng kế hoạch, chương trình đào tạo hữu hiệu.

Góp thêm góc nhìn, Thứ trưởng Bộ Khoa học & Công nghệ Trần Hồng Thái đề nghị, Chính phủ cần đầu tư mạnh cho hoạt động nghiên cứu, tiếp nhận, chuyển giao công nghệ và có chính sách ưu tiên cho các bên tham gia vào hệ sinh thái đào tạo nhân lực ngành bán dẫn.

Định hướng triển khai Đề án, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng, để phát triển nguồn nhân lực bán dẫn, cần có sự kết hợp giữa chương trình đào tạo chuyển đổi và đào tạo chuyên sâu. Trong đó, phải chuẩn bị kỹ lưỡng về đội ngũ giảng viên, xây dựng chương trình, giáo trình, phương thức giảng dạy.

Theo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, đề án phát triển nguồn nhân lực bán dẫn có tầm quan trọng rất lớn, đòi hỏi tầm nhìn chiến lược và sự hiểu biết thấu đáo về mối quan hệ chặt chẽ giữa công nghiệp điện tử và công nghiệp bán dẫn, yêu cầu của nguồn nhân lực, các khâu thiết kế, chế tạo, sử dụng các sản phẩm vi mạch, bán dẫn…

Đề án phát triển nguồn nhân lực bán dẫn cần đưa ra những "gói" cơ chế, chính sách đột phá đặc thù để tháo gỡ vướng mắc về giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ, đầu tư công, nghiên cứu và phát triển.

Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, cùng với sự tham gia của các doanh nghiệp để hình thành và bảo đảm các điều kiện về cơ chế, chính sách, cơ sở vật chất, trang thiết bị cho hoạt động đào tạo nhân lực ngành bán dẫn. Việt Nam cũng cần đặt hàng nhằm hình thành các nhóm nghiên cứu, chuyên gia về thiết kế vi mạch bán dẫn, vật liệu, công nghệ thông tin, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Lưu ý với Bộ KH&ĐT, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu đơn vị chủ trì đề án cần có tư duy xuyên suốt, thống nhất theo chiến lược phát triển công nghiệp vi mạch, bán dẫn, đưa ra sản phẩm, dự án cụ thể về tiến độ, đơn vị chịu trách nhiệm, không để chồng chéo, dàn trải.