Các cảng châu Âu trở thành 'bãi đỗ xe' bất đắc dĩ

Xe ô tô chờ xuất khẩu tại cảng ở tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc ngày 23/1/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Ô tô nhập khẩu đang chất đống tại các cảng ở châu Âu, biến nơi đây thành những “bãi đỗ xe”, trong bối cảnh các nhà sản xuất và phân phối ô tô đang vật lộn với sự giảm tốc trong doanh số bán xe, và tình trạng tắc nghẽn trong hoạt động vận tải do thiếu tài xế xe tải.

Cảng Antwerp-Bruges cho biết, mọi cảng ô tô lớn đều đang gặp tình trạng tắc nghẽn. Các lãnh đạo của các cảng và ngành ô tô cho rằng khối lượng lớn xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến vấn đề này. Nhìn chung các nhà sản xuất ô tô đang gặp khó khăn trong việc đặt xe tải vì tình trạng thiếu lái xe.

Nhiều lãnh đạo trong ngành ô tô cho biết, ô tô Trung Quốc tại thị trường châu Âu không bán chạy như dự đoán của các nhà sản xuất. Đây là yếu tố chính dẫn đến tình trạng dư thừa tại các cảng ở khu vực này. Một nhà quản lý chuỗi cung ứng ô tô cho hay các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đang tận dụng cảng như bãi đỗ xe.

Nhiều xe điện mang thương hiệu Trung Quốc đã nằm ở các cảng châu Âu đến 18 tháng, dù nhiều cảng đã yêu cầu các công ty nhập khẩu cung cấp bằng chứng về phương thức vận tải tiếp theo. Một chuyên gia về logistics cho biết nhiều xe chưa được dỡ hàng đã được lưu lại cảng cho đến khi chúng được bán cho các nhà phân phối hay khách hàng cuối cùng.

Ông Cui Dongshu, Tổng Thư ký Hiệp hội ô tô chở khách Trung Quốc, cho hay “hoạt động vận chuyển nội địa ở các thị trường châu Âu rất khó khăn với các thương hiệu xe điện Trung Quốc”.

BLG Logistics, công ty vận hành hoạt động điều phối xe tại cảng Bremerhaven (Đức), cho biết thời gian các mặt hàng ô tô nằm lại tại cảng này đã bị kéo dài hơn sau khi Chính phủ Đức dừng trợ cấp cho việc mua xe điện vào tháng 12 năm ngoái.

Tình hình tắc nghẽn này đã ảnh hưởng đến các tàu chưa dỡ hàng xe ô tô. United European Car Carriers, công ty vận hành tàu vận chuyển ô tô, cho biết các tàu của công ty này đã phải nằm chờ ở cảng Livorno của Italy và cảng Piraeus của Hy Lạp vì tình trạng tắc nghẽn tại cảng.

Tình hình tắc nghẽn tại các cảng ô tô nói trên diễn ra trong bối cảnh nhiều nhà sản xuất ô tô Trung Quốc như BYD, Great Wall, Chery và SAIC, đang dự định đẩy mạnh xuất khẩu sang châu Âu, vừa để duy trì hoạt động của các nhà máy ở Trung Quốc, vừa tận dụng nhu cầu xe điện cao của khu vực này.

Xuất khẩu ô tô của Trung Quốc trong năm 2023 đã tăng 58% so với năm 2022, làm thay đổi cả thị trường ô tô. Trong hai tháng đầu năm nay, các điểm đến xuất khẩu hàng đầu của mặt hàng xe ô tô chạy pin, xe lai sạc điện và xe chạy bằng nhiên liệu hydro của Trung Quốc là Bỉ, Anh, Đức và Hà Lan.

Tình cảnh này là bước lùi gần đây nhất đối với hệ thống vận chuyển ô tô thành phẩm toàn cầu. Ngành này đã vật lộn suốt nhiều tháng qua với tình trạng thiếu hụt năng lực chuyên chở của các tàu, sau khi xuất khẩu ô tô của Trung Quốc tăng vọt đã khiến các hành trình vận chuyển đường dài tăng đến 17% so với năm trước. Vấn đề còn trở nên nghiêm trọng hơn với xu hướng chuyển hướng tàu do căng thẳng ở Biển Đỏ, vốn là nguyên nhân khiến thời gian vận chuyển dài thêm đáng kể.