Nhiều cách làm mới trong phát huy giá trị di sản gắn với phát triển du lịch

Số hoá tổng thể hệ thống di sản

Bắc Ninh là tỉnh sở hữu di sản văn hóa phong phú về loại hình và giàu có về giá trị, với 1.589 di tích, trong đó có 4 di tích quốc gia đặc biệt; 17 hiện vật, nhóm hiện vật được công nhận là bảo vật quốc gia; 4 di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh, cùng hơn 500 lễ hội.

Phát huy thế mạnh này, tỉnh đã triển khai mạnh mẽ thực hiện đề án Xây dựng cơ sở dữ liệu di sản văn hóa. Riêng giai đoạn 2018-2022, Bắc Ninh đã đầu tư gần 45 tỷ đồng cho đề án này. Qua đó, Bắc Ninh trở thành địa phương đi đầu cả nước về việc hoàn thiện số hóa tổng thể hệ thống di sản.

Theo số liệu của Phòng Quản lý văn hóa, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh, đến nay đã có 585 di tích trên địa bàn tỉnh được số hóa xong. 4 di tích được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt gồm: kiến trúc nghệ thuật chùa Bút Tháp, kiến trúc nghệ thuật chùa Dâu, Di tích lịch sử Khu lăng mộ và đền thờ các vị Vua triều Lý và Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật chùa Phật Tích đã được làm kỹ, chi tiết, số hóa tới từng hiện vật, cách bài trí. Các tư liệu sẽ được tập hợp để xây dựng ngân hàng dữ liệu dạng số tổng thể, tiến tới phục vụ du lịch số, bảo tàng số, thư viện số cũng như công tác bảo tồn di tích.

Chị Lê Thị Hương (Hà Nam) chia sẻ trải nghiệm sau chuyến du lịch Thuận Thành - Bắc Ninh: “Tới các địa điểm như chùa Dâu, chùa Bút Tháp, lăng và đền Kinh Dương Vương, ngay tại lối ra vào mỗi di tích đều có bảng quét mã QR, tôi chỉ cần thực hiện vài thao tác bằng điện thoại di động là đã truy cập được thư viện 3D, xem tổng thể mỗi khu bằng hình ảnh động 360 độ, nhờ vậy mà tôi không bỏ qua các khu vực thăm quan. Điểm tôi thích nhất là được tiếp cận thông tin tổng thể, đầy đủ giá trị văn hóa, ý nghĩa lịch sử của địa danh, hình ảnh lại kèm cả nhạc, giúp chuyến đi của cả gia đình tôi thú vị hơn nhiều”.

Nghệ thuật truyền thống ‘bắt tay” cùng du lịch

Ngoài Dân ca Quan họ, nhiều địa phương trong tỉnh còn lưu giữ nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống đặc sắc như hát chèo (Quế Võ); hát ca trù (Gia Bình, Thuận Thành, Yên Phong), hát Trống quân, múa rối nước (Thuận Thành)… Những năm qua, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh thường xuyên phối hợp với các sở, ngành, địa phương, doanh nghiệp tổ chức các hoạt động biểu diễn nghệ thuật truyền thống cho quần chúng nhân dân vào các dịp lễ hội, lễ kỷ niệm.

Nhận thấy các loại hình nghệ thuật truyền thống tiêu biểu của Bắc Ninh có sức hút lớn đối với du khách, đặc biệt là du khách nước ngoài, mới đây, UBND tỉnh đã có kế hoạch tổ chức trình diễn các loại hình nghệ thuật dân gian truyền thống tại một số điểm du lịch để phục vụ quần chúng và du khách.

Ông Nguyễn Xuân Côn, Trưởng phòng Quản lý du lịch, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Ninh cho biết, trong năm 2024-2025, tỉnh sẽ tổ chức liên hoan nghệ thuật dân gian truyền thống Bắc Ninh; trình diễn nghệ thuật dân gian truyền thống tại khu phố đi bộ trong chương trình hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh trên thuyền định kỳ hằng năm; trình diễn nghệ thuật dân gian truyền thống tại một số lễ hội tiêu biểu và điểm di tích, điểm du lịch thường xuyên đông khách như trong 3 tháng đầu xuân các năm 2024 và 2025. Qua đó nâng cao tính tương hỗ, kết hợp giá trị nghệ thuật với nét đặc thù của hoạt động du lịch, dùng nghệ thuật để làm phong phú hơn lịch trình, thu hút du khách.

Mang trải nghiệm văn hóa xứ Kinh Bắc lên các chuyến bay 

Tháng 11 vừa qua, UBND tỉnh đã tổ chức họp bàn về thiết kế nội dung phát triển du lịch Tuần lễ trải nghiệm văn hoá xứ Kinh Bắc - Bắc Ninh trên các chuyến bay của Vietnam Airlines với mục tiêu quảng bá di sản, văn hoá xứ Kinh Bắc, gia tăng trải nghiệm mới lạ cho hành khách.

Trên các chuyến bay được thiết kế mang chủ đề “Văn hoá Kinh Bắc” dự kiến có các hoạt động quảng bá văn hóa diễn ra trước chuyến bay; trải nghiệm trên các chuyến bay, thông qua các sản phẩm như: báo chí, giải trí, thưởng thức suất ăn, quà tặng tri ân, trò chơi sáng tạo cho trẻ nhỏ… Tỉnh cũng đề xuất phối hợp tổ chức một số hoạt động như: hát dân ca quan họ trên các chuyến bay, mini game hỏi - đáp về văn hoá Kinh Bắc - Bắc Ninh, giới thiệu sản phẩm nông sản đặc trưng của tỉnh, trưng bày các ẩn phẩm báo chí có nội dung chuyên biệt về văn hoá Bắc Ninh tại khu vực chờ và trên máy bay, thiết kế sản phẩm lưu niệm…

Tại đây, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Vương Quốc Tuấn đề nghị đổi tên hoạt động thành Tuần lễ phát triển du lịch “Về miền Quan họ - Bắc Ninh” trên các chuyến bay Vietnam Airlines và dự kiến tổ chức vào dịp đầu năm 2024.

Du lịch Bắc Ninh sẵn đà để bứt tốc

Theo số liệu của Cục Thống kê tỉnh Bắc Ninh, hết tháng 10/2023, tỉnh đón 1,3 triệu lượt khách, tăng 67,8% so với cùng kỳ năm 2022, trong đó, khách du lịch quốc tế lưu trú ước đạt 121 nghìn lượt, tăng 89,6%; khách du lịch nội địa lưu trú ước đạt 170 nghìn lượt, tăng 82,6%. Ngành du lịch Bắc Ninh đạt doanh thu sau 10 tháng là 16,919 tỷ đồng, tăng 27,1% so với cùng kỳ năm trước.

Trên đà tăng trưởng, Bắc Ninh đặt mục tiêu đón và phục vụ hơn 5 triệu lượt du khách vào năm 2030, doanh thu khoảng 4.500 tỷ đồng và đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng trong chiến lược phát triển của tỉnh.

Mẫn Chi