Con người sát hại 80 triệu cá mập mỗi năm bất chấp các quy định

Từ năm 2012 đến năm 2019, dù luật xử phạt vi phạm đã tăng gấp 10 lần nhưng tỷ lệ đánh bắt cá mập trên toàn cầu vẫn tăng từ 76 triệu con cá mập lên hơn 80 triệu con vào năm 2017, với mức trung bình là 79 triệu con mỗi năm từ năm 2017 đến năm 2019. Các nhà nghiên cứu ước tính số lượng cá mập chết lên tới 101 triệu con vào năm 2019. Tệ hơn nữa, trong số những cái chết của cá mập còn có khoảng 22 triệu đến 28 triệu con mỗi năm thuộc các loài có nguy cơ tuyệt chủng.

Các tác giả của nghiên cứu này cho biết: “Trong hai thập kỷ qua, cá mập ngày càng được công nhận là một trong những loài động vật hoang dã bị đe dọa nhất trên thế giới, vì vậy, đã nhận được sự giám sát chặt chẽ về mặt khoa học và pháp luật”.

Bên cạnh việc phải đối mặt với các mối đe dọa từ việc đánh bắt quá mức, số lượng lớn cá mập còn bị đánh bắt bởi nghề cá ngừ đại dương. Thêm vào đó, nhu cầu lấy vây cá mập cũng ngày càng tăng, bởi đây vốn là một mặt hàng có giá trị ở thị trường châu Á.

Các quy định bảo vệ với mục đích loại bỏ hoạt động đánh bắt vây cá được đưa ra cùng với các thỏa thuận nhằm hạn chế việc buôn bán các loài bị đe dọa, nỗ lực giải quyết vấn đề đánh bắt không mong muốn và nhiều chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu nào chỉ ra tác động của các quy định này đối với tỷ lệ tử vong của cá mập do đánh bắt trên toàn cầu.

Bằng cách liên kết dữ liệu về tỷ lệ tử vong do đánh bắt cá với bối cảnh pháp lý toàn cầu, các nhà nghiên cứu nhận định luật pháp để ngăn chặn việc lấy vi cá mập không làm giảm tỷ lệ tử vong của chúng, mặc dù các lệnh cấm trong khu vực đã đạt được một số thành công.

Cái chết của cá mập tập trung ở các điểm nóng ven biển, chiếm 50% tỷ lệ tử vong toàn cầu từ năm 2017 đến năm 2019 ở vùng lãnh hải của sáu quốc gia ven biển. Bốn trong số này là: Indonesia, Brazil, Mauritania và Mexico. Những ghi nhận này cho thấy bối cảnh toàn cầu đang thay đổi về tỷ lệ tử vong do đánh bắt cá mập, chuyển từ việc đánh bắt các loài cá nổi có kích thước lớn sang đánh bắt toàn bộ các loài ven biển có kích cỡ nhỏ hơn, điều này đặt ra những thách thức mới về quản lý và bảo tồn.

Các tác giả tuyên bố rằng các biện pháp như cấm đánh bắt cá mập, giới hạn đánh bắt và bảo vệ các khu vực trọng điểm đều có thể giúp bảo vệ cá mập.

“Vấn đề này có thể giải quyết được. Tuy nhiên, đây thực sự là một vấn đề nguy nan, cần phải được giải quyết ngay bây giờ, vì cá mập không còn nhiều thời gian nữa,” tác giả chính Boris Worm nói thêm.