Người Việt quan sát được nhật thực một phần cực hiếm

Thiên nhiên - Môi trường - Ngày đăng : 18:12, 19/04/2023

Người dân tại Nam Á, Đông Nam Á, Ấn Độ Dương có thể quan sát nhật thực lai, một trong những hiện tượng thiên văn cực hiếm.
Ảnh nhật thực chụp tại Chile năm 2019. Ảnh: Reuters.

Ngày 20/4, người dân tại vài khu vực trên thế giới có thể chiêm ngưỡng nhật thực lai. Đây là một trong những hiện tượng thiên văn hiếm có, chỉ diễn ra 7 lần trong thế kỷ 21.

Nhật thực có 3 loại phổ biến gồm nhật thực một phần (Mặt Trăng che khuất một phần Mặt Trời), nhật thực toàn phần (Mặt Trăng che khuất hoàn toàn Mặt Trời) và nhật thực hình khuyên (Mặt Trăng che khuất Mặt Trời tại khoảng cách rất xa, để lộ vòng tròn lửa của Mặt Trời quanh rìa Mặt Trăng).

Nhật thực lai là hiện tượng hiếm thấy nhất, chỉ chiếm 4,8% trong tất cả trường hợp. Do độ cong của Trái Đất, người dân tại các vĩ độ giữa đường đi của nhật thực sẽ thấy nhật thực toàn phần hoặc hình khuyên, tùy vị trí quan sát.

Các khu vực có thể quan sát nhật thực lai trong ngày 20/4 thuộc Nam Á, Đông Nam Á, Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương và Nam Cực. Theo Space, bóng tối sẽ quét qua phía đông bắc Indonesia vào 1h36 ngày 20/4 (giờ GMT).

Trong phút đầu tiên, nhật thực sẽ có hình khuyên. Khi nhìn từ phía nam Ấn Độ Dương, Mặt Trăng không che phủ hoàn toàn Mặt Trời, tạo ra vòng tròn lửa bao quanh Mặt Trăng trong vài phút.

Đến 2h38, Mặt Trăng bắt đầu che khuất tuyệt đối Mặt Trời. Những con tàu lang thang trên vùng biển gần Nam Cực sẽ may mắn nhìn thấy hiện tượng chuyển giao này trong giây lát.

Nhat thuc lai Viet Nam anh 1
Từ trái sang: nhật thực một phần, nhật thực hình khuyên và nhật thực toàn phần. Ảnh: Exploratorium.

Nhật thực sẽ đạt toàn phần thông thường. Người dân tại bán đảo North West Cape, thuộc bang Tây Úc (Australia) có thể quan sát nhật thực toàn phần trong khoảng 63 giây.

Đến 3h29, người dân thị trấn Exmouth tại mũi North West Cape có thể chiêm ngưỡng nhật thực toàn phần trong 57 giây. 5 phút sau, hiện tượng sẽ xuất hiện tại đảo Barrow trong 65,5 giây. Tuy nhiên để bảo dưỡng hòn đảo, tất cả chuyến đi không cần thiết đến Barrow đã bị ngừng trong tháng 4 và tháng 5.

Khu vực dễ quan sát nhất nằm trên biển Timor, phía nam Timor Leste ở Đông Nam Á. Tại đây, Mặt Trời sẽ bị che khuất hoàn toàn trong 76,1 giây ở độ cao 67 độ. Tiếp tục đi theo hướng đông bắc, nhật thực sẽ cắt qua Tây New Guinea rồi rẽ về phía đông, trước khi chuyển thành nhật thực hình khuyên và kết thúc khoảng 6h cùng ngày (giờ GMT).

Việt Nam nằm trong vùng quan sát, nhưng thuộc dải xa nhất nên chỉ có thể thấy nhật thực một phần. Theo Space, người dân tại TP.HCM có thể quan sát hiện tượng vào 11h20 ngày 20/4 (giờ địa phương) với độ bao phủ 13,3%.

Nhat thuc lai Viet Nam anh 2
Các khu vực có thể quan sát nhật thực lai vào ngày 20/4. Ảnh: Time and Date.

Trong quá trình quan sát nhật thực, người dùng cần lưu ý các biện pháp bảo vệ an toàn. Nếu muốn ngắm nhìn trực tiếp, cần sử dụng kính có bộ lọc bức xạ, kính thiên văn hoặc kính chuyên dùng để quan sát nhật thực. Đặc biệt, không sử dụng kính râm hoặc mắt thường để quan sát do bức xạ Mặt Trời rất cao, có thể gây bỏng mắt.

Ngoài ra, những người không có điều kiện quan sát có thể truy cập kênh YouTube của Space, Time and Date hoặc NASA TV để theo dõi.